Đánh giá cán bộ thực chất, công tâm, khách quan

Quy định số 366-QĐ/TƯ của Bộ Chính trị sẽ bảo đảm việc đánh giá cán bộ công tâm, khách quan, công bằng, thực chất. Ảnh: KD

Quy định mới khẳng định quyết tâm chính trị rất cao của Đảng trong công tác đánh giá, xếp loại tập thể, cá nhân trong hệ thống chính trị một cách thực chất, công tâm, khách quan; từ đó xây dựng đội ngũ cán bộ chuyên nghiệp, trách nhiệm, năng động, sáng tạo phục vụ người dân, doanh nghiệp, phù hợp với yêu cầu trong bối cảnh phát triển mới của đất nước.

1. Quy định số 366-QĐ/TƯ gồm 4 chương, 19 điều được ban hành, thay thế Quy định số 124-QĐ/TƯ (ngày 4-10-2023) của Bộ Chính trị về kiểm điểm và đánh giá, xếp loại chất lượng hằng năm đối với các tập thể, cá nhân trong hệ thống chính trị.

Trước hết phải khẳng định, Quy định số 366-QĐ/TƯ bảo đảm sự phù hợp trong bối cảnh các cấp ủy, tổ chức Đảng, tập thể lãnh đạo, quản lý, tổ chức, cơ quan, đơn vị và đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong hệ thống chính trị từ Trung ương đến cơ sở sau sắp xếp, tinh gọn bộ máy; đặc biệt là mô hình chính quyền địa phương 2 cấp lần đầu tiên hoạt động ở nước ta từ ngày 1-7-2025.

Quy định số 366-QĐ/TƯ với nhiều điểm mới được bổ sung cụ thể, thiết thực, dễ thực hiện; đồng thời, những điểm đã nêu trong Quy định số 124-QĐ/TƯ được điều chỉnh, bổ sung, nhấn mạnh và làm rõ hơn. Mục đích cao nhất là bảo đảm thực hiện thống nhất, đồng bộ việc kiểm điểm, đánh giá, xếp loại chất lượng đối với tập thể, cá nhân trong hệ thống chính trị.

Điểm mới đáng chú ý là Quy định số 366-QĐ/TƯ nhấn mạnh mục đích: “Xây dựng tiêu chí để đánh giá tập thể, cá nhân trong hệ thống chính trị nhằm xác định mức độ hoàn thành nhiệm vụ làm căn cứ để bổ nhiệm, quy hoạch, sử dụng, đãi ngộ, khen thưởng, sàng lọc, thay thế, kỷ luật, tạm đình chỉ công tác, cho thôi giữ chức vụ, từ chức, miễn nhiệm đối với cán bộ suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, vi phạm quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, năng lực hạn chế, không hoàn thành nhiệm vụ được giao”.

Cụ thể hóa quan điểm này, Bộ Chính trị đã xây dựng khung tiêu chí đánh giá đối với 5 đối tượng: Tập thể; cá nhân cán bộ lãnh đạo, quản lý thuộc diện Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý; cá nhân giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý; cá nhân không giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý; đảng viên không làm việc trong hệ thống chính trị.

Điểm chung là các tiêu chí đưa ra đều rất cụ thể, dễ hiểu, dễ áp dụng và thực hiện triệt để theo hướng giảm định tính, tăng định lượng thông qua sản phẩm, việc làm cụ thể, bảo đảm sự công tâm, khách quan, công bằng, thực chất trong kiểm điểm, đánh giá, xếp loại.

Căn cứ vào tiêu chí và trên tinh thần tự phê bình và phê bình, tự soi, tự sửa, thấy được ưu điểm để phát huy và hạn chế, khuyết điểm để khắc phục sẽ xác định rõ mức độ hoàn thành nhiệm vụ của từng cán bộ, đảng viên. Đây cũng là điểm mấu chốt để cơ quan có thẩm quyền đánh giá, xếp loại tập thể, cá nhân, từ đó có những bước đi tiếp theo trong công tác sử dụng cán bộ bảo đảm thực chất, hiệu quả.

