Cụ bà sốt cao liên tục nhiều ngày, nguyên nhân từ vết đốt nhỏ dưới nách

Bác sĩ thăm khám cho bệnh nhân. Ảnh: BVCC

Bệnh nhân T.T.K, 81 tuổi, trú tại Phú Thọ, có tiền sử đái tháo đường type 2, bắt đầu xuất hiện các triệu chứng sốt cao liên tục từ 39 đến 40°C, kèm theo đau đầu, mệt mỏi và chán ăn. Trên lưng bệnh nhân xuất hiện các ban rải rác, tuy nhiên sốt không đáp ứng với thuốc hạ sốt hay kháng sinh thông thường. Bệnh nhân tự điều trị tại nhà nhiều ngày nhưng tình trạng không cải thiện.

Sau 5 ngày, người nhà đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế địa phương thăm khám. Mặc dù được điều trị tích cực, tình trạng bệnh vẫn không tiến triển. Bệnh nhân tiếp tục sốt cao dai dẳng, đau đầu kéo dài, rối loạn tri giác, mê sảng về đêm và ăn uống rất kém. Bệnh diễn tiến âm thầm nhưng ngày càng nặng, đến ngày thứ 9, bệnh nhân được chuyển gấp đến Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương trong tình trạng nguy kịch.

Tại đây, các bác sĩ phát hiện ở hõm nách của bệnh nhân có một vết loét tròn, đóng vảy đen. Xét nghiệm nhanh kháng thể IgM Orientia Tsutsugamushi cho kết quả dương tính, xác định nguyên nhân gây bệnh. Kết quả xét nghiệm máu cho thấy bạch cầu tăng nhẹ, tiểu cầu giảm, cảnh báo nguy cơ nhiễm trùng huyết. Với chẩn đoán sốt mò thể nặng biến chứng viêm phổi, tổn thương gan và có nguy cơ viêm màng não, bệnh nhân được chỉ định điều trị bằng kháng sinh đặc hiệu và theo dõi sát sao tại khoa Hồi sức tích cực.

Theo người nhà, bệnh nhân sống ở khu vực nông thôn, trước nhà có vườn và bờ rào, thường xuyên trồng rau và làm vườn quanh nhà. Đây là yếu tố dịch tễ quan trọng, tạo điều kiện cho sự tiếp xúc giữa con người với ấu trùng mò – trung gian truyền bệnh sốt mò, vốn sống ký sinh trên chuột và tập trung ở những nơi có bụi cỏ thấp, ẩm ướt.

BSCKI Lê Văn Thiệu, Khoa Nhiễm khuẩn tổng hợp, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết, sốt mò là bệnh nhiễm trùng cấp tính do vi khuẩn Orientia Tsutsugamushi gây ra, lây truyền sang người qua vết đốt của ấu trùng mò, chứ không phải mò trưởng thành. Sau khi đốt, ấu trùng để lại vết loét đặc trưng có hình tròn, không đau, không ngứa và dễ bị bỏ sót. Vị trí vết loét thường gặp là hõm nách, bẹn, vùng sau tai, dưới vú hoặc quanh rốn...

Theo bác sĩ Lê Văn Thiệu, các triệu chứng ban đầu của bệnh sốt mò rất giống cảm cúm với biểu hiện sốt, đau đầu, mệt mỏi, phát ban, vì vậy nhiều trường hợp bị bỏ sót hoặc phát hiện muộn. Nếu không được điều trị kịp thời bằng kháng sinh đặc hiệu, vi khuẩn có thể tấn công vào các cơ quan quan trọng, gây viêm phổi, viêm màng não, nhiễm trùng huyết, suy gan và có thể dẫn đến tử vong, đặc biệt ở người cao tuổi hoặc người có bệnh nền như tiểu đường, tim mạch.

Bác sĩ Lê Văn Thiệu nhấn mạnh, đôi khi, chính một vết đốt bị lãng quên lại là chìa khóa cứu sống người bệnh. Trong thực tế, không ít ca bệnh nặng chỉ được phát hiện sau khi bác sĩ khám kỹ toàn thân và tình cờ thấy vết loét đặc trưng. Vì thế, việc khai thác yếu tố dịch tễ như thói quen làm vườn, phát cỏ hay tiếp xúc với môi trường ẩm thấp là rất quan trọng để định hướng chẩn đoán đúng.

Từ trường hợp trên, các chuyên gia cảnh báo, bệnh thường xuất hiện ở những người có hoạt động nhiều ngoài trời, tiếp xúc với ruộng vườn, bụi rậm hoặc khu vực có nhiều chuột sinh sống.

Vì vậy, để phòng tránh sốt mò, người dân cần chủ động bảo vệ bản thân khi làm việc ngoài trời bằng cách mặc quần áo dài, đeo găng tay, sử dụng thuốc xua côn trùng và vệ sinh môi trường xung quanh sạch sẽ. Việc phát quang bụi rậm, dọn cỏ dại, diệt chuột quanh nhà sẽ giúp hạn chế nơi trú ngụ của ấu trùng mò.

Minh Nhật