Cựu CEO bất ngờ từ bỏ vai trò lãnh đạo đơn vị đám mây của Alibaba, cổ phiếu giảm mạnh

Đây là động thái bất ngờ chỉ hai tháng sau khi Alibaba cho biết Daniel Zhang sẽ rời vai trò Giám đốc điều hành và Chủ tịch tập đoàn này để tập trung vào đơn vị đám mây Cloud Intelligence Group.

Cloud Intelligence Group là nhà cung cấp dịch vụ đám mây lớn nhất Trung Quốc và sắp được tách khỏi Alibaba như một phần trong quá trình tái cơ cấu của tập đoàn.

Alibaba thông báo quyết định rời đơn vị của Daniel Zhang trong một bức thư nội bộ gửi nhân viên mà Reuters đã xem. Daniel Zhang đã được lên kế hoạch bàn giao vai trò Giám đốc điều hành Alibaba cho Eddie Wu vào ngày 10.9. Bức thư cho biết Eddie Wu cũng sẽ phụ trách mảng kinh doanh đám mây sau sự ra đi của Daniel Zhang.

“Hội đồng quản trị của chúng tôi bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc với ông Zhang vì những đóng góp của ông cho tập đoàn Alibaba trong 16 năm qua”, Alibaba cho biết trong một tuyên bố đơn giản kèm thông báo Eddie Wu sẽ kế nhiệm Daniel Zhang trong vai trò của ông tại đơn vị đám mây.

Hoạt động kinh doanh trên nền tảng đám mây là một phần quan trọng trong quá trình tái cơ cấu mà gã khổng lồ thương mại điện tử Trung Quốc đã công bố vào tháng 3, chia công ty thành 6 đơn vị, mỗi đơn vị có hội đồng quản trị và giám đốc điều hành riêng.

Alibaba sẽ chia thành 6 đơn vị gồm Cloud Intelligence Group, Taobao Tmall Commerce Group, Local Services Group, Cainiao Smart Logistics Group, Global Digital Commerce Group và Digital Media and Entertainment Group.

Sẽ có 5 đợt chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) từ các đơn vị này. Trong khi Taobao và Tmall, hai công ty thúc đẩy doanh thu cốt lõi của Alibaba, sẽ vẫn thuộc về đơn vị niêm yết hiện tại.

Hồng Kông là địa điểm có nhiều khả năng nhất cho các đợt IPO này, theo nguồn tin riêng quen thuộc với các giao dịch trên thị trường vốn của các hãng công nghệ Trung Quốc.

Vào tháng 5, Alibaba cho biết đã đặt mục tiêu hoàn thành việc niêm yết công khai đơn vị đám mây của mình trong vòng 12 tháng tới. Hôm 10.9, Alibaba cho biết tiếp tục thực hiện kế hoạch tách rời, với một đội ngũ quản lý riêng sẽ được chỉ định.

Các nhà phân tích đã ước tính Alibaba Cloud trị giá từ 41 tỉ đến 60 tỉ USD, nhưng cho biết hàng loạt dữ liệu mà đơn vị này giám sát có thể khiến nó lọt vào tầm ngắm của các cơ quan quản lý trong và ngoài nước.

“Daniel Zhang đã bày tỏ mong muốn rời bỏ vai trò Chủ tịch và Giám đốc điều hành của Cloud Intelligence Group”, Alibaba cho biết trong bức thư có chữ ký của Joseph Tsai, nhà đồng sáng lập Alibaba, đảm nhận vai trò Chủ tịch từ Daniel Zhang vào ngày 10.9.

“Sau khi cân nhắc kỹ lưỡng, hội đồng quản trị Alibaba đã tôn trọng và chấp nhận quyết định của Daniel Zhang, đồng thời bổ nhiệm Eddie Wu làm quyền Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành Cloud Intelligence Group ngay lập tức”, Alibaba thông báo.

“Daniel Zhang sẽ tiếp tục đóng góp cho Alibaba bằng cách truyền tải kiến thức chuyên môn của mình theo cách khác", trích nội dung bức thư.

