Đại học Quốc gia được trao quyền tự chủ toàn diện

Chính phủ vừa ban hành Nghị định mới quy định về chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của đại học quốc gia, thay thế Nghị định 186/2013. Văn bản mới được đánh giá là bước ngoặt trong đổi mới quản trị đại học, thể hiện rõ định hướng trao quyền thực chất cho các đại học lớn nhằm thúc đẩy giáo dục đại học phát triển theo mô hình nghiên cứu, đổi mới sáng tạo.

Theo Nghị định, các đại học quốc gia được tự chủ toàn diện trong đào tạo, nghiên cứu khoa học, tổ chức bộ máy, tài chính, hợp tác quốc tế và phát triển nhân lực chất lượng cao. Cụ thể, ĐHQG được xây dựng quy chế đào tạo riêng, phát triển các chương trình tài năng, tiên tiến và thực hiện hợp tác quốc tế sâu rộng. Các trường cũng được phép tuyển dụng giảng viên, chuyên gia quốc tế và chủ động hợp tác với doanh nghiệp.

Đại học Quốc gia được trao quyền tự chủ toàn diện. Ảnh: VNU

Về cơ chế quản trị, hệ thống điều hành đại học quốc gia được tổ chức theo hướng phân cấp, phân quyền rõ ràng, gắn trách nhiệm giải trình trực tiếp với Chính phủ và Thủ tướng. ĐHQG được chủ động sử dụng, chia sẻ và phân bổ nguồn lực nội bộ, điều phối hoạt động các đơn vị thành viên.

Chính phủ xác định các đại học quốc gia là đầu mối chiến lược trong hệ thống giáo dục đại học Việt Nam, có vai trò điều phối liên thông và phát triển mô hình đại học nghiên cứu. Nghị định nêu rõ: ĐHQG được Nhà nước ưu tiên đầu tư, bảo đảm thực hiện nhiệm vụ phát triển quốc gia và vùng lãnh thổ.

Về tài chính, ĐHQG là đơn vị dự toán cấp I, được Thủ tướng Chính phủ giao dự toán ngân sách trực tiếp và có quyền phân bổ cho các đơn vị thành viên. Các trường được quy định mức thu học phí theo khung Chính phủ và chủ động huy động nguồn lực xã hội. Nghị định cũng trao quyền cho ĐHQG trong sử dụng, chia sẻ các nguồn lực tài chính, nhân lực và cơ sở vật chất một cách hiệu quả, đồng bộ.

Trong lĩnh vực khoa học và công nghệ, ĐHQG được tổ chức hoạt động nghiên cứu trong tất cả các lĩnh vực, đề xuất và triển khai các chương trình cấp quốc gia, cung cấp luận cứ khoa học cho việc hoạch định chính sách phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng và hội nhập quốc tế.

Về hợp tác và hội nhập, ĐHQG được mở rộng các chương trình đào tạo ra nước ngoài, thực hiện liên kết quốc tế để phát hiện và bồi dưỡng nhân tài khoa học – công nghệ. Các trường cũng được tự chủ trong ban hành chế độ làm việc của giảng viên, nghiên cứu viên để thu hút nhân lực chất lượng cao.

Bên cạnh đó, Nghị định xác định rõ vai trò quản lý nhà nước của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Khoa học và Công nghệ và các bộ, ngành, địa phương. ĐHQG được làm việc trực tiếp với các cơ quan trung ương và UBND cấp tỉnh để giải quyết các vấn đề liên quan, đồng thời có trách nhiệm báo cáo Thủ tướng Chính phủ khi cần thiết.

Dương Triều