Đằng sau án phạt kịch khung của Văn Quyết

Văn Quyết (phải) nhận thẻ đỏ sau trận đấu trên sân Quy Nhơn. Ảnh: INT

Cầu thủ vi phạm bị xử phạt là điều bình thường, song với trường hợp tiền đạo Văn Quyết nhận mức án kịch khung sau “tác động vật lý” đến trọng tài đã trở thành vấn đề nóng bỏng.

Vô tình hay cố ý?

Ở vòng 7 V-League 2023, Câu lạc bộ Hà Nội bất ngờ thua Bình Định 1-3 trên sân Quy Nhơn. Kết thúc trận đấu, Văn Quyết và một số cầu thủ đội khách thắc mắc với các trọng tài về công tác điều hành, và theo ghi nhận đội trưởng của Hà Nội đã va chạm với trợ lý Nguyễn Lê Nguyên Thành.

Đứng bên cạnh, trọng tài chính Nguyễn Mạnh Hải lập tức rút thẻ đỏ dành cho Văn Quyết và sau đó, ông Thành khẳng định bị Quyết thúc chỏ vào vùng ức, dẫn đến khó thở.

Được biết, trong trận này, trợ lý Thành đã hỗ trợ trọng tài chính thay đổi quyết định quan trọng. Vào phút 60, khi tỷ số đang là 1-1, thủ môn Quan Văn Chuẩn của Hà Nội phạm lỗi với Rafaelson. Trọng tài Hải ban đầu cho Bình Định đá phạt sát vòng cấm, nhưng sau khi nghe tư vấn từ trợ lý Thành đã chuyển thành phạt đền.

Trên chấm 11m, Rafaelson ghi bàn nâng tỷ số lên 2-1. Đến phút bù giờ, tiền đạo người Brazil ghi thêm một bàn, hoàn tất chiến thắng 3-1 cho Bình Định. Đây cũng là thất bại đầu tiên của Hà Nội ở V-League mùa này.

Một ngày sau trận đấu, Văn Quyết chủ động gọi điện xin lỗi trợ lý Nguyên Thành và phát biểu: “Tôi sai rồi. Tôi đã phản ứng thái quá với trợ lý trọng tài. Tôi xin lỗi các trọng tài cũng như người hâm mộ về hành vi không chuẩn mực này. Đây là bài học cho tôi”.

Về nghi vấn thúc chỏ vào trợ lý Nguyên Thành, đội trưởng của Hà Nội FC cho biết: “Hết trận tôi ra chỗ trọng tài để tranh luận. Sau đó, các cầu thủ trẻ cũng chạy đến phản ứng. Khi tôi can ngăn Bùi Hoàng Việt Anh, không hiểu có hiểu lầm gì không. Tôi bất ngờ vì phải nhận thẻ đỏ. Nhưng bất luận thế nào, việc tôi phản ứng là sai. Tôi chấp nhận án phạt!”.

Phát biểu thừa nhận sai lầm và lên tiếng xin lỗi của Văn Quyết tưởng như sẽ trở thành tình tiết giảm nhẹ khi Ban Kỷ luật “lượng hình”. Thế nhưng, đội trưởng của Hà Nội đã nhận án phạt kịch khung theo Điều 39 (Quy định kỷ luật) về hành vi xâm phạm thân thể, người vi phạm sẽ bị phạt từ 30 - 40 triệu đồng và bị đình chỉ thi đấu, làm nhiệm vụ từ 5 - 8 trận.

Cụ thể, Văn Quyết bị treo giò 8 trận và phạt 40 triệu đồng. Với câu lạc bộ Hà Nội, đây là tổn thất không nhỏ khi Văn Quyết là đội trưởng và là trụ cột của đội. Kể từ đầu mùa giải đến nay, cầu thủ này đã ghi được 6 bàn thắng sau 7 trận.