Alibaba sẽ đầu tư 1 tỉ USD vào quỹ công nghệ mà Daniel Zhang sẽ thành lập. Tập đoàn cũng đã trao cho Daniel Zhang danh hiệu "danh dự". Đây là danh hiệu đầu tiên trong lịch sử của Alibaba.

"Quỹ này sẽ hỗ trợ chiến lược đầu tư cho tăng trưởng trong tương lai và tiếp tục phát triển hệ sinh thái công nghệ của Alibaba", Alibaba cho hay.

Daniel Zhang sẽ từ bỏ vai trò lãnh đạo hoạt động kinh doanh trên nền tảng đám mây của Alibaba - Ảnh: Reuters

Daniel Zhang đã đảm nhận vị trí người đứng đầu bộ phận đám mây của Alibaba vào tháng 12.2022 sau khi đơn vị này gặp phải sự cố ngừng hoạt động mà họ mô tả là “thất bại quy mô lớn kéo dài nhất trong hơn một thập kỷ".

Từng là kế toán, Daniel Zhang gia nhập Alibaba vào năm 2007 và được biết đến là kiến trúc sư đằng sau lễ hội mua sắm Ngày độc thân hàng năm của tập đoàn. Ông được bổ nhiệm làm Giám đốc điều hành Alibaba vào năm 2015 và đảm nhận chức Chủ tịch vào năm 2019, kế nhiệm cả hai vai trò từ Jack Ma -người đồng sáng lập Alibaba.

Cổ phiếu niêm yết tại Hồng Kông của Alibaba đã giảm hơn 4% xuống 86,85 đô la Hồng Kông vào ngày 11.9, mức thấp nhất kể từ hôm 23.8, sau sự ra đi bất ngờ của Daniel Zhang khỏi mảng kinh doanh đám mây.

Daniel Zhang điều hành Alibaba trong suốt hai năm đầy biến động vừa qua khi chứng kiến Alibaba bị cơ quan quản lý nhắm mục tiêu sau lời phát biểu chỉ trích hệ thống ngân hàng Trung Quốc của Jack Ma.

Vào tháng 10.2020, tại Hội nghị thượng đỉnh Tài chính Thượng Hải lần thứ 2, Jack Ma đã chỉ trích hệ thống quản lý tài chính của Trung Quốc và tuyên bố các ngân hàng Trung Quốc đang hoạt động với tư duy như "tiệm cầm đồ". Phát ngôn gây tranh cãi này từ tỷ phú sinh năm 1964 đã thúc đẩy cơ quan quản lý giám sát chặt chẽ các doanh nghiệp của ông, gồm cả Alibaba và Ant Group, đồng thời dẫn đến cuộc truy quét rộng rãi hơn với các hãng công nghệ ở Trung Quốc.

Vào năm 2021, Alibaba bị phạt 2,8 tỉ USD vì vi phạm luật chống độc quyền. Trong khi đó, lĩnh vực công nghệ của Trung Quốc đã phải tuân thủ một loạt quy định mới xung quanh các lĩnh vực từ cạnh tranh đến quyền riêng tư dữ liệu.

Jack Ma từng không xuất hiện trước công chúng trong vài tháng, làm dấy lên tin đồn rằng ông mất tích. Cuối năm 2021, Jack Ma đi du lịch châu Âu và ở bên ngoài Trung Quốc vài tháng trong năm 2022. Ông xuất hiện ở quê nhà vào đầu năm nay, làm dấy lên cuộc thảo luận rằng sự giám sát với lĩnh vực công nghệ của Trung Quốc có thể được nới lỏng.

Các nhà phân tích cho rằng cuộc truy quét của Trung Quốc với lĩnh vực công nghệ trong nước đã phần nào lắng dịu nhưng tung tích Jack Ma vẫn thường là chủ đề được thảo luận.

Hôm 7.7, Ngân hàng trung ương Trung Quốc đã tuyên bố phạt 7,12 tỉ nhân dân tệ (tương đương 985 triệu USD) với Ant Group (gã khổng lồ công nghệ tài chính do Jack Ma đồng sáng lập, vận hành ứng dụng thanh toán Alipay).

Sơn Vân