Dai dẳng vấn nạn vàng trái phép ở Phước Sơn

Lán trại và cổ thụ bị cưa hạ trái phép gần khu vực bãi vàng số 8.

“Vàng tặc” lộng hành

Ngày 6-9, đoàn liên ngành của huyện Phước Sơn gồm Ban quản lý Rừng phòng hộ huyện và chính quyền xã Phước Thành kiểm tra hoạt động khai thác vàng tại hai bãi vàng trái phép là bãi 699 và bãi số 8. Tại bãi số 8, thời điểm kiểm tra khu vực này không một bóng người, chỉ còn một số lán trại, đường ống dẫn nước và một ít dụng cụ phục vụ khai thác vàng. Nhiều máy nổ, máy phát điện, máy hơi được “vàng tặc” sử dụng khai thác đã tháo rời, di chuyển khỏi hiện trường trước khi lực lượng chức năng tới. Nhận thấy sự “bất thường” trên, chúng tôi men theo đường mòn để tìm “vàng tặc”. Và đúng như dự đoán, cách bãi vàng này hơn 300 mét, khoảng 15 “vàng tặc” mắc võng ngủ trong rừng. Khi phát hiện lực lượng chức năng đi đến, họ rời đi vào rừng sâu…

Tại hiện trường, đoàn liên ngành đã chặt hạ các lán trại, châm lửa đốt cháy, phá hủy ống nước. Do biết sẽ có sự xuất hiện của lực lượng chức năng, nên các đối tượng đã nhanh chóng tẩu tán tài sản, thiết bị máy móc có giá trị. Do đó gần một giờ tìm kiếm quanh bãi vàng, lực lượng chức năng không tìm thấy máy móc, thiết bị đào vàng nào. Kiểm tra quanh khu vực bãi số 8 có nhiều cây gỗ dấu vết mới bị đốn hạ, trong đó có cây gỗ đường kính gần 1 mét bị đốn hạ, thân gỗ được cưa xẻ để dựng lán trại, làm cọc chống hầm…

Tiếp tục di chuyển đến bãi 699, ông Hồ Văn Phức- Chủ tịch UBND xã Phước Thành cùng tham gia đoàn liên ngành cho biết: “Bãi vàng 699 trước đây cấp phép thăm dò khoáng sản cho một doanh nghiệp, song đã hết hạn thăm dò hơn 2 tháng trước. Thời gian gần đây, có một số người ở nơi khác đến và người tại địa phương khai thác vàng trái phép. Từ cuối tháng 7 đến nay, UBND xã và các lực lượng, cơ quan của huyện đã 3 lần truy quét, đẩy đuổi”. Tại hiện trường, lực lượng chức năng không phát hiện máy nổ, máy xay đất đá. Theo ông Phức, có thể những người khai thác vàng đã vận chuyển, tẩu tán trước khi lực lượng chức năng đến.

Việc truy quét của lực lượng chức năng huyện Phước Sơn được thực hiện sau khi có một số bài báo phản ánh tình trạng khai thác vàng trái phép tại đây. Ông A Lăng Ngọc- Giám đốc Ban quản lý Rừng phòng hộ huyện Phước Sơn cho rằng, tình trạng khai thác vàng trái phép những năm qua vẫn diễn ra dù lực lượng chức năng thường xuyên truy quét. “Ban có gần 100 người phụ trách rừng với hơn 62.000ha thuộc 12 xã và thị trấn. Bình quân một xã khoảng 7 người nên không đủ lực lượng để thường xuyên ở tại các bãi vàng trái phép. Mỗi lần truy quét, đẩy đuổi xong thì mấy ngày sau những người khai thác vàng quay lại làm. Và việc xảy ra khai thác vàng trái phép ở bãi 699 và số 8 có một phần trách nhiệm của Ban”, ông Ngọc nói.

Lực lượng chức năng đốt, phá hủy lán trại của “vàng tặc” tại bãi vàng số 8 ngày 6-9.

