Đại biểu nêu lý do giao Phòng Kỹ thuật hình sự, Công an cấp tỉnh được giám định tư pháp và giám định pháp y thương tích

Ông Nguyễn Tiến Nam phát biểu (Ảnh: Quang Vinh)

Liên quan đến Dự án Luật Giám định tư pháp (sửa đổi), Đại biểu Nguyễn Tiến Nam (Đoàn Quảng Trị) đồng tình với việc dự thảo Luật giao Phòng Kỹ thuật hình sự, Công an cấp tỉnh được thực hiện giám định tư pháp và giám định pháp y thương tích.

Ông Nam đưa ra phân tích: Trước năm 2012, Phòng Kỹ thuật hình sự, Công an cấp tỉnh được tiến hành giám định pháp y tử thi và pháp y thương tích theo pháp lệnh số 24 ngày 29/9/2004 của Ủy ban thường vụ Quốc hội khóa XI về giám định tư pháp. Tuy nhiên Luật Giám định tư pháp năm 2012 thì Phòng Kỹ thuật hình sự, Công an cấp tỉnh chỉ được giám định pháp y tử thi. Điều này gây lãng phí nguồn nhân lực trang thiết bị và chưa đáp ứng kịp thời yêu cầu đấu tranh phòng chống tội phạm.

“Thực tế hiện nay Phòng Kỹ thuật hình sự, Công an cấp tỉnh có đủ điều kiện để triển khai giám định tính học pháp y thương tích. Cụ thể, về nhân lực, hiện 34 Phòng kỹ thuật hình sự có 209 giám định viên, pháp y và 238 người giúp việc. Trung bình 6 giám định viên và 7 người giúp việc trên một Phòng Kỹ thuật hình sự. Bên cạnh đó có đội ngũ chuyên gia, bác sĩ, y tá kỹ thuật viên làm việc tại các bệnh viện của Bộ Công an, bệnh viện bệnh xá của Công an tỉnh, thành phố và 54 trại giam sẵn sàng phối hợp kịp thời yêu cầu. Nguồn cán bộ bổ sung cho lực lượng giám định pháp y Công an nhân dân rất dồi dào, chất lượng khi tuyển từ bác sĩ ở các bệnh viện, sinh viên học chính quy tại các trường y, trường Công an nhân dân để đào tạo ở Học viện Quân y”, ông Nam cho hay.

Chưa kể, từ năm 2025, Học viện Kỹ thuật và Công nghệ an ninh bắt đầu triển khai đào tạo ngành y khoa để tăng cường nhân lực cho lực lượng Công an nhân dân. Trong đó, có đội ngũ bác sĩ thực hiện công tác giám định pháp y. Một ưu điểm nổi bật của đội ngũ giám định viên pháp y Phòng Kỹ thuật hình sự đó là bên cạnh đào tạo chuyên môn về y khoa, còn được đào tạo về công an, về điều tra hình sự, được bố trí trực ban chiến đấu 24/24 giờ. Luôn sẵn sàng tham gia khám nghiệm, giám định đối với các vụ việc xảy ra trên địa bàn cơ sở đảm bảo nhanh chóng kịp thời.

Về cơ sở vật chất trang thiết bị phục vụ giám định pháp y thương tích, ông Nam thông tin, hiện 34 Phòng Kỹ thuật hình sự, Công an cấp tỉnh đều được triển khai các chuyên ngành hỗ trợ giám định thương tích như giám định nồng độ cồn trong máu, ma túy sinh học, ADN, giám định độc chất đều có hệ thống phòng thí nghiệm hỗ trợ đánh giá cơ chế hình thành thương tích, công cụ phương tiện gây án đối với va chạm giao thông. Giám định sinh học, đánh giá dấu vết sinh học trên công cụ phương tiện gây án trên quần áo nạn nhân, trên đối tượng.

“Nếu Phòng Kỹ thuật hình sự được giao nhiệm vụ giám định pháp y thương tích, trước mắt sẽ tận dụng cơ sở vật chất trang thiết bị hiện có như máy siêu âm, máy điện tim, máy điện não, máy xét nghiệm sinh hóa, bộ nghề soi tai học, máy chụp X quang. Và chỉ cần bố trí thêm một số phương tiện thiết bị là có thể triển khai ngay. Đồng thời, Công an các tỉnh, thành phố sẽ tiến hành rà soát đề xuất trang bị bổ sung phương tiện cho phòng kỹ thuật hình sự để triển khai, thực hiện nhiệm vụ giám định pháp y thương tích đảm bảo thiết thực hiệu quả. Nội dung này sẽ được thực hiện ngay vì Bộ công an đang triển khai đề án hiện đại hóa công tác kỹ thuật hình sự trong Công an nhân dân theo quy định số 29 ngày 26/4/2023 của Thủ tướng Chính phủ”, ông Nam bày tỏ.

Đồng thời ông Nam cho rằng, thực tế cho thấy lực lượng pháp y Công an nhân dân đã tiến hành giám định hàng trăm nghìn vụ việc đảm bảo khách quan, phục vụ tốt cho công tác điều tra xử lý tội phạm. Trong nhiều vụ án, việc cố ý gây thương tích xâm hại tình dục thì giám định viên pháp y phải thực hiện ngay bất kể ngày đêm. Mặt khác, trong nhiều vụ việc có người chết, người bị thương, cơ quan tiến hành tố tụng phải trưng cầu hai lực lượng pháp y là công an thực hiện giám định pháp y thương tích tử thi; và pháp y y tế thực hiện giám định pháp y thương tích. Trong khi đội ngũ giám định viên pháp y tại Phòng Kỹ thuật hình sự, Công an cấp tỉnh có thể đấp ứng được cả hai việc này. Hơn nữa, việc giám định pháp y bao gồm cả pháp y tử thi và pháp y thương tích. Bên cạnh kiến thức chuyên môn lĩnh vực pháp y cần có kiến thức về truy hình sự, dấu vết hình sự để nghiên cứu đánh giá cơ chế hình thành dấu vết, loại vật gây thương tích và đánh giá tổng thể với hệ thống dấu vết khác có ở hiện trường để từ đó nhanh chóng cung cấp thông tin chính xác phục vụ kết quả điều tra giải quyết vụ án.

Từ đó, ông Nam nêu rằng việc bổ sung thêm chức năng giám định pháp y thương tích đối với Phòng Kỹ thuật hình sự, Công an cấp tỉnh là cần thiết, hoàn toàn phù hợp với thực tiễn và đáp ứng yêu cầu hoạt động thực hiện nay.

Việt Thắng - Trung Hiếu