Đảo chính tại Gabon: Chính quyền quân sự khẳng định tuân thủ các cam kết
Tối qua (31/8), Liên minh châu Phi (AU) đã quyết định đình chỉ tư cách thành viên của Gabon – quốc gia vừa xảy ra cuộc đảo chính lật đổ Tổng thống Ali Bongo sáng sớm ngày 30/8. Về phần mình, chính quyền quân sự tại Gabon khẳng định sẽ tuân thủ tất cả các cam kết quốc tế mà nước này đã tham gia.
Thông báo do Ủy ban Hòa binh và An ninh của Liên minh Phi công bố sau cuộc họp bất thường của Ủy ban này nêu rõ: AU đình chỉ hoàn toàn sự tham gia của Gabon trong tất cả các hoạt động của AU cho tới khi nào trật tự Hiến pháp tại Gabon được khôi phục.
Trước đó, vài giờ sau tuyên bố đảo chính của nhóm tướng lĩnh quân đội Gabon sáng sớm ngày 30/8, Chủ tịch Ủy ban châu Phi (AU) Moussa Faki Mahamat ra tuyên bố cho biết, Liên minh châu Phi cực lực lên án cuộc đảo chính, coi đây là hành động xâm phạm trắng trợn các nguyên tắc và nền tảng của liên minh.
Trong khi đó tại Gabon, chính quyền quân sự hôm qua thông báo sẽ tiến hành lễ nhậm chức Tổng thống lâm thời đối với Tướng Brice Oligui Nguema, Chủ tịch Ủy ban Giai đoạn Chuyển tiếp và Khôi phục thể chế, vào ngày 4/9 tới đây. Cùng ngày, chính quyền quân sự ra thông báo khẳng định sẽ tuân thủ tất cả các cam kết về đối nội và đối ngoại mà Gabon tham gia.
Trong một diễn biến đáng chú ý khác, phe đối lập tại Gabon đã kêu gọi chính quyền quân sự tiến hành kiểm đếm lại phiếu bầu trong cuộc bầu cử Tổng thống được tổ chức tuần trước. Phe đối lập cho rằng chiến thắng thực tế trong cuộc bầu cử thuộc về ứng cử viên của lực lượng này, chứ không phải Tổng thống bị lật đổ Ali Bongo như thông báo của cơ quan bầu cử Gabon. Một mặt, phe đối lập kêu gọi chính quyền quân sự tiến hành đối thoại nhằm tìm ra giải pháp tốt nhất cho tương lai đất nước.
Sáng sớm 30/8, một nhóm tướng lĩnh quân đội Gabon tuyên bố hủy bỏ kết quả bầu cử Tổng thống được công bố ngay trước đó, đồng thời quyết định đình chỉ Hiến pháp và giải tán toàn bộ các cơ quan Chính phủ, Quốc hội, Tòa án. Tối cùng ngày, nhóm đảo chính thông báo quyết định bổ nhiệm Tướng Brice Oligui Nguema, Tư lệnh Vệ binh quốc gia, làm Chủ tịch Ủy ban Giai đoạn Chuyển tiếp và Khôi phục Thể chế.
Cùng với tuyên bố giành quyền điều hành đất nước, nhóm đảo chính tiến hành giam lỏng Tổng thống Ali Bongo cùng một số người thân và bác sỹ riêng tại tư dinh ở thủ đô Libreville; đồng thời bắt giữ hàng loạt quan chức chính phủ, trong đó có một con trai ông Ali Bongo với các cáo buộc phạm tội phản quốc và tham nhũng. Chiều cùng ngày, Tổng thống Ali Bongo phát đi thông điệp cho biết đang bị giam lỏng tại tư dinh và kêu gọi sự hỗ trợ của cộng đồng quốc tế.
Liên hợp quốc, Liên minh châu Âu, Liên minh châu Phi cùng nhiều quốc gia và tổ chức quốc tế đã lên tiếng phản đối cuộc đảo chính, kêu gọi sớm lập lại trật tự hiến pháp và khôi phục tiến trình dân chủ tại Gabon.