'Cuộc chiến' giá cả trên thị trường xe điện

(Ảnh minh họa)

Ngành xe điện toàn cầu đang đối mặt với mức độ bất ổn lớn. Chính sách thay đổi liên tục, thời kỳ bùng nổ cho thuê xe chạm trần, cùng một thị trường ngày càng đông đúc đang tạo ra một bối cảnh phức tạp cho các nhà sản xuất EV - và một cuộc chiến giá có thể đang ở ngay phía trước. Thời điểm này rất khó khăn cho các hãng xe điện, nhưng lại có thể trở thành giai đoạn tốt nhất đối với người mua.

Một lượng kỷ lục xe điện cho thuê sẽ được trả lại tại Mỹ vào năm 2026, gây ra làn sóng tăng mạnh nguồn cung xe điện đã qua sử dụng, khiến giá xe cũ dễ tiếp cận hơn bao giờ hết. Ít nhất 243.000 hợp đồng thuê EV sẽ hết hạn, và một nghiên cứu gần đây của J.D. Power dự báo con số này có thể đạt 330.000 - tức gấp ba lần mức của năm 2025.

Theo đó, Auto Blog mô tả một "trận tuyết lở EV" đang đến, và với việc các ưu đãi hết hiệu lực cùng lượng tồn kho gia tăng tại các bãi xe cũ, một cuộc chiến giá có thể khiến xe điện thậm chí còn rẻ hơn xe chạy xăng. Nhưng liệu người tiêu dùng có đón nhận công nghệ trở nên rẻ hơn này hay không? Giới chuyên gia vẫn chưa chắc chắn.

Chính sách EV tại Mỹ đang trải qua sự thay đổi lớn khi chính quyền Tổng thống Trump rút lại các ưu đãi dành cho ngành. Khoản tín dụng thuế liên bang trị giá 7.500 USD cho xe điện đã hết hạn vào ngày 30/9 năm nay.

"Với việc tín dụng thuế cho EV chấm dứt và các hãng xe tiếp tục ưu tiên hệ truyền động hybrid, người lái xe có thể sẽ từ bỏ quá trình điện hóa. Dù tâm lý chung với EV vẫn tích cực, bong bóng điện hóa đang xuất hiện dấu hiệu căng thẳng", Auto Blog nhận định.

Hiện EV chỉ chiếm 6% doanh số xe mới, giảm mạnh từ mức 12,9% vào tháng 9, khi doanh số tăng đột biến do người tiêu dùng vội vàng mua trước khi ưu đãi thuế kết thúc.

Kết quả là các hãng xe như Ford, Kia và General Motors đang cắt giảm sản lượng EV cho thị trường Mỹ. "Họ công khai trì hoãn thời điểm ra mắt các mẫu xe mới, hoặc trong một số trường hợp là rút lại một số mẫu", Elaine Buckberg, nghiên cứu viên cao cấp tại Viện Salata thuộc Harvard và cựu kinh tế trưởng của General Motors, cho biết với Marketplace.

"Họ không còn tiến vào thị trường một cách tham vọng như kế hoạch cách đây sáu tháng. Họ đang nhìn vào bối cảnh này - nơi họ phải đối mặt với các đòn thuế nhiều tỷ USD - nên họ thực sự phải tính đến lợi nhuận", Buckberg nói thêm.

Những mức thuế đó cũng gây xáo trộn ở đầu kia của tuyến thương mại. Khi nền kinh tế lớn nhất thế giới đối mặt với bất ổn thị trường, các thị trường toàn cầu đều bị ảnh hưởng. Tập đoàn Xiaomi của Trung Quốc - nhà sản xuất EV, điện thoại thông minh và nhiều công nghệ khác - đã chứng kiến sự sụt giảm mạnh trong những tháng gần đây, từ vị thế "ngôi sao thị trường" thành cổ phiếu công nghệ có hiệu suất tệ nhất nước chỉ sau một đêm.

Trong khi đó, Bắc Kinh đang nỗ lực gây áp lực buộc các nước phương Tây đảo ngược mức thuế 100% áp lên EV Trung Quốc bằng cách nhắm mục tiêu vào nông dân Canada, châu Âu và Mỹ. "Bắc Kinh đã áp đặt hàng tỷ USD thuế nông sản lên Mỹ, Liên minh châu Âu và Canada sau khi họ áp thuế lên xe điện Trung Quốc để bảo vệ ngành sản xuất xe trong nước", theo báo cáo của Rest of World tuần này.

"Trung Quốc nói rằng họ sẽ chỉ dỡ bỏ thuế nông sản khi các chính phủ phương Tây gỡ bỏ thuế EV".

Dù ngành EV toàn cầu đang trải qua biến động dữ dội và triển vọng tại Mỹ được đánh giá là "ảm đạm", vẫn có hy vọng cho tương lai xe điện trên toàn thế giới. Doanh số EV vẫn tăng mạnh tại nhiều khu vực, và sẽ tiếp tục đi lên khi giá EV ngày càng rẻ - các cuộc chiến giá khốc liệt trong thị trường Trung Quốc đảm bảo giá tại các thị trường không áp thuế vẫn ở mức thấp.

Báo cáo Global EV Outlook 2025 của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) dự báo rằng "dù có nhiều bất ổn, tỷ lệ xe điện trong tổng doanh số ô tô sẽ vượt 40% vào năm 2030 trong bối cảnh chính sách hiện nay".

Mai Lâm