Trưởng ban Kỷ luật, ông Vũ Xuân Thành cho biết: Căn cứ Điểm B Khoản 2 Điều 39 là cấm từ 5 đến 8 trận, Văn Quyết chịu mức cấm thi đấu cao nhất trong khung này. Nếu Văn Quyết còn tái phạm, mức phạt sẽ tăng lên mà không còn phải mang tính răn đe nữa.

Cụ thể là nếu rơi vào Khoản 3 - “Xâm phạm thân thể trong trường hợp đặc biệt nghiêm trọng” thì có thể bị cấm hoạt động bóng đá đến 24 tháng hoặc bị cấm hoạt động bóng đá có thời hạn đến vô thời hạn.

Công tác điều hành của trọng tài đang là điểm nóng tại V-League 2023. Ảnh: INT.

Với án kịch khung dành cho Quyết, vấn đề đặt ra là tiền đạo của đội Hà Nội có thực sự thúc chỏ vào ức trợ lý Thành không? Nếu có “chạm vào ức” thì đó là hành động cố tình hay vô tình?

Đến lúc này, Văn Quyết không thừa nhận hành vi dùng khuỷu tay tác động đến trợ lý trọng tài. Anh chỉ tranh cãi và phản ứng thái quá. Nhưng “thái quá” như thế nào thì có lẽ chỉ Quyết và các trọng tài mới hiểu rõ. Hành động xin lỗi trợ lý Thành sau đó dường như Quyết ý thức rõ hơn vị trí đội trưởng Câu lạc bộ Hà Nội và đương kim Quả bóng Vàng Việt Nam.

Sau án kịch khung từ Ban Kỷ luật dành cho Văn Quyết, Câu lạc bộ Hà Nội đã gửi đơn khiếu nại lên Ban Giải quyết khiếu nại Liên đoàn bóng đá Việt Nam. Trong đơn, đội Hà Nội cho biết: Trong lúc làm những thủ tục cuối cùng để vào phòng thay đồ, một số cầu thủ của Hà Nội có gặp tổ trọng tài để tranh luận về những quyết định trong trận đấu. Với tư cách là đội trưởng, Văn Quyết bước đến can ngăn các đồng đội.

Tuy nhiên, trong biên bản báo cáo trận đấu có ghi nội dung Văn Quyết dùng cùi chỏ đánh vào ngực trợ lý Nguyên Thành. Trên thực tế, đây hoàn toàn chỉ là va chạm vô tình trong lúc ngăn cản, không có chủ đích xâm phạm đến thân thể trọng tài. Đội bóng Hà Nội cho rằng, quyết định đình chỉ Văn Quyết 8 trận đấu kế tiếp, đồng nghĩa khung phạt tối đa trong trường hợp này là chưa hợp lý.

Mức án kỷ luật dành cho Văn Quyết đang nhận nhiều ý kiến trái chiều. Nhiều người đồng tình với việc Ban Kỷ luật xử lý mạnh tay với Văn Quyết để làm gương, bởi tình trạng cầu thủ tấn công trọng tài, lối chơi bạo lực vẫn phổ biến ở V-League.

Thậm chí có khán giả cho rằng cần “thu hồi danh hiệu Quả bóng Vàng” của đội trưởng câu lạc bộ Hà Nội! Song cũng có những ý kiến nêu quan điểm, quyết định kỷ luật cần phải thấu đáo, khách quan mới giúp cầu thủ tâm phục khẩu phục và tạo tiền đề cho nền thể thao sạch.

Huấn luyện viên Vũ Tiến Thành. Ảnh: INT.

Vẫn nóng chuyện trọng tài!

Vụ việc Văn Quyết và án kỷ luật kịch khung dành cho cầu thủ này xảy ra đúng vào thời điểm có quá nhiều vấn đề xung quanh công tác điều hành của đội ngũ trọng tài. Án phạt đội trưởng câu lạc bộ Hà Nội không sai, có chăng chỉ là nặng hay nhẹ, hay còn có ẩn ý nào khác? Nhưng mức độ như thế nào có lẽ còn tùy thuộc quan điểm cá nhân, góc nhìn của từng người, xuất phát từ lợi ích quan hệ khác nhau.

