Đắk Lắk: Tái hiện nghi lễ quan trọng của đồng bào M'nông trong đời sống

Quang cảnh Lễ mừng thọ của người M’nông. (Ảnh: TTXVN phát)

Ngày 12/12, tại buôn M’Liêng, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh phối hợp với Ủy ban Nhân dân xã Đắk Liêng tổ chức tái hiện nghi lễ truyền thống Lễ mừng thọ người M’nông.

Đây là một trong các di sản của tỉnh Đắk Lắk được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch quyết định đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia vào năm 2022.

Theo phong tục truyền thống của đồng bào M’nông, một đời người sẽ trải qua nhiều Lễ mừng sức khỏe, không quy định độ tuổi mà theo số lần tổ chức (Lễ cúng sức khỏe lần 1, 2, 3...).

Tuy nhiên, Lễ cúng sức khỏe lần thứ 7 là quan trọng nhất, tương đương với Lễ mừng thọ khi ông, bà, cha mẹ đã tròn 70 tuổi.

Đây là nghi lễ thiêng liêng nhằm bày tỏ lòng biết ơn của con cháu đối với công ơn sinh thành, dưỡng dục. Qua nghi lễ, con cháu cầu chúc sức khỏe, bình an và mời Yang (thần linh) cùng tổ tiên về phù hộ cho gia đình.

Theo tục lệ, buổi lễ mừng thọ cho cha mẹ thường do người con gái cả trong nhà đứng ra tổ chức. Ngày nay để thể hiện lòng hiếu thảo, các con đều có thể cùng nhau tổ chức lễ mừng thọ cho cha mẹ. Buổi lễ thường được tổ chức sau khi đã kết thúc mùa nương, rẫy, khi mọi công việc đồng áng đã thu xếp ổn thỏa.

Lễ vật chuẩn bị cho nghi lễ gồm: Rượu cần, 3 hoặc 5 ché rượu, một con trâu, bò hoặc một con heo (khoảng 70 kg trở lên), các món ăn truyền thống như xôi, thịt và các vật phẩm khác... Nghi lễ mừng thọ được tiến hành qua 3 nghi thức chính. Thầy cúng sẽ mời các Yang trong buôn làng về dự lễ mừng thọ; sau đó, cúng Yang và tổ tiên. Cuối cùng là nghi thức mừng sức khỏe và tặng quà cho con, cháu trong gia đình.

Lễ mừng thọ của người M’nông là nghi lễ truyền thống mang ý nghĩa tôn vinh người cao tuổi, những cây cổ thụ của buôn làng và là lời tri ân của con cháu đối với cha mẹ, ông bà.

Việc phục dựng nghi lễ không chỉ là hoạt động văn hóa ý nghĩa, mà còn góp phần quan trọng trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể của đồng bào M’nông, một trong những dân tộc tại chỗ lâu đời tại vùng đất Đắk Lắk.

Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Đắk Liêng Nguyễn Trọng Biết cho biết, việc phục dựng nghi lễ là hoạt động giúp địa phương bảo tồn các giá trị truyền thống. Đây là cơ hội để cộng đồng dân cư được tham gia và tiếp tục phát huy bản sắc văn hóa tốt đẹp của dân tộc mình.

Qua hoạt động này, địa phương mong muốn góp phần nâng cao nhận thức của thế hệ trẻ về giá trị văn hóa truyền thống; tạo môi trường kết nối, giao lưu và quảng bá hình ảnh văn hóa đặc sắc của các dân tộc tại xã Đắk Liêng và tỉnh Đắk Lắk, thu hút sự quan tâm của du khách và các nhà nghiên cứu văn hóa./.

(TTXVN/Vietnam+)