Đăng ký kết hôn tập trung góp phần thay đổi nhận thức của người dân vùng cao nguyên đá

Lễ đăng ký và trao giấy chứng nhận kết hôn tập trung tại xã Tả Lủng năm 2024

Với trên 97% dân số là người dân tộc thiểu số, trong đó dân tộc Mông chiếm tới 87,75%, Đồng Văn có nền văn hóa đa dạng nhưng cũng còn tồn tại nhiều phong tục tập quán lạc hậu. Theo chia sẻ của bà Vương Thị Xuyến, Chủ tịch Hội LHPN huyện Đồng Văn, tình trạng trình độ dân trí thấp, tư tưởng trọng nam khinh nữ, cùng với nạn tảo hôn vẫn còn diễn ra ở nhiều xã.

Đặc biệt, nhiều gia đình vẫn giữ tư tưởng phải sinh bằng được con trai. Do hoàn cảnh nghèo khó, đông con, nhiều gia đình thường cho con gái đi lấy chồng sớm. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến tương lai của thế hệ trẻ khi nhiều học sinh phải bỏ học vì mang thai sớm, mà còn gây ra nhiều hệ lụy xã hội, tác động tiêu cực đến chất lượng dân số.

Công tác tuyên truyền, vận động hội viên, phụ nữ và nhân dân nâng cao nhận thức và thay đổi hành vi đối với các hủ tục lạc hậu

Nhận thức rõ những vấn đề cấp bách này, những năm gần đây, các cấp Hội LHPN huyện Đồng Văn đã không ngừng nỗ lực bài trừ và giảm thiểu các hủ tục, đặc biệt là nạn tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống. Với vai trò là cơ quan chủ trì triển khai Dự án 8 "Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em", Hội LHPN huyện Đồng Văn đã thể hiện sự chủ động, sáng tạo trong việc triển khai các hoạt động, đảm bảo tiến độ và hiệu quả, phù hợp với đối tượng thụ hưởng là đồng bào dân tộc thiểu số.

Bà Vương Thị Xuyến cho biết, một trong những trọng tâm xuyên suốt của Hội là công tác tuyên truyền, vận động nhằm nâng cao nhận thức và thay đổi hành vi của người dân. Hội LHPN huyện Đồng Văn đã chỉ đạo các cơ sở Hội phối hợp chặt chẽ với các ngành, đoàn thể, tổ chức nhiều hoạt động phong phú, đa dạng và thiết thực. Điển hình là việc tổ chức các buổi họp dân, lồng ghép hiệu quả trong các buổi sinh hoạt chi hội phụ nữ thôn, sinh hoạt câu lạc bộ (CLB), để vận động các hộ gia đình ký cam kết không để con em tảo hôn.

Đây là một bước đi quan trọng, đưa cam kết từ văn bản vào thực tiễn cuộc sống của từng gia đình, từng thôn bản. Nhiều mô hình CLB ý nghĩa đã ra đời và phát huy hiệu quả, như CLB "Nuôi con khỏe - dạy con ngoan", CLB "Xây dựng gia đình hạnh phúc", và đặc biệt là CLB "Phòng chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống". Những CLB này không chỉ là nơi sinh hoạt, trao đổi kinh nghiệm mà còn là những hạt nhân lan tỏa tri thức, thay đổi nhận thức trong cộng đồng.

Bên cạnh đó, các cấp Hội LHPN huyện Đồng Văn còn tích cực phối hợp với ngành tư pháp tổ chức các lớp tập huấn về các chính sách pháp luật liên quan đến hôn nhân, gia đình, bình đẳng giới. Các hội thi tại trường học về phòng chống tảo hôn và xâm hại tình dục trẻ em đã được tổ chức, thu hút sự tham gia đông đảo của học sinh. Những hoạt động này đã góp phần trang bị kiến thức pháp luật và nâng cao ý thức cho thế hệ trẻ, những người sẽ là chủ nhân tương lai, giúp các em tự bảo vệ mình và có cái nhìn đúng đắn về hôn nhân, gia đình.