Tăng cường kiểm tra, truy quét

Ông Nguyễn Đức Toàn - Trưởng phòng TN&MT huyện Phước Sơn cho hay, từ đầu năm 2022 đến nay, đơn vị đã chủ trì, phối hợp với Công an huyện, Ban quản lý Rừng phòng hộ huyện và UBND các xã tiến hành 9 đợt kiểm tra, truy quét khoáng sản trái phép trên địa bàn huyện. Qua đó đã phá hủy 25 lán trại, 10 máy nổ Đông Phong, 16 cối xay quặng đá, 1 củ điện, 1 tời trục, hơn 2.600m ống nước, tháo dỡ đẩy đuổi 2 hàng quán trái phép chủ yếu phục vụ cho các đối tượng khai thác khoáng sản trái phép.

“Thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo huyện, thời gian qua đơn vị đã tăng cường kiểm tra, truy quét. Tuy nhiên, do địa bàn rộng, hiểm trở, việc đi lại khó khăn nên khi tổ công tác của huyện tổ chức đi truy quét thì các đối tượng xe ôm, các hàng quán và cả những kẻ cảnh giới điện thoại cho các đối tượng biết để cất giấu đồ đạc, máy móc… và bỏ chạy trốn vào rừng. Khi tổ truy quét của huyện rời đi, các đối tượng quay trở lại hoạt động, hoặc một thời gian sau tiếp tục mua sắm phương tiện, dụng cụ làm lại”, ông Toàn thông tin.

Mới đây, nhận được thông tin từ báo chí phản ánh, huyện Phước Sơn đã thành lập đoàn kiểm tra khai thác vàng trái phép tại hai khu vực Cây Đa và Cầu Ván (xã Phước Lộc, huyện Phước Sơn). Qua kiểm tra, tại hai khu vực trên, tổ công tác phát hiện có 9 lán trại, không có người ở; một cối đá, một máy nổ và một số dụng cụ phục vụ cho việc đào đãi vàng. Theo đó, tổ công tác đã phá hủy, đốt sạch máy móc, lán trại; tại xã Phước Thành, lực lượng chức năng phát hiện, phá hủy 34 lán trại, 16 máy nổ, 16 cối xay, 2 củ điện, 1 máy tời, 1 máy đập đá, 1 dàn rung quặng, 300 lít dầu, 2.400m dây nước, 1.200m dây điện, 10 xe rùa và đẩy đuổi 15 đối tượng ra khỏi rừng.

“Ngoài những địa điểm trên thì việc khai thác vàng trái phép hiện nay phức tạp nhất vẫn là khu vực bãi vàng Khe 38, thuộc xã Phước Hòa. Khu vực này trước đây cấp phép cho Công ty TNHH Nguyên Thành Đạt khai thác, nhưng đến nay hết phép và Công ty đã phá sản. UBND tỉnh giao cho UBND huyện Phước Sơn lập các thủ tục đóng cửa mỏ, nhưng do còn thiếu nguồn kinh phí nên chưa được Sở Tài nguyên và Môi trường thẩm định để thực hiện. Do đó, lợi dụng mỏ vàng chưa được đóng cửa, các đối tượng trong và ngoài địa phương tổ chức khai thác trái phép, mặc dù tỉnh và huyện thường xuyên truy quét, đẩy đuổi”, ông Toàn thông tin thêm.

Nhằm tăng cường công tác quản lý tài nguyên khoáng sản, ông Nguyễn Đức Toàn cho hay, thời gian đến đơn vị tiếp tục phối hợp với các ngành chức năng kiểm tra, truy quét và xử lý vi phạm pháp luật về lâm nghiệp và tài nguyên khoáng sản theo Kế hoạch số 12/KH-UBND ngày 14-1-2022 của UBND huyện; tập trung triển khai toàn diện, đồng bộ, có hiệu quả các giải pháp quản lý, bảo vệ tài nguyên khoáng sản trên địa bàn…

LÊ HẢI