Đánh thức hương vị quê hương
Nâng niu từng hạt đậu đen xanh lòng, thứ nông sản tưởng như bình dị nhưng chứa đựng biết bao tinh túy đất trời, chị Phạm Thị Hồng, Giám đốc HTX Nông nghiệp hữu cơ Hồng Phát, xã Kim Bình đã đưa sản phẩm quê nhà vươn tới thị trường quốc gia. Sản phẩm của HTX cũng đã khẳng định vị thế nông sản Việt trên bản đồ OCOP và vươn xa ra thị trường một số nước như: Vương quốc Anh, Mỹ, Nhật Bản, Thái Lan...
Trong làn khói rang đậu đen xanh lòng quyện vào sương mỏng, tỏa ra hương thơm dịu nhẹ tại căn xưởng ở xã Kim Bình, chị Hồng khẽ trở tay bên chảo rang, từng hạt đậu lăn đều, óng ánh sắc đen bóng. Đó không chỉ là công việc thường ngày, mà là hành trình chị gửi gắm cả tình yêu quê hương vào từng mẻ trà.
Chị Hồng thuộc thế hệ 8x, sinh ra và lớn lên trên vùng đất trù phú những nông sản quê hương. Khi trưởng thành, chứng kiến người dân quê mình vất vả trồng đậu mà giá trị mang lại chưa cao, chị nảy ra ý tưởng phải tạo một sản phẩm mới từ chính thứ đậu đen người dân quê mình trồng. Từ suy nghĩ đó, chị tìm hiểu kỹ hơn về công dụng của đậu đen và bắt đầu hành trình của riêng mình.
Chị Hồng chia sẻ: “Nhớ lại thời gian khi mới bắt đầu từ vài chục cân đậu đen, chiếc chảo rang thủ công, tôi cứ miệt mài nghiên cứu, thử nghiệm suốt nhiều tháng trời để tìm ra tỷ lệ rang, sấy, phối trộn làm sao cho hoàn hảo. Để có được mẻ trà đầu tiên ra đời tôi đã có hàng trăm lần thất bại và phải đổ đi toàn bộ nguyên liệu. Mỗi lần làm tôi đều ghi lại công thức, thời gian để rút kinh nghiệm và tôi luôn tin rằng mình cứ tin vào bản thân, cứ làm hết mình ắt sẽ thu được trái ngọt”.
Ông trời không phụ lòng người, tháng 5-2020, sản phẩm trà túi lọc đậu đen xanh lòng bào chế cùng nguyên liệu hà thủ ô đỏ bằng phương pháp cửu chưng, cửu sái sau thời gian dài được chị mày mò, nghiên cứu đã thành công ra lò. Nguyên liệu sau khi thu mua về được sơ chế qua 11 công đoạn kỹ lưỡng để cho ra thành phẩm trà túi lọc. Điều đặc biệt, đậu đen xanh lòng được chị rang với kỹ thuật riêng giúp chín hết nhân xanh, không cháy vỏ nên giữ được tối đa các thành phần dinh dưỡng, vị thanh, ngọt nhẹ, dễ uống.
Trong quá trình trồng và chăm sóc, HTX đã kiểm soát chặt chẽ vùng trồng nguyên liệu, hướng dẫn bà con thực hiện theo đúng quy trình từ khâu làm đất đến khâu ngâm ủ hạt bằng chế phẩm sinh học để loại bỏ mầm bệnh ngay từ khi ủ hạt và chăm sóc cây theo đúng chu kỳ phát triển. Từ đó tạo vùng nguyên liệu bền vững, liên kết vùng trồng ổn định cho trên 100 hộ dân và tạo việc làm cho 10 lao động tại xưởng sản xuất.
Làm nông nghiệp đã khó, phụ nữ làm nông nghiệp hữu cơ lại càng không đơn giản. Thế nhưng chị Hồng đã mạnh dạn, là người tiên phong trong sản xuất nông nghiệp hữu cơ. Chị hiểu rõ những khó khăn của việc làm nông nghiệp sạch, bởi đây là một quy trình hết sức nghiêm ngặt từ khâu sản xuất, chế biến, bảo quản phải tuân thủ đúng tiêu chuẩn.
Ngay khi mới bắt đầu, chị Hồng xác định phải xây dựng thương hiệu, đăng ký nhãn hiệu, tem truy xuất nguồn gốc. Chị tích cực tham gia các hội chợ nông sản, triển lãm trong và ngoài tỉnh; chủ động đưa sản phẩm lên các sàn thương mại điện tử, kết nối với chuỗi cửa hàng đặc sản vùng miền để sản phẩm ngày càng có tên tuổi. Không dừng lại ở sản phẩm thủ công, năm 2023, chị mạnh dạn đầu tư dây chuyền chế biến hiện đại, áp dụng công nghệ sấy lạnh, đóng gói hút chân không để giữ trọn hương thơm, màu sắc và dưỡng chất của sản phẩm.
Hiện nay, sản phẩm trà túi lọc đậu đen xanh lòng đã có mặt trên khắp các tỉnh thành với mức tiêu thụ từ 5.000 đến 8.000 sản phẩm/tháng; doanh thu trên 4 tỷ đồng/năm, trong đó xuất khẩu chiếm 20%. Sản phẩm được chứng nhận OCOP 4 sao năm 2021 và đạt danh hiệu sản phẩm CNNT tiêu biểu năm 2022; được Văn phòng Quốc hội chọn làm quà biếu đại biểu.
Đặc biệt, năm 2024, trà túi lọc đậu đen xanh lòng của HTX được lựa chọn là 1 trong 7 sản phẩm nông sản được chọn xuất khẩu vào thị trường Anh quốc; đạt giải thưởng Mai An Tiêm trong top 100 sản phẩm tiêu biểu; chị cũng là 1 trong 10 cá nhân tiêu biểu của cả nước năm 2022 được nhận Bằng khen đã có thành tích xuất sắc 5 năm thực hiện Đề án Hỗ trợ Phụ nữ khởi nghiệp giai đoạn 2017-2025. Mới đây, trà túi lọc đậu đen Hồng Phát của HTX cũng là 1 trong 2 sản phẩm của tỉnh được công nhận sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp quốc gia lần thứ VI năm 2025.
Từ những hạt đậu đen xanh lòng, chị Hồng đã tạo thành một sản phẩm OCOP vươn tầm quốc gia và vươn ra quốc tế. Sản phẩm ghi dấu ấn của người phụ nữ kiên định với con đường đi lên từ nông sản sạch, mang theo hương vị của đất, vị ngọt của lòng người và khát vọng vươn xa của người phụ nữ xứ Tuyên.