Vấn đề ở chỗ, xử Văn Quyết kịch khung phải chăng Ban Kỷ luật muốn mở chiến dịch bàn tay sắt để chấn chỉnh sân chơi chuyên nghiệp Việt Nam, đặc biệt công tác trọng tài vốn đang có chiều hướng mất kiểm soát. Bởi sự cố trên sân Quy Nhơn chỉ là giọt nước tràn ly của công tác trọng tài trong 3 vòng V-League gần đây. Các trọng tài có nhiều tình huống gây tranh cãi, khiến dư luận và các đội bóng bức xúc. Nhiều ý kiến đã lên tiếng, đòi hỏi nâng cao chất lượng trọng tài và Ban Trọng tài đã phải sử dụng phương án trọng tài Malaysia tham gia điều hành V-League.

Đề cập đến vụ việc Văn Quyết, Trưởng ban Trọng tài Đặng Thanh Hạ cho biết ông rất buồn vì việc đó xảy ra.

“Khi ta động chạm tới nhau thì vấn đề lớn nhất là ta không tôn trọng nhau chứ không phải là cái đau (về thể xác - PV). Với bóng đá, trọng tài là một quan chức. Việc này, tôi chỉ thấy buồn thôi. Còn xử lý thế nào thì có quy chế, có ban kỷ luật, tôi không muốn đề cập ở đây. Không ai muốn sai sót nhưng công tác trọng tài thì sai sót vẫn xảy ra. Ban Trọng tài sẽ nhìn lại sai sót thời gian vừa qua, lấy kinh nghiệm cho tất cả trọng tài” – ông Hạ cho biết.

Ở một góc độ khác, Ban Kỷ luật đã xử mạnh tay Văn Quyết với điều luật là “xâm phạm thân thể” bằng mức án kịch khung, có thể điều đó giúp xoa dịu nỗi đau của đội ngũ trọng tài, song liệu Ban Kỷ luật và Ban Trọng tài sẽ làm gì về phát biểu gây sốc “một nhóm trọng tài thật sự bị thao túng” của huấn luyện viên Vũ Tiến Thành (đội TPHCM). Nếu coi cú ra đòn của Văn Quyết là nỗi đau thể xác của một trọng tài, thì phát biểu của ông Thành có được tính là “xâm phạm nghiêm trọng về tinh thần” đến rất nhiều trọng tài?

Theo ông Thành, trọng tài điều khiển trận TPHCM - Hà Nội (vòng 5 V-League) “không có tâm”. Và ông thẳng thắn cho biết: “Tôi không ngại khi bị phạt. Tôi góp ý để tốt lên, sai mà không nói sao được. Tôi nói là có chứng cứ, có thống kê và đã gửi Liên đoàn Bóng đá Việt Nam. Một nhóm trọng tài thật sự bị thao túng. Tôi đấu tranh và góp ý làm trọng tài tốt hơn. Nhiều trọng tài tốt lắm. Nhiều trọng tài gọi tôi nói là tụi em muốn nói nhưng nói không được”.

Vậy nhóm trọng tài bị thao túng như phát biểu công khai của ông Thành có không? Nếu có thì gồm những trọng tài nào? Và đặc biệt, đội bóng, ông bầu nào thao túng trọng tài? Hay chính Liên đoàn Bóng đá Việt Nam, hoặc Công ty Cổ phần Bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam – đơn vị tổ chức V-League “thao túng” trọng tài? Và nếu trọng tài bị thao túng, thì hành động xấu xa này sẽ bị ngăn chặn, xử lý như thế nào?

Chuyện trọng tài sai khá phổ biến không chỉ ở V-League. Ngay cả những giải đấu hàng đầu châu Âu như Ngoại hạng Anh hay cả World Cup áp dụng công nghệ VAR vẫn có những tranh cãi, sai sót xảy ra. Nhiều trọng tài sai nhận án phạt. Huấn luyện viên, quan chức câu lạc bộ vi phạm bị phạt cũng là điều bình thường. Các huấn luyện viên hàng đầu cỡ như Sir Alex Ferguson hay Jose Mourinho cũng không ít lần bị phạt vì chỉ trích, phản ứng trọng tài.

