Cuộc sống của người dân ở đất nước đang bên bờ vực cạn kiệt nước

Một bé gái Afghanistan đứng cạnh những chiếc can nhựa đổ đầy nước ở Kabul, Afghanistan. Ảnh: AP

Tiếng xe bồn chở nước chạy ầm ầm chạy qua khu phố ở thủ đô Kabul, Afghanistan khiến Raheela - người mẹ của bốn đứa con vội vã ra đường để lấy nước.

Raheela cho biết, nguồn nước của gia đình luôn cạn kiệt, và mỗi lít nước đều trở nên quá đắt đỏ, khiến họ căng thẳng mỗi ngày khi ngân sách đang dần gần cạn kiệt.

"Chúng tôi hoàn toàn không có nước uống. Thiếu nước là một vấn đề lớn ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của chúng tôi ", Raheela nói trên CNN.

Kabul đang tiến gần đến thảm họa nguồn nước. Theo báo cáo gần đây của Mercy Corps, một tổ chức phi chính phủ, Kabul có thể sớm trở thành thủ đô hiện đại đầu tiên trên thế giới “bị khô hạn hoàn toàn”. Tổ chức này cũng cảnh báo cuộc khủng hoảng có thể dẫn đến sụp đổ kinh tế.

Các chuyên gia nhấn mạnh sự gia tăng dân số, khủng hoảng khí hậu và tình trạng khai thác quá mức không ngừng nghỉ đã làm cạn kiệt mực nước ngầm, và gần một nửa số giếng khoan của thành phố đã cạn kiệt.

Gia đình Raheela phải trả giá cho từng giọt nước, và phải cẩn thận sử dụng chúng, hạn chế mua thực phẩm và các nhu yếu phẩm khác chỉ để uống và tắm.

“Chúng tôi vô cùng lo lắng. Chúng tôi hy vọng sẽ có thêm mưa, nhưng nếu tình hình trở nên tồi tệ hơn, tôi không biết chúng tôi sẽ sống sót như thế nào”, cô nói trên CNN.

Bà Marianna Von Zahn, Giám đốc chương trình Afghanistan của Mercy Corps, cảnh báo tình trạng khẩn cấp, không chỉ là vấn đề nước đang diễn ra ở đây. Đó là một cuộc khủng hoảng y tế và là tình trạng khẩn cấp nhân đạo.

Khi dân số tăng lên, nhu cầu về nước cũng tăng theo.

Thủ đô Kabul gần như hoàn toàn phụ thuộc vào nước ngầm, lấy từ tuyết và băng tan trên dãy núi Hindu Kush gần đó. Tuy nhiên, nhiều năm quản lý yếu kém và khai thác quá mức đã khiến mực nước ngầm giảm tới 30 mét trong thập kỷ qua, theo Mercy Corps.

Mercy Corps cho biết Kabul hiện khai thác nhiều hơn 44 triệu mét khối nước ngầm mỗi năm so với khả năng tự nhiên có thể bổ sung, một sự mất cân bằng đáng kinh ngạc đang dần làm cạn kiệt nguồn dự trữ của thành phố và tài chính của cư dân.

Chật vật vì thiếu nước

Một số gia đình, như gia đình Ahmad Yasin, đã phải đào giếng sâu hơn để tìm thêm nước sinh hoạt

Yasin, 28 tuổi, sống trong một gia đình chung gồm 10 người ở phía bắc thành phố. Trong nhiều tháng, anh đã phải xếp hàng hàng giờ mỗi ngày tại nhà thờ Hồi giáo gần đó, nơi có một giếng nước lớn, để mang những xô nước đầy về nhà cho gia đình.

“Điều đó đã cản trở chúng tôi làm việc và ảnh hưởng đến thu nhập của chúng tôi,”Yasin nói.

Vì vậy, họ đã dành dụm trong sáu tháng, hy sinh thực phẩm, để có được 40.000 Afghani (550 đô la) đào một cái giếng ở sân sau nhà.

Yasin và anh trai đã đào sâu 120 mét trước khi tìm thấy nước – và mặc dù nước này được sử dụng miễn phí cho mọi nhu cầu cơ bản nhưng họ không thể uống được.

“Vì chúng tôi đã tiêu hết tiền vào giếng nên không đủ khả năng mua máy lọc nước hoặc nước tinh khiết. Vì vậy, chúng tôi phải đun sôi nước giếng trong thời gian dài, để nguội rồi mới uống", Yasin nói.

Theo Mercy Corps, có tới 80% nước ngầm ở Kabul bị ô nhiễm, hậu quả của việc sử dụng nhà vệ sinh hố ga tràn lan và ô nhiễm chất thải công nghiệp.

"Tiêu chảy và nôn mửa là những vấn đề mà người dân thành phố thường xuyên gặp phải", Sayed Hamed, 36 tuổi, sống cùng vợ, ba con và hai cha mẹ già ở huyện Taimani, tây bắc Afghanistan, cho biết.

Cuộc khủng hoảng nước ngày càng trở nên trầm trọng hơn do quốc gia này dễ bị tổn thương trước biến đổi khí hậu.

"Mưa ngày càng nhiều, nhưng tuyết ngày càng ít. Điều đó đang ảnh hưởng đến một thành phố có ít cơ sở hạ tầng để điều tiết lũ quét... Tuyết đã từng giúp ích cho chúng tôi, nhưng giờ đây chúng tôi không còn nữa, và điều đó đang gây hại cho việc bổ sung nước ngầm", Najibullah Sadid, một nhà nghiên cứu quản lý tài nguyên nước và là thành viên của Mạng lưới Chuyên gia Nước và Môi trường Afghanistan, cho biết.

Nếu xu hướng hiện tại tiếp tục, UNICEF dự đoán Kabul có thể cạn kiệt nước ngầm vào năm 2030.

HỒNG NHUNG