Đắk Lắk tiên phong tuân thủ sản xuất cà phê không gây mất rừng
Trong bối cảnh thị trường cà phê toàn cầu ngày càng chú trọng đến tiêu chuẩn bền vững và minh bạch, khu vực trồng cà phê tại Đắk Lắk đã khẳng định vị thế tiên phong trong việc tuân thủ quy định chống mất rừng và suy thoái rừng của Liên minh châu Âu (EUDR).
Sau hơn 1 năm tỉnh Đắk Lắk triển khai thu thập thông tin về vùng trồng cà phê, nhằm đáp ứng quy định chống mất rừng của Liên Minh Châu Âu (EU), đã có hơn 25.000 nông dân tại 8 huyện, thị xã, thành phố tham gia, gồm: Krông Năng, Cư M'gar, Buôn Đôn, Ea H'leo, Krông Ana, Cư Kuin, thị xã Buôn Hồ và TP. Buôn Ma Thuột. Tổng diện tích đã có đủ thông tin và được chứng nhận khoảng 27.000 hecta, sản lượng gần 90.000 tấn.
Tháng 4/2024, Simexco Đắk Lắk là doanh nghiệp đầu tiên trên thế giới được cấp hai bản chứng thực 4C-EUDR đáp ứng tiêu chuẩn của EUDR. Doanh nghiệp này cũng đã xây dựng app EUDR, phù hợp quy định mới của EU. Theo ông Lê Đức Huy, Tổng Giám đốc Simexco DakLak, việc sớm đáp ứng các tiêu chuẩn của EU là một lợi thế của cà phê Đắk Lắk trên thương trường.
Đắk Lắk là tỉnh trọng điểm trồng cà phê của cả nước với hơn 200.000 ha, hiện gần 50% diện tích được chứng nhận sản xuất không gây mất rừng và suy thoái rừng. Mục tiêu hết năm 2025 sẽ có 70% diện tích được chứng nhận.
“Với sự sẵn sàng của nông dân Việt Nam cũng như các liên kết bền vững của Việt Nam thì đến nay dù chưa áp dụng nhưng một số nhà rang xay họ vẫn chấp nhận mua với mức thưởng để tiếp tục động viên những liên minh này liên kết với nhau để phát triển và kiểm soát chặt chẽ hơn theo tiêu chuẩn không gây mất rừng của châu Âu”, ông Lê Đức Huy cho biết.
Quy định chống mất rừng và suy thoái rừng-EUDR có hiệu lực vào tháng 1/2026. Quy định này tác động trực tiếp đến ngành cà phê – một trong những mặt hàng xuất khẩu chủ lực, chiếm khoảng 40% đến 50% tổng lượng xuất khẩu của Việt Nam vào thị trường EU. Theo ông Trịnh Đức Minh, Chủ tịch Hiệp hội cà phê Buôn Ma Thuột, đối với Đắk Lắk, tỉnh trọng điểm trồng cà phê của cả nước với hơn 200.000 hecta, việc triển khai sớm việc đáp ứng quy định này, cho thấy sự nhanh nhạy của chính quyền tỉnh Đắk Lắk và các doanh nghiệp trong ngành, giúp ngành hàng cà phê - ngành xuất khẩu chủ lực của tỉnh nâng cao uy tín, giá trị và vị thế trên thị trường quốc tế.
“Đáp ứng được EUDR sẽ nâng cao được giá trị, chiếm lĩnh được thị phần ở châu Âu. Thứ hai, cải thiện hình ảnh ngành hàng cà phê Việt Nam. Yêu cầu của EU rất khắt khe mà chúng ta làm được, xuất khẩu với số lượng lớn sang thị trường EU thì hình ảnh của chúng ta rất tốt”, ông Trịnh Đức Minh nhận định.
Sản xuất cà phê theo tiêu chuẩn của EU không chỉ là tiền đề thúc đẩy phát triển kinh tế xanh mà còn góp phần bảo vệ tài nguyên nước và môi trường sống.
Theo ông Nguyễn Hoài Dương, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Đắk Lắk, một trong những giải pháp then chốt của Đắk Lắk nhằm tuân thủ EUDR là việc xây dựng một hệ thống cơ sở dữ liệu rừng và vùng trồng cà phê đầy đủ, chính xác và minh bạch. Đắk Lắk đang là tỉnh đi đầu cả nước trong việc thực hiện quy định của EUDR và hiện đã đạt khoảng 50% diện tích. Tỉnh đặt mục tiêu đến tháng 1/2026, có ít nhất 70% diện tích cà phê được chứng minh nguồn gốc xuất xứ. Để đạt mục tiêu này, Đắk Lắk đang xây dựng hệ thống dữ liệu và truy xuất nguồn gốc, ứng dụng công nghệ số và định vị, đào tạo và hợp tác công – tư… hướng tới xây dựng một “chuỗi cung ứng xanh” toàn diện cho ngành cà phê Đắk Lắk nói riêng và Việt Nam nói chung.
“Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn sẽ đánh giá lại kết quả thực hiện dự luật EUDR, từ đó đề ra các giải pháp tiếp tục thực hiện có hiệu quả cũng như phát triển ngành hàng cà phê bền vững. Mặc dù, Liên minh châu Âu gia hạn 1 năm nữa mới áp dụng nhưng còn rất nhiều việc phải làm, cũng rất cần sự chủ động đi trước, đi đầu để tạo ưu thế trong vấn đề xuất khẩu cà phê sang thị trường châu Âu”, ông Nguyễn Hoài Dương nhìn nhận.
Với sự chủ động, tích cực áp dụng các phương pháp trồng trọt bền vững, tăng cường hợp tác, phối hợp nguồn lực và chia sẻ kinh nghiệm giữa khối công và tư, Đắk Lắk đã và đang khẳng định vị thế tiên phong trong sản xuất cà phê bền vững theo tiêu chuẩn của EU. Đây không chỉ là tiền đề thúc đẩy phát triển kinh tế xanh mà còn góp phần bảo vệ tài nguyên nước và môi trường sống, nhất là trong bối cảnh EU triển khai các quy định toàn cầu về phát triển bền vững. Thành công của Đắk Lắk sẽ tạo động lực để các vùng sản xuất cà phê khác của Việt Nam tiếp tục hướng tới mô hình canh tác bền vững.