Trong năm 2024, các Tổ truyền thông cộng đồng gồm 49 tổ với 331 thành viên đã thực hiện 345 cuộc truyền thông, tiếp cận 21.390 lượt người, tập trung vào các Chỉ thị của Tỉnh ủy và Huyện ủy về bài trừ hủ tục, xây dựng nếp sống văn minh và nâng cao chất lượng dân số. Các chiến dịch truyền thông xóa bỏ định kiến giới và xây dựng môi trường sống an toàn cho phụ nữ và trẻ em cũng được triển khai rộng khắp, với 14 cuộc ở cấp huyện thu hút 2.331 người tham gia và 226 cuộc ở cấp xã với 21.835 lượt người tham gia.

Việc vận động các cặp vợ chồng đủ điều kiện đăng ký kết hôn tập thể tại xã của Hội LHPN huyện Đồng Văn đạt nhiều kết quả

Một dấu ấn đặc biệt, thể hiện sự thay đổi mạnh mẽ trong nhận thức của đồng bào là việc vận động các cặp vợ chồng đủ điều kiện đăng ký kết hôn tập thể tại xã. Theo chủ tịch Hội LHPN huyện Đồng Văn, ban đầu, hoạt động này gặp không ít khó khăn do sự e dè, không đồng tình của các gia đình và các cặp đôi.

Tuy nhiên, bằng sự kiên trì, tâm huyết của cán bộ Hội và các đoàn thể, sau khi được tuyên truyền, vận động tích cực, người dân đã dần hiểu và hưởng ứng. Kết quả đạt được rất đáng khích lệ: Năm 2022, có 47 cặp vợ chồng tại 4 xã, thị trấn đăng ký kết hôn tập trung. Con số này tăng lên đáng kể vào năm 2023 với 87 cặp tại 7 xã, thị trấn. Và trong 6 tháng đầu năm 2024, đã có 32 cặp đăng ký tại 6 xã, thị trấn. Việc vận động này không chỉ giúp hợp pháp hóa hôn nhân mà còn thể hiện sự thay đổi tích cực trong nhận thức và chấp hành pháp luật của người dân địa phương, góp phần xây dựng gia đình hạnh phúc, bình đẳng.

Bên cạnh công tác xóa bỏ hủ tục, theo bà Vương Thị Xuyến, Hội LHPN huyện Đồng Văn còn tích cực tham gia vào các hoạt động phát triển kinh tế - xã hội, góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho phụ nữ và trẻ em. Các hoạt động như cải tạo vườn tạp, tạo sinh kế bền vững cho người dân, tổng vệ sinh đường làng ngõ xóm, thu gom rác thải, di dời chuồng trại gia súc ra xa nhà, xây dựng nhà tắm, nhà vệ sinh đã nhận được sự đồng tình hưởng ứng mạnh mẽ từ nhân dân. Đến nay, đã có 3.907 nhà tắm, 5.585 nhà vệ sinh được xây dựng, 81 công trình chuồng trại được di dời, và 9.038 bể nước được xây góp phần bảo vệ môi trường xanh, sạch, đẹp và cải thiện điều kiện sống cho người dân.

Trong năm 2024, Hội LHPN huyện Đồng Văn đã tổ chức các lớp tập huấn về quản lý chất lượng cho 04 Tổ nhóm sinh kế với 120 người tham gia, đồng thời hỗ trợ xây dựng thương hiệu cho 3 tổ nhóm, góp phần nâng cao quyền năng kinh tế cho phụ nữ. Đặc biệt, công tác hỗ trợ nạn nhân bạo lực gia đình và nạn nhân mua bán người cũng được quan tâm sâu sắc, với 48 người được hỗ trợ tại "Địa chỉ tin cậy" và 01 nạn nhân mua bán người tại xã Sà Phìn được hỗ trợ sinh kế.

Có thể thấy, các cấp Hội LHPN huyện Đồng Văn không chỉ dừng lại ở việc tuyên truyền, vận động mà còn hỗ trợ sinh kế, xây dựng hạ tầng cơ bản đến việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của phụ nữ và trẻ em.

N.Minh