Củng cố an ninh Bắc Mỹ

Tổng thống Mỹ J.Biden gặp Thủ tướng Canada J.Trudeau tại Hội nghị thượng đỉnh Bắc Mỹ hồi đầu năm 2023. Ảnh: REUTERS

Đây là chuyến thăm chính thức đầu tiên của ông J.Biden tới nước láng giềng kể từ khi nhậm chức năm 2021.

Hai bên thảo luận về một loạt vấn đề gai góc bao gồm an ninh quốc phòng, phát triển kinh tế, di cư và một vài điểm nóng quốc tế. Hai bên cũng tập trung vào việc làm thế nào để tăng cường sức mạnh cho nhau. Vụ việc khinh khí cầu của Trung Quốc bay trên không phận Mỹ và Canada vào tháng trước, việc Nga và Trung Quốc tăng cường hiện diện ở Bắc cực và cuộc xung đột tại Ukraine đang khiến vấn đề phòng thủ khu vực Bắc Mỹ trở thành ưu tiên hàng đầu trong cuộc hội đàm.

Hai nước cũng đang phải chịu áp lực giải quyết vấn đề nhập cư trái phép ngày càng tăng. Dòng người xin tị nạn từ Mỹ vào Canada đã tăng đột biến, tới gần 40.000 vào năm ngoái, nhiều người đi qua cửa khẩu không chính thức như đường Roxham trên biên giới Quebec - Vermont. Phía Mỹ cũng đưa ra số liệu thống kê cho thấy số người tìm cách vượt biên trái phép từ Canada vào Mỹ đã tăng gấp đôi trong thời gian qua. Tình trạng này khiến Thỏa thuận quốc gia thứ ba an toàn được đưa vào chương trình nghị sự trong cuộc gặp giữa hai bên. Thỏa thuận này quy định các cá nhân sẽ được yêu cầu xin tị nạn ở ngay quốc gia đầu tiên mà họ đặt chân tới, cho dù là ở Mỹ hay Canada. Theo thỏa thuận, những người xin tị nạn sẽ bị cấm vào Canada tại các điểm biên giới chính thức khi họ đã ở trên đất Mỹ. Tuy nhiên, đường Roxham không phải là điểm biên giới chính thức nên không bị điều chỉnh bởi thỏa thuận trên và tỉnh bang Quebec của Canada đã trở thành điểm nóng quá tải tiếp nhận dòng người tị nạn.

Đối với các vấn đề quốc tế, xung đột tại Ukraine sẽ được nhắc tới trong cuộc gặp giữa hai nhà lãnh đạo. Trong khi Mỹ không ngừng gia tăng các khoản viện trợ và cung cấp vũ khí cho Ukraine thì Canada cũng đang hỗ trợ huấn luyện binh sĩ Ukraine và viện trợ quân sự trị giá hàng tỷ CAD cho nước này. Canada cũng có thể sẽ đảm nhận vai trò lãnh đạo lực lượng đa quốc gia để hỗ trợ lập lại trật tự ở Haiti theo đề xuất của Mỹ và vấn đề này sẽ được đưa ra thảo luận trong cuộc gặp giữa hai nhà lãnh đạo.

Trên hết, chuyến thăm này sẽ mang lại cơ hội để hai bên cùng đánh giá và đi tới cải thiện các mối quan hệ. Trước những bất ổn toàn cầu ngày càng tăng, hai bên sẽ tiếp tục phối hợp để cùng bảo vệ lục địa cũng như các giá trị chung và tạo ra nhiều cơ hội hơn cho người dân cùng doanh nghiệp ở hai bên biên giới

VIỆT ANH tổng hợp