Đắk Lắk có hơn 127.700 ha đất lâm nghiệp bị lấn chiếm trái phép

Tháo dỡ công trình lấn chiếm đất lâm nghiệp trên địa bàn xã Ea Bung, huyện Ea Súp. Ảnh tư liệu: TTXVN phát

Theo đó, việc hàng trăm ngàn ha đất lâm nghiệp bị lấn, chiếm trái phép xảy ra trong thời gian dài xuất phát từ nhiều nguyên nhân như: Tình trạng đồng bào dân tộc thiểu số phía Bắc di cư tự do đến địa bàn tỉnh Đắk Lắk sinh sống, phá rừng, lấn chiếm đất rừng để canh tác còn tiếp diễn; các Công ty TNHH MTV lâm nghiệp sau khi sắp xếp gặp nhiều khó khăn, trong khi đó các hành vi vi phạm như phá rừng, lấn chiếm đất rừng xảy ra với mức độ ngày càng tinh vi dẫn đến công tác quản lý bảo vệ rừng, đất rừng bị hạn chế. Hay phần lớn diện tích đất có nguồn gốc từ các lâm trường giao trả về địa phương hiện vẫn do UBND cấp xã quản lý, chưa có chủ quản lý thực sự theo quy định.

Ngoài ra, lực lượng làm công tác quản lý bảo vệ rừng của các Ban quản lý rừng, các công ty, dự án nông lâm nghiệp và chính quyền cấp cơ sở mỏng, chế độ chính sách đãi ngộ thấp, trong khi diện tích lớn; một số nơi người dân đã lấn chiếm, sản xuất nhiều năm, khó khăn cho việc xử lý, thu hồi…

Theo UBND tỉnh Đắk Lắk, trước tình trạng đất lâm nghiệp bị lấn, chiếm trái phép, ngày 24/10/2024, UBND tỉnh Đắk Lắk ban hành Kế hoạch 188/KH-UBND về xử lý, thu hồi đất lâm nghiệp bị lấn, chiếm trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk. Mục tiêu đặt ra đến quý IV/2025 thu hồi 30% diện tích đất bị lấn, chiếm trên địa bàn; từ quý I/2026 đến quý II/2026 thu hồi thêm 30%; từ quý III/2026 đến quý IV/2026 thu hồi 40% diện tích đất lâm nghiệp bị lấn, chiếm còn lại trên địa bàn.

Tuy nhiên, đến tháng 4/2025, tỉnh Đắk Lắk mới chỉ xử lý thu hồi được khoảng 1.460 ha; trong đó diện tích thu hồi chủ yếu ở địa bàn huyện Ea Súp với 1.364,32. Đây là tỷ lệ khá thấp so với diện tích bị lấn, chiếm và so với tiến độ kế hoạch 188/KH-UBND mà tỉnh Đắk Lắk đã đề ra.

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đắk Lắk, việc xử lý tình trạng lấn chiếm đất lâm nghiệp trái phép đang gặp nhiều khó khăn, vướng mắc, như: công tác quản lý, bảo vệ rừng, đất rừng tại một số địa phương trên địa bàn tỉnh còn yếu kém, bất cập; diện tích đất lâm nghiệp bị lấn, chiếm nằm rải rác trên địa bàn các xã gây khó khăn cho rà soát, thống kê, xử lý. Các đối tượng lấn, chiếm đất lâm nghiệp gồm nhiều thành phần, sinh sống ở nhiều địa phương; diện tích đất lâm nghiệp bị xâm canh, lấn chiếm lớn, tuy nhiên nguồn lực của Nhà nước để xử lý chưa đáp ứng được yêu cầu thực tiễn, nhiệm vụ đặt ra…

Ông Nguyễn Thiên Văn, Quyền Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk cho rằng: Tại một số địa phương, việc kiểm tra, xử lý, thu hồi đất lâm nghiệp bị lấn, chiếm chưa được quan tâm đúng mức, thiếu quyết liệt, chưa chỉ đạo sát các phòng chuyên môn, UBND xã, phường, thị trấn, các đơn vị chủ rừng và các cơ quan liên quan trong việc rà soát, xử lý diện tích đất lâm nghiệp bị lấn, chiếm.

Để tăng cường đấu tranh và xử lý vi phạm nhằm thu hồi lại diện tích đất lâm nghiệp bị lấn, chiếm, UBND tỉnh yêu cầu các sở, ban, ngành, địa phương và các đơn vị chủ rừng đẩy mạnh tuyên truyền bằng nhiều hình thức về Luật Lâm nghiệp, Luật Đất đai, các chính sách pháp luật của Nhà nước… nhằm nâng cao nhận thức pháp luật trong xã hội. Từ đó, tích cực tố giác hành vi vi phạm đến các cơ quan chức năng để xử lý theo quy định của pháp luật. Các đơn vị quản lý chặt chẽ diện tích rừng, đất rừng theo đúng quy hoạch đã được cấp thẩm quyền phê duyệt. Đồng thời, chấn chỉnh và xử lý nghiêm các trường hợp xây dựng công trình trái phép trên đất lâm nghiệp, khuyến khích người dân tự nguyện trả lại diện tích đất lâm nghiệp đã lấn, chiếm, hạn chế thực hiện các biện pháp cưỡng chế thu hồi.

Theo ông Nguyễn Thiên Văn, tỉnh cũng giao Sở Nông nghiệp và Môi trường tham mưu UBND tỉnh theo dõi, đôn đốc việc xử lý, thu hồi đất lâm nghiệp bị lấn, chiếm theo Kế hoạch số 188/KH-UBND ngày 24/10/2024 của UBND tỉnh. Chỉ đạo Chi cục Kiểm lâm tăng cường quản lý bảo vệ rừng, phát hiện kịp thời các vụ việc vi phạm và phối hợp tốt với cơ quan chức năng để xử lý các đối tượng vi phạm, chủ động đấu tranh ngăn chặn, phòng ngừa các hành vi xâm hại tài nguyên rừng, lấn chiếm đất đai…

Các đơn vị chủ rừng tiếp tục phối hợp với các cơ quan chức năng trên địa bàn tổ chức rà soát, thống kê diện tích đất lâm nghiệp bị lấn, chiếm, phối hợp với chính quyền địa phương trong quản lý, thu hồi đất lâm nghiệp bị người dân lấn chiếm. Chủ động bố trí, sắp xếp hợp lý, phân công lực lượng chuyên trách bảo vệ rừng tuần tra, xác định cụ thể các điểm nóng về xâm hại rừng trên lâm phần quản lý để bố trí các điểm chốt chặn, tổ chức các đợt truy quét tại các điểm nóng về phá rừng, lấn, chiếm đất lâm nghiệp…

Tuấn Anh (TTXVN)