Đầu tư tư nhân vào kinh tế số Đông Nam Á tăng chậm giữa làn sóng AI
Báo cáo thường niên do Google, Temasek Holdings và Bain & Company công bố ngày 11/11 cho thấy, dòng vốn tư nhân vào nền kinh tế internet Đông Nam Á đang có dấu hiệu tăng trưởng chậm lại, dù lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI) vẫn thu hút mạnh mẽ sự quan tâm của các nhà đầu tư quốc tế.
Trong 12 tháng tính đến tháng 6/2025, tổng vốn đầu tư tư nhân vào nền kinh tế số Đông Nam Á đạt 7,7 tỷ USD, tăng 15% so với cùng kỳ năm trước.
Tuy nhiên, mức tăng này vẫn thấp hơn đáng kể so với tốc độ tăng trưởng trung bình toàn cầu là 25% của đầu tư vốn cổ phần tư nhân (private equity) và vốn đầu tư mạo hiểm (venture capital). Con số này cũng chỉ bằng khoảng 30% mức đỉnh 27 tỷ USD năm 2021, cho thấy thị trường đang bước vào giai đoạn điều chỉnh sau thời kỳ bùng nổ.
Báo cáo chỉ ra rằng, các khoản đầu tư mới đang tập trung chủ yếu ở giai đoạn gọi vốn muộn, trong khi tỷ trọng vốn vào các vòng hạt giống, Series A và B giảm từ 30% xuống còn 20% trong vòng 12 tháng qua. Xu hướng này phản ánh tâm lý thận trọng của các quỹ đầu tư khi ưu tiên các doanh nghiệp đã chứng minh được hiệu quả hoạt động và mô hình kinh doanh rõ ràng.
Phạm vi báo cáo năm nay được mở rộng ra Brunei, Campuchia, Lào và Myanmar, bên cạnh sáu thị trường chính gồm Indonesia, Thái Lan, Việt Nam, Singapore, Malaysia và Philippines. Với gần 700 triệu dân, Đông Nam Á tiếp tục được đánh giá là một trong những thị trường internet phát triển nhanh nhất thế giới, nhờ tỷ lệ sử dụng smartphone cao, tầng lớp trung lưu gia tăng và quá trình đô thị hóa diễn ra mạnh mẽ.
Đầu tư tư nhân vào kinh tế số Đông Nam Á tăng chậm giữa làn sóng AI. Ảnh minh họa
Dù tổng mức đầu tư chung chững lại, các công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực AI vẫn là tâm điểm hút vốn. Riêng trong nửa đầu năm 2025, đầu tư liên quan đến AI chiếm tới 32% tổng vốn tư nhân tại khu vực, tăng so với 30% của nửa cuối năm 2024. Trong 12 tháng qua, hơn 680 công ty khởi nghiệp AI tại Đông Nam Á đã huy động tổng cộng 2,3 tỷ USD, trong đó 495 công ty có trụ sở tại Singapore - trung tâm công nghệ lớn nhất khu vực.
Báo cáo cũng ghi nhận sự bùng nổ trong xây dựng hạ tầng dữ liệu, khi các quốc gia chạy đua phát triển hệ thống trung tâm dữ liệu phục vụ nhu cầu xử lý thông tin cho AI. Năng lực trung tâm dữ liệu tại Đông Nam Á dự kiến tăng 2,8 lần sau khi hoàn thành các dự án hiện hữu, cao hơn tốc độ 2,2 lần của toàn khu vực châu Á - Thái Bình Dương.
Hàng loạt tập đoàn công nghệ toàn cầu đã công bố kế hoạch mở rộng đầu tư tại khu vực. TikTok dự kiến đầu tư gần 4 tỷ USD để xây dựng trung tâm lưu trữ dữ liệu tại Thái Lan, trong khi Google và Amazon cũng cam kết rót vốn lần lượt 1 tỷ USD và 5 tỷ USD vào quốc gia này.
Đáng chú ý, Malaysia đang trở thành điểm đến hàng đầu cho đầu tư trung tâm dữ liệu, với 2.415 MW công suất mới, chiếm hơn một nửa trong tổng 4.620 MW công suất mở rộng của toàn Đông Nam Á. Quốc gia này thu hút mạnh dòng vốn từ Microsoft, Amazon, Google, Tencent, Huawei và Alibaba, nhờ chi phí đất đai thấp, giá điện cạnh tranh và nhu cầu phát triển AI tăng nhanh.
Giới chuyên gia nhận định, dù tốc độ tăng trưởng đầu tư tư nhân tại Đông Nam Á chậm lại, khu vực vẫn giữ vị thế điểm đến chiến lược của các nhà đầu tư toàn cầu nhờ nền tảng dân số trẻ, thị trường tiêu dùng năng động và xu hướng chuyển đổi số mạnh mẽ. Giai đoạn điều chỉnh hiện nay được xem là bước tái cân bằng cần thiết, tạo nền tảng cho sự phát triển bền vững của hệ sinh thái công nghệ Đông Nam Á trong kỷ nguyên AI.
