Cứu bệnh nhân bị bệnh hiếm gặp do biến chứng sốt xuất huyết

Trước đó, bệnh nhân nữ N.T.K.Y (33 tuổi, ngụ An Giang) bị sốt cao nhiều ngày kèm đau bụng âm ỉ vùng bên trái, được nhập viện bệnh viện địa phương điều trị.

Bệnh nhân đã ổn định, không xuất huyết tái phát - Ảnh: Phong Phạm

Các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân Y. xuất huyết trong thành cơ bụng bên trái, sốt xuất huyết, viêm gan cấp. Bệnh nhân được cấp cứu, truyền máu và chuyển đến Bệnh viện đa khoa Trung ương Cần Thơ vào tối 28.9 trong tình trạng khó thở, sốt cao, niêm nhợt, mạch nhanh nhẹ, tay chân lạnh, bụng chướng, ấn đau khắp bụng.

Các bác sĩ Khoa Cấp cứu nhanh chóng tiến hành khám và xử trí cấp cứu, thực hiện các xét nghiệm, kết quả siêu âm bụng ghi nhận khối tụ máu lớn sau phúc mạc dọc hông trái, dịch ổ bụng lượng kém thuần trạng (nghi dịch máu), tràn dịch màng phổi hai bên.

Bệnh nhân được truyền dịch, truyền máu theo phác đồ điều trị sốt xuất huyết. Kết quả chụp cắt lớp vi tính vùng bụng có cản quang phát hiện tổn thương choán chỗ vùng thành bụng trái, nghi nhiều là máu, có hiện tượng thoát mạch bên trong.

Bệnh nhân có chỉ định chụp và nút động mạch cầm máu các tạng số hóa xóa nền ngay trong đêm 28.9. Kết quả ghi nhận đa ổ xuất huyết xuất phát từ nhánh động mạch chậu trong trái, nên tiến hành bơm hỗn hợp keo. Kỹ thuật thành công sau 30 phút, ổ xuất huyết đã được kiểm soát, tắc hoàn toàn.

Sau can thiệp, huyết động của bệnh nhân ổn, được tiếp tục theo dõi tại Khoa Hồi sức tích cực - chống độc. Ngày 30.9, bất ngờ bệnh nhân xuất huyết nội mạch tái phát, rối loạn đông máu, được xử trí truyền máu cùng các chế phẩm máu và được can thiệp nội mạch cấp cứu lần 2.

Các bác sĩ khảo sát thấy vài ổ thoát mạch vùng cấp máu xuất phát từ động mạch thượng vị dưới, nút tắc lại bằng hỗn hợp keo thành công với thời gian 30 phút. Tình trạng bệnh nhân ổn định, không xuất huyết tái phát.

Ngày 5.10, bệnh nhân tỉnh táo, tiếp xúc tốt, niêm hồng, sinh tồn ổn định được chăm sóc và điều trị tại Khoa Bệnh nhiệt đới.

Theo y văn, sốt xuất huyết dengue được xem là căn bệnh truyền nhiễm qua trung gian muỗi lây lan nhanh nhất toàn cầu. Trong đó khu vực châu Á - Thái Bình Dương chiếm đến 75% số ca mắc. Sốt này có bệnh cảnh lâm sàng rất đa dạng, đặc biệt có diễn tiến và tiên lượng rất khó dự đoán trước được. Bệnh cảnh có thể chỉ là sốt nhẹ, tự hết, kèm theo đau bụng nhẹ, nhưng cũng có thể nặng đến mức thoát huyết tương và xuất huyết, suy đa cơ quan dẫn đến tử vong.

Trong đó biến chứng xuất huyết được đặc biệt chú ý. Bệnh cảnh dao động từ chấm xuất huyết và xuất huyết niêm mạc ở thể nhẹ đến đông máu nội mạch lan tỏa, xuất huyết tiêu hóa, sinh dục ở thể nặng.

Một số cơ chế được các nhà nghiên cứu cho là nguyên nhân của xuất huyết, là rối loạn cả số lượng và chất lượng của tiểu cầu do tổn thương tế bào gan. Đồng thời trong các trường hợp nặng hơn là bởi ảnh hưởng của biến chứng đông máu nội mạch lan tỏa, giảm fibrin máu.

Máu tụ ở cơ là biến chứng hiếm gặp của dạng sốt này. Các vị trí phổ biến của máu tụ trong cơ ở bụng là cơ thẳng bụng, cơ thắt lưng chậu và các cơ vùng chậu.

Tụ máu cơ thẳng bụng do vỡ động mạch thượng vị trên hoặc dưới, hoặc rách cơ thẳng bụng. Tăng căng cơ thành bụng do ho kéo dài ở bệnh nhân có thể làm xuất hiện tụ máu cơ thẳng bụng. Chảy máu có thể nghiêm trọng dẫn đến tình trạng giảm thể tích biểu hiện: tụt huyết áp, nhịp tim nhanh.

Điều trị bao gồm truyền dịch qua đường tĩnh mạch và truyền máu và theo dõi chặt chẽ, máu tụ thành bụng thường tự giới hạn và được tái hấp thụ hoàn toàn.

Can thiệp phẫu thuật hoặc thuyên tắc động mạch được khuyến cáo khi xử trí bảo tồn thất bại. Phải thận trọng trong thời gian điều trị sốt xuất huyết lưu ý biến chứng chảy máu như tụ máu cơ.

Phong Phạm