Cùng con lớn lên trong thế giới nghệ thuật và sáng tạo

Trong thời đại công nghệ phát triển nhanh chóng, trẻ em ngày càng ít có cơ hội được trải nghiệm những hoạt động kích thích trí tưởng tượng và sáng tạo tự nhiên. Chính vì vậy, việc nuôi dưỡng sự sáng tạo của trẻ thông qua các hoạt động nghệ thuật như vẽ, hát, múa, diễn kịch, làm thủ công… không chỉ giúp trẻ phát triển toàn diện mà còn bồi dưỡng tâm hồn, cảm xúc và khả năng tư duy độc lập.

Ảnh minh họa/ Nguồn internet

Nghệ thuật, mảnh đất nuôi dưỡng trí tưởng tượng phong phú

Trẻ nhỏ vốn có trí tưởng tượng rất mạnh mẽ, nhưng nếu không được khuyến khích, khả năng ấy sẽ dần bị “đóng khung” trong khuôn khổ học tập và khuôn phép xã hội. Khi trẻ được tham gia các hoạt động nghệ thuật, từ việc cầm cọ vẽ, nặn đất sét, cho đến việc hát, nhảy múa hay đóng vai trong các tiểu phẩm nhỏ – các em được tự do biểu đạt cảm xúc và suy nghĩ của mình theo cách riêng.

Những hoạt động này không yêu cầu “đúng – sai” tuyệt đối, mà đề cao tính tự do sáng tạo, giúp trẻ phát triển khả năng tưởng tượng, óc quan sát và cách tư duy linh hoạt, nền tảng cho sự sáng tạo trong tương lai.

Khuyến khích trẻ thể hiện cảm xúc qua nghệ thuật

Nhiều nghiên cứu cho thấy trẻ em có xu hướng dễ mở lòng và thể hiện cảm xúc hơn khi tham gia các hoạt động nghệ thuật. Khi trẻ vẽ một bức tranh hay chọn một giai điệu để hát, đó chính là cách trẻ nói ra những điều có thể chưa diễn đạt được bằng lời.

Cha mẹ và thầy cô nên đóng vai trò là người lắng nghe, đồng hành thay vì phán xét tác phẩm đẹp hay xấu. Hãy đặt những câu hỏi gợi mở như: “Con nghĩ gì khi vẽ bức tranh này?”, “Bài hát này khiến con thấy vui hay buồn?”, để giúp trẻ học cách nhận diện và biểu đạt cảm xúc.

Tạo môi trường nghệ thuật phong phú trong gia đình

Một không gian sáng tạo không nhất thiết phải hoành tráng hay tốn kém. Chỉ cần một góc nhỏ với giấy màu, bút vẽ, đất nặn hoặc nhạc cụ đơn giản cũng đủ để trẻ “thả hồn” vào thế giới sáng tạo của riêng mình.

Cha mẹ có thể cùng trẻ thực hiện những dự án nghệ thuật nhỏ: trang trí sổ tay, làm thiệp, vẽ tường, hay thậm chí dàn dựng một “vở kịch mini” trong gia đình. Việc cùng làm sẽ giúp trẻ cảm thấy được khuyến khích và tạo động lực tiếp tục khám phá năng lực sáng tạo của bản thân.

Đưa nghệ thuật vào đời sống hằng ngày

Nghệ thuật không chỉ nằm trong lớp học vẽ hay giờ học đàn. Cha mẹ có thể giúp trẻ cảm nhận nghệ thuật qua những điều rất giản dị: ngắm hoàng hôn, nghe âm thanh của mưa, quan sát màu sắc trong khu vườn, hay cùng nhau xem một triển lãm tranh.

Những trải nghiệm thực tế ấy giúp trẻ nuôi dưỡng khả năng quan sát, cảm thụ cái đẹp, và hình thành tư duy nghệ thuật tự nhiên. Khi trẻ học cách nhìn thế giới bằng con mắt sáng tạo, trẻ sẽ biết cách tìm ra niềm vui và ý tưởng ở mọi nơi.

Vai trò của nhà trường và giáo viên

Trong môi trường giáo dục, các môn nghệ thuật nên được xem là phần không thể thiếu chứ không chỉ là “hoạt động phụ”. Thầy cô có thể lồng ghép yếu tố sáng tạo vào các môn học khác, chẳng hạn cho học sinh vẽ sơ đồ tư duy khi học Lịch sử, viết thơ khi học Văn, hay mô phỏng thí nghiệm bằng kịch khi học Khoa học.

Sự linh hoạt này giúp trẻ học bằng cảm xúc, trí tưởng tượng và trải nghiệm, thay vì học thuộc lòng máy móc.

Kết nối nghệ thuật với giá trị sống

Nghệ thuật còn giúp trẻ hình thành nhân cách và giá trị sống. Khi vẽ về thiên nhiên, trẻ học cách yêu quý môi trường; khi tham gia diễn kịch, trẻ biết đồng cảm và hiểu người khác; khi cùng làm một sản phẩm thủ công, trẻ học tính kiên nhẫn và làm việc nhóm.

Đó là những giá trị vô hình nhưng vô cùng quan trọng để trẻ lớn lên thành người vừa có năng lực, vừa có tâm hồn đẹp.

Nuôi dưỡng sáng tạo qua nghệ thuật không chỉ là dạy trẻ biết vẽ hay hát, mà là dạy trẻ biết cảm nhận, suy nghĩ và thể hiện bản thân một cách tự nhiên. Khi trẻ được sống trong môi trường khuyến khích sáng tạo, các em không chỉ trở nên linh hoạt, tự tin hơn mà còn phát triển được khả năng tư duy độc lập – hành trang quý giá cho tương lai.

Trương Hiền