Nhưng ở ta, đằng sau lỗi của trọng tài và vi phạm của cầu thủ, huấn luyện viên lại là câu chuyện khác.

Nhớ lại năm 2017, khi công tác trọng tài xảy ra nhiều sai sót, ông Đoàn Nguyên Đức lúc đó nắm ghế Phó Chủ tịch Liên đoàn Bóng đá Việt Nam phát biểu trong một cuộc họp rằng: “Họp nhiều làm gì, cứ đuổi ông Mùi (Trưởng ban Trọng tài – PV) đi là V-League tự tốt lên”. Tuy nhiên, quan điểm của bầu Đức hôm đó không nhận được sự ủng hộ của số đông. Ông Mùi vẫn nắm giữ cương vị Trưởng ban Trọng tài trước khi nhường ghế cho Phó ban Dương Văn Hiền.

Phát biểu của ông Đức được ông Mùi chua chát cho rằng “đây là một sự xúc phạm”. 6 năm sau phát biểu của bầu Đức, đến lượt huấn luyện viên Vũ Tiến Thành đề cập thẳng một nhóm trọng tài bị thao túng. Vậy đây có phải là sự xúc phạm?

Nếu không làm rõ vấn đề này, những sai sót của trọng tài, chắc chắn sẽ còn xảy ra ở sân chơi chuyên nghiệp Việt Nam luôn được soi chiếu dưới lăng kính tiêu cực. Các huấn luyện viên, cầu thủ, hay đội bóng có quyền nghi ngờ đằng sau những quyết định sai lầm của đội ngũ “cầm cân nảy mực” là sự thiên vị cho cầu thủ, đội bóng nào đó. Hệ lụy của nó là sự thua thiệt trên sân cộng với ấm ức trong lòng sẽ tạo thành những cơn sóng phản ứng, mà hành động xô đẩy, chửi bới, thậm chí đuổi đánh trọng tài sẽ còn tái diễn.

Xử phạt cá nhân Văn Quyết không khó, và quyết định đó dễ nhận được sự ủng hộ của số đông. Nhưng làm rõ đội ngũ trọng tài có bị “thao túng” không mới là vấn đề nan giải.

Theo “thông lệ”, khả năng Ban Giải quyết khiếu nại, hoạt động độc lập với Ban Kỷ luật giảm án cho Văn Quyết cực lớn, và trọng tài nhiều khả năng vẫn trở thành đối tượng bị “xâm hại thân thể” lẫn “xâm hại tinh thần”. Chỉ một án phạt kịch khung dành cho Văn Quyết chưa phải là động thái có thể giải quyết triệt để những vấn đề đã được nhận diện.

Tại V-League 2016, Văn Quyết từng là tâm điểm của mọi sự chỉ trích sau hành động xô ngã trọng tài Hoàng Phạm Công Khanh trong trận đấu giữa Hà Nội T&T (nay là Hà Nội) – Khánh Hòa. Dù Văn Quyết có giải thích sau đó chỉ là pha bóng “tai nạn” khi bị vấp ngã thế nhưng, nó lại diễn ra trong bối cảnh mà các cầu thủ Hà Nội đang vây quanh trọng tài và có những phản ứng gay gắt đến quyết định.

Hậu quả, Văn Quyết không chỉ nhận thẻ đỏ, mà còn còn nhận án phạt bổ sung đến từ Ban Kỷ luật. Sau đó, Văn Quyết bị loại khỏi danh sách đội tuyển quốc gia dù đã lên… nhận khách sạn và nhận được sự ủng hộ từ huấn luyện viên trưởng đội tuyển quốc gia năm đó là Nguyễn Hữu Thắng.

Thành Nam