Dầu đá phiến Mỹ - Làn sóng phá sản mới
Ngành dầu đá phiến Mỹ đang đối mặt với một loạt thách thức như các khoản nợ lớn, các ngân hàng quay lưng, nhu cầu tiêu thụ giảm, nhiều công ty đứng bên bờ vực phá sản.
Tính từ tháng 3-2020, tổng sản lượng dầu của Mỹ giảm 2,6 triệu thùng/ngày do tác động của cuộc chiến giá dầu và đại dịch Covid-19.
Các công nhân của Chesapeake Energy tại một điểm khai thác dầu đá phiến ở Bradford County, bang Pennsylvania, Mỹ
Các nhà dự báo (Morgan Stanley, Rystard Energy, Wood Mackenzie và IHS Markit) đều tin rằng, có rất ít khả năng sản lượng dầu của Mỹ sẽ tăng trưởng trở lại trong năm nay hoặc năm tới. Tuy nhiên, thị trường dầu chắc chắn sẽ hồi phục. Đến năm 2023, các công ty dầu của Mỹ sẽ tiếp tục sản xuất hơn 12 triệu thùng dầu/ngày.
Dẫu vậy, nhà địa chất dầu mỏ Arthur Berman nói với trang Oilprice: “Số lượng giàn khoan dầu hoặc dầu đá phiến của Mỹ đã giảm 69% trong năm nay, từ 539 giàn hồi tháng 3 xuống còn 165 giàn trong tháng 7. Hoạt động khai thác dầu sẽ giảm 50% trong năm tới. Sản lượng dầu của Mỹ chỉ còn dưới 8 triệu thùng/ngày vào giữa năm 2021”.
Để khôi phục hoạt động, các công ty dầu đá phiến phải trả tiền cho các nhà khai thác giàn khoan, phải chắc chắn thu được lợi nhuận từ việc bán những thùng dầu mới, song điều này là bất khả thi trong bối cảnh hiện tại.
Thực tế, tiền mặt ngày một eo hẹp và bị thắt chặt kể từ khi bắt đầu cuộc cách mạng dầu khí đá phiến. Một báo cáo gần đây của Deloitte cho thấy, các nhà sản xuất dầu đá phiến Mỹ đã “đốt” 300 tỉ USD tiền mặt mà không tạo ra lợi nhuận, đó là chưa kể 450 tỉ USD vốn đầu tư trong 15 năm qua.
Việc duy trì sản lượng luôn ở mức cao kỷ lục giúp Mỹ trở thành quốc gia sản xuất dầu lớn nhất thế giới, nhưng lại dẫn thế giới lâm vào tình trạng dư cung. Trong khi đó, các ngân hàng lại “lạnh nhạt” với ngành công nghiệp mà họ từng sẵn sàng tài trợ trong hơn 10 năm qua. Sự sụp đổ của giá dầu, sản lượng dầu giảm so với kỳ vọng và việc đầu tư không mang lại lợi nhuận là những lý do mà các ngân hàng cắt giảm các hạn mức tín dụng.
Hãng Moody's và JP Morgan ước tính mức cắt giảm cho các khoản nợ bảo đảm bằng tài sản trung bình 30%, tương đương hàng tỉ USD, trong khi các khoản nợ hiện tại đang đáo hạn và các nhà sản xuất dầu phải trả hàng tỉ USD trong vòng 5 năm tới.
Theo Financial Times, tính đến nay đã có 17 công ty dầu đá phiến Mỹ tiến hành thủ tục xin bảo hộ phá sản. Tổng số nợ mà các công ty này đang gánh là khoảng 14 tỉ USD. Đến cuối năm 2020, số lượng công ty dầu đá phiến Mỹ phá sản có thể tăng lên con số 73.
Trong một báo cáo hồi tháng 6, Công ty luật Haynes&Boones cho rằng, việc số lượng lớn các công ty khai thác dầu tìm kiếm sự bảo vệ từ phía các chủ nợ khi tuyên bố phá sản là hợp lý, thậm chí nếu giá dầu có hồi phục trong vài tháng tới.
