Đại biểu Quốc hội hỏi livestream bán hàng thu trăm tỷ/ngày là thật hay ảo?

Phiên chất vấn đối với Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên thu hút 107 đại biểu đăng ký đặt câu hỏi. Trong đó, những vấn đề liên quan đến bán qua mạng, nguy cơ lộ lọt thông tin, lừa đảo, hàng giả.., được nhiều đại biểu Quốc hội quan tâm đặt ra đối với Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên.

Vi phạm, lừa đảo ngày càng tinh vi

Là người đầu tiên chất vấn, đại biểu Nguyễn Minh Hoàng (Đoàn TP.HCM) cho hay, thời gian qua sàn thương mại điện tử đã bị các đối tượng lợi dụng kinh doanh hàng giả, hàng cấm, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ, thậm chí lợi dụng để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.

Theo ông Hoàng, các hành vi vi phạm ngày càng tinh vi, khó lường cả về quy mô, địa bàn hoạt động nhất là các thành phố lớn như TP.HCM, Hà Nội, đặc biệt hoạt động thương mại điện tử trên mạng xã hội rất phức tạp.

Đại biểu Nguyễn Minh Hoàng (Đoàn TP.HCM) chất vấn Bộ trưởng Bộ Công thương. Ảnh: Như Ý

Từ đó, ông Hoàng đề nghị Bộ trưởng Bộ Công thương cho biết thời gian tới có giải pháp gì để hạn chế ngăn chặn hành vi vi phạm để hướng tới xây dựng thương mại điện tử. Đồng thời, việc thu thuế đối với thương mại điện tử trên mạng xã hội sẽ thực hiện thế nào?

Đại biểu Dương Minh Ánh (Hà Nội) nêu một trong những vấn đề hạn chế của thương mại điện tử là khó xây dựng lòng tin của người tiêu dùng. Trong đó vấn đề bảo mật, an toàn thông tin cá nhân, các trường hợp vi phạm dữ liệu thông tin cá nhân khiến cử tri lo lắng và do dự khi tiến hành thanh toán trực tuyến. Bà Ánh đề nghị bộ trưởng cho biết giải pháp để bảo vệ dữ liệu thông tin?

Còn thất thu và lộ lọt dữ liệu người tiêu dùng

Trả lời chung, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, Việt Nam đối mặt với nhiều thách thức trong thương mại điện tử. Theo đó, người tiêu dùng đối mặt với mất an toàn dữ liệu cá nhân; hàng giả, hàng kém, chất lượng... Cùng đó, tỷ lệ thất thu thuế trên thương mại điện tử còn lớn.

Về bảo vệ an toàn dữ liệu của người tiêu dùng, Bộ trưởng Bộ Công thương thừa nhận có tình trạng lộ, lọt thông tin. Do đó, Bộ đã tham mưu Chính phủ ban hành Luật Bảo vệ người tiêu dùng 2023 và Nghị định 55 hướng dẫn thi hành luật. Luật này đưa ra nguyên tắc xây dựng quy tắc bảo vệ thông tin, bảo đảm an toàn, an ninh của người tiêu dùng.

“Luật này có hiệu lực từ 1/7, hy vọng sẽ khắc phục được những bất cập thời gian tới”, ông Diên nói đồng thời cho biết sẽ phối hợp cùng với các bộ, ngành yêu cầu sàn thương mại điện tử phải công khai chính sách bảo vệ thông tin người tiêu dùng.

Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên trả lời chất vấn. Ảnh: Như Ý

Liên quan tới hàng giả, hàng nhái thâm nhập, Bộ trưởng Bộ Công Thương cho biết cơ quan này khuyến nghị người sản xuất nâng cao sản phẩm trong nước để đủ sức cạnh tranh với hàng ngoại; triển khai cơ chế tiếp nhận phản ánh của người tiêu dùng cả nước. Năm 2023, cơ quan chức năng gỡ bỏ hơn 18.000 sản phẩm, chặn hơn 5.000 gian hàng vi phạm.

Về thuế, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho hay, trong năm 2023, doanh thu qua thương mại điện tử là gần 21 tỷ đô la, nộp thuế gần 100 nghìn tỷ đồng. Tuy vậy, ông đánh giá là còn thất thu thuế. Vì thế, Bộ sẽ tham mưu Chính phủ xem xét lại việc miễn thuế VAT với hàng giá trị nhỏ, để tránh nhập khẩu qua thương mại điện tử, cạnh tranh với hàng trong nước mà không bị áp thuế.

Cụ thể, ông Nguyễn Hồng Diên cho hay, theo quy định, hàng hóa nhập khẩu giá trị dưới 1 triệu đồng sẽ không phải chịu thuế VAT. Trong khi theo khảo sát của cơ quan này, 4 sàn thương mại điện tử lớn đang hoạt động tại Việt Nam, mỗi năm khoảng 1 tỷ USD hàng nhập khẩu giá trị nhỏ qua đây.

"Có lượng thuế nhất định thất thoát nếu không điều chỉnh chính sách", ông Diên nói.

Đại biểu Đỗ Chí Nghĩa (Đoàn Phú Yên) nêu câu hỏi chất vấn. Ảnh: Như Ý

Dẫn thông tin về việc livestream bán hàng trên mạng xã hội, một ngày có thể thu hàng chục tỷ đồng, thậm chí hàng trăm tỷ đồng, đại biểu Đỗ Chí Nghĩa (Đoàn Phú Yên) đề nghị cho biết thông tin trên có thật hay ảo? Bên cạnh đó, ông Nghĩa cũng đặt vấn đề là giá bán livestream trong các “thương vụ” trên rẻ hơn cả giá bán của các đại lý. “Bộ nhận định như thế nào”.

Tuy nhiên, trong lần đầu tiên, câu hỏi của ông Nghĩa chưa được Bộ trưởng Bộ Công thương trả lời. Sau đó, ông Nghĩa đã sử dụng quyền tranh luận để nhắc lại câu hỏi ở lần thứ hai. Dù vậy, Chủ tịch Quốc hội đã yêu cầu Bộ trưởng Bộ Công thương trả lời bằng văn bản về nội dung trên.

Văn Kiên