Đăk Lăk: Giữ gìn làn điệu hát Sli của người Nùng ở Buôn Hồ

Không giống như những âm loại âm nhạc khác, hát Sli là một phần không thể thiếu trong đời sống tinh thần của người Nùng ở đây được.

Hát Sli sẽ tiếp tục được bà con người Nùng duy trì và phát triển

Tiếng hát là tiếng lòng của người Nùng - khắc họa những tâm tư, tình cảm, những câu chuyện của cuộc sống.

Được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, làn điệu hát Sli không đơn thuần là những câu hát mà còn là cách người Nùng thể hiện sự kết nối giữ con người với thiên nhiên, giữa các thế hệ trong buôn làng.

Theo anh Hứa Văn Lý, thôn 3, xã EaSien cho biết: “Hát Sli- Một làn điệu đặc trưng của người Nùng, thường được biểu diễn trong các sự kiện, lễ hội truyền thống như lễ cưới, mừng nhà mới, ngày Tết hay những buổi chợ phiên. Đó là sự kết hợp giữa âm nhac và điệu múa, giữa lời hát và cảm xúc. Mỗi câu hát đều chứa đựng một thông điệp, một câu chuyện. Những giai điệu nhẹ nhàng, có phần chậm rãi nhưng đầy cảm xúc, giống như hơi thở của đất trời, của con người Nùng, khi họ đối mặt với sự khắc nghiệt của thiên nhiên nhưng vẫn giữ được tình yêu, sự chân thành và lòng dũng cảm”.

Tuy nhiên việc bảo tồn các làn điệu dân ca truyền thống đặc biệt là hát Sli, đang gặp không ít thử thách. Cuộc sống hiện đại với sự phát triển mạnh mẽ của các phương tiện truyền thông đại chúng đã phần nào làm đi giảm đi sự quan tâm của giới trẻ đối với những giá trị văn hóa truyền thống. Không ít thế hệ trẻ không còn mặn mà với những làn điệu dân ca mà ông cha họ đã gìn giữ suốt hàng trăm năm qua.

Để đối mặt với thách thức này, nhiều nghệ nhân, người cao tuổi ở EaSien đã trở thành những “người giữ lửa” cho nền văn hóa truyền thống. Họ không chỉ là nghệ nhân hát Sli tài ba mà còn là những người truyền dạy, hướng dẫn cho thế hệ trẻ hiểu và yêu mến những giá trị văn hóa này.

Nét đẹp từ tiếng hát Sli của đồng bào dân tộc Nùng ở Buôn Hồ

Trong dòng chảy của thời gian, sự giao thoa với văn hóa hiện đại, khiến cho âm nhạc truyền thống của người Nùng dần bị phai nhạt. Những làn điệu hát Sli ngày xưa không còn được nhiều người trẻ biết đến. Chính vì vậy công tác bảo tồn và phát huy những giá trị này ngày càng trở nên cấp thiết.

Theo chị Lộc Thị Hoàng, Thôn 3, xã EaSien: “Việc gìn giữ và phát huy các làn điệu Hát Sli không chỉ là trách nhiệm của những người cao tuổi mà còn của chính thế hệ trẻ, những người sẽ tiếp nối truyền thống văn hóa của dân tộc. Một trong những cách làm hiệu quả hiện nay là kết hợp giữ truyền thống và hiện đại. Các nghệ nhân ở EaSien đang tìm cách đưa Hát Sli vào trong các chương trình biểu diễn cộng đồng, lễ hội và thậm chí là các cuộc thi âm nhạc, để thu hút sự chú ý của giới trẻ. Bên cạnh đó, các cơ quan, ngành, chức năng liên quan cần hỗ trợ hơn nữa trong việc bảo tồn và phát huy các di sản văn hóa phi vật thể như hát Sli. Việc tổ chức các lớp học, hội thảo về văn hóa dân tộc, hoặc xây dựng các dự án bảo tồn âm nhạc truyền thống sẽ giúp giữ gìn những giá trị văn hóa lâu dài”.

Trao đổi với chúng tôi, ông Nông Văn Dũng - Phó Chủ tịch UBND xã EaSien chia sẻ: Hát Sli là một phần không thể thiếu trong đời sống tinh thần của người Nùng. Dù đối mặt với nhiều thử thách trong việc bảo tồn và phát huy, nhưng với long yêu mến văn hóa dân tộc, những nghệ nhân như anh Hứa Văn Lý, Mã Văn Mác, chị Lộc Thị Hoàng… và đồng bào tại xã EaSien đang không ngừng nỗ lực truyền lại những làn điệu ấy cho các thế hệ mai sau.

Hy vọng rằng trong tương lai, hát Sli sẽ tiếp tục được duy trì và phát triển, trở thành nhịp cầu kết nối quá khứ, hiện tại và tương lai của đồng bào dân tộc Nùng ở Buôn Hồ, Đăk Lăk. Chính vì thế, dù trong bất cứ hoàn cảnh nào, hát Sli sẽ không bao giờ tắt, nó luôn vang lên ngân nga trong những trái tim người Nùng và vững bền theo thời gian.

Lê Hồng