Một điểm mới nữa cần quan tâm là Quy định số 366-QĐ/TƯ nêu rõ việc kiểm điểm và đánh giá, xếp loại chất lượng đối với tập thể, cá nhân trong hệ thống chính trị theo nhiệm kỳ, hằng năm, hằng quý hoặc khi cần thiết (Quy định số 124-QĐ/TƯ quy định “việc kiểm điểm, đánh giá, xếp loại chất lượng hằng năm”).

Việc thực hiện theo nhiệm kỳ, hằng năm, hằng quý hoặc khi cần thiết nhằm tạo áp lực cần thiết để tập thể, cá nhân luôn nỗ lực phấn đấu, thường trực động lực tích cực hoàn thành nhiệm vụ được giao. Hơn nữa, việc này còn khắc phục tình trạng kiểm điểm, đánh giá hình thức, chiếu lệ, làm xong rồi để đó và chấm dứt tâm lý được bổ nhiệm chức danh lãnh đạo, quản lý xong thì cứ ung dung “tại vị”.

Nói cách khác, việc kiểm điểm, đánh giá, xếp loại theo nhiệm kỳ, hằng năm, hằng quý hoặc khi cần thiết chính là cơ chế sát hạch, “lưới lọc” thường xuyên để xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên có đức, có tài phục vụ công việc của cơ quan, đơn vị, địa phương. Đồng thời, đây cũng là căn cứ quan trọng để xem xét, đánh giá những cá nhân chưa đáp ứng yêu cầu công việc hoặc vi phạm kỷ luật công tác, từ đó có hướng xử lý theo quy định pháp luật.

2. Quy định số 366-QĐ/TƯ đặt ra 4 yêu cầu trong kiểm điểm và đánh giá, xếp loại chất lượng đối với tập thể, cá nhân trong hệ thống chính trị. Một trong những yêu cầu rất đáng chú ý là việc “đánh giá phải dựa trên hiệu quả công việc, kết quả thực hiện nhiệm vụ, sản phẩm cụ thể gắn với vị trí việc làm, chức trách, nhiệm vụ theo số lượng, tiến độ, chất lượng”. Đặc biệt, Bộ Chính trị yêu cầu bảo đảm công tác kiểm điểm, đánh giá, xếp loại phải dân chủ, công tâm, khách quan, khoa học, đúng thực chất, chống hình thức.

Để thực hiện các yêu cầu đặt ra trong quá trình kiểm điểm và đánh giá, xếp loại chất lượng đối với tập thể, cá nhân trong hệ thống chính trị, Bộ Chính trị đề ra 6 nguyên tắc. Về cơ bản, các nguyên tắc thực thi đều bảo đảm định hướng nhất quán là lấy hiệu quả công việc, sản phẩm cụ thể gắn với vị trí việc làm của cán bộ, đảng viên để kiểm điểm, đánh giá, xếp loại. Việc này cũng nhằm thực hiện triệt để nguyên tắc “có vào - có ra, có lên - có xuống”; đồng thời gắn với khen thưởng, kỷ luật và trao cơ hội trong đào tạo nâng cao trình độ, thăng tiến, tiền lương. Trong đó, một trong những điểm nổi bật được nêu trong nguyên tắc đầu tiên là: “Thực hiện đánh giá theo hướng xuyên suốt, liên tục, đa chiều, có tiêu chí và thông qua sản phẩm cụ thể; kết hợp giữa tiêu chí định tính với tiêu chí định lượng, trong đó, đặc biệt chú trọng các tiêu chí định lượng về kết quả, hiệu quả thực hiện nhiệm vụ; xếp loại phản ánh đúng thực chất mức độ hoàn thành nhiệm vụ, được kiểm chứng, phù hợp với chức năng, nhiệm vụ được giao”.

Yêu cầu việc kiểm điểm, đánh giá cán bộ, đảng viên phải đúng thực chất, chống hình thức và đầy đủ, chính xác, Bộ Chính trị yêu cầu: “Lấy kết quả thực hiện nhiệm vụ chính trị làm trọng tâm, phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống làm nền tảng, phương pháp, năng lực quản lý, điều hành làm cơ sở quyết định kết quả đánh giá”.

Có thể thấy, Quy định số 366-QĐ/TƯ đã bảo đảm việc đánh giá cán bộ, đảng viên mang tính toàn diện, trong cả một quá trình công tác, có tính liên thông, chứ không đơn thuần đánh giá một giai đoạn nhất định, hay một công việc cụ thể. Đặc biệt, nguyên tắc đánh giá gắn trách nhiệm cá nhân với tập thể và gắn kết quả của người đứng đầu, cán bộ lãnh đạo, quản lý với kết quả của địa phương, tổ chức, cơ quan, đơn vị, cho thấy việc đánh giá cán bộ được thực hiện đa chiều, từ trên xuống dưới, từ dưới lên trên.

3. Quy định số 366-QĐ/TƯ đã thể hiện quyết tâm chính trị rất cao của Đảng ta trong việc tiếp tục đổi mới và nâng cao hiệu quả công tác đánh giá, xếp loại tập thể, cá nhân cán bộ, công chức, viên chức trong toàn hệ thống chính trị nhằm tạo sự thay đổi về chất mang tính đột phá trong công tác cán bộ phục vụ phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới.

Quy định mới cũng tạo cơ sở pháp lý, cơ chế khuyến khích, bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, sẵn sàng đương đầu với khó khăn, thử thách và luôn nỗ lực hành động vì lợi ích chung. Đặc biệt, Quy định số 366-QĐ/TƯ có ý nghĩa sâu sắc trong bối cảnh hệ thống chính trị từ Trung ương đến cơ sở được sắp xếp tinh gọn, hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả. Bởi việc thực thi quy định mới được kỳ vọng sẽ động viên cán bộ, đảng viên tích cực phát huy trí tuệ sáng tạo, mạnh dạn đề xuất ý tưởng, cách làm đột phá, tháo gỡ, giải quyết những điểm nghẽn, nút thắt trong cơ chế, chính sách để đưa đất nước tiến lên trong kỷ nguyên mới.

Để Quy định số 366-QĐ/TƯ thực sự phát huy hiệu quả trong thực tiễn, các cấp ủy Đảng và bản thân từng cán bộ, đảng viên cần nhận thức rõ vai trò, tầm quan trọng của công tác đánh giá, kiểm điểm việc thực thi nhiệm vụ theo yêu cầu.

Nhiệm vụ then chốt đặt ra là quá trình triển khai cần bám sát các quy định mới trong Quy định số 366-QĐ/TƯ, thực hiện nghiêm túc việc kiểm điểm, đánh giá, xếp loại, ngăn chặn và đẩy lùi căn bệnh hình thức, nể nang, xuôi chiều, dĩ hòa vi quý... Việc thực hiện kiểm điểm, đánh giá đối với tập thể, cá nhân phải đa chiều, chặt chẽ, công khai, công tâm, đúng mục đích, yêu cầu, nguyên tắc, khung tiêu chí, bằng sản phẩm cụ thể, có sự so sánh giữa các vị trí tương đương và công khai kết quả. Quá trình thực hiện cần thực hiện tốt vai trò nêu gương, đề cao trách nhiệm của cấp ủy, tập thể lãnh đạo, nhất là người đứng đầu cơ quan, đơn vị, địa phương.

Tựu trung, việc thực hiện nghiêm túc, hiệu quả Quy định số 366-QĐ/TƯ sẽ góp phần quan trọng xây dựng đội ngũ cán bộ chuyên nghiệp, trách nhiệm, năng động, sáng tạo phục vụ người dân, doanh nghiệp, đóng góp vào sự phát triển đất nước trong giai đoạn mới theo đúng tinh thần “tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả”.

Chí Kiên