Dạy kỹ năng sống cho học trò: Bài học hôm nay, an toàn ngày mai

Nhiều bài học về kỹ năng sống

Dạy học sinh kinh nghiệm thoát hiểm khi xảy ra hỏa hoạn, tham gia giao thông an toàn, không đi theo người lạ, phòng chống đuối nước là chủ đề các tiết học kỹ năng sống thường xuyên được tổ chức tại Trường Tiểu học Võ Thị Sáu (phường Bắc Giang). Cô Nguyễn Thị Thu Hà, Hiệu trưởng cho biết: “Nhà trường yêu cầu giáo viên tập trung vào hướng dẫn học sinh các nhóm kỹ năng cốt lõi như: Giao tiếp, phòng tránh rủi ro, điều tiết cảm xúc, tương tác hỗ trợ. Ngoài giờ chính khóa, nhà trường tổ chức nhiều hoạt động ngoại khóa, trải nghiệm giúp các em hòa nhập tập thể và dễ dàng tiếp cận môi trường mới, hướng đến những điều tích cực”. Các giờ học kỹ năng sống đều được tổ chức dưới hình thức diễn đàn, giao lưu, đối thoại, sân khấu hóa giúp học sinh dễ hiểu, dễ nhớ, dễ thực hành.

Học sinh Trường Tiểu học Võ Thị Sáu (phường Bắc Giang) trong giờ học kỹ năng sống.

Không chỉ các trường vùng xuôi, ngành Giáo dục Bắc Ninh chú trọng giảng dạy kỹ năng sống cho học sinh miền núi, vùng khó khăn để các em tự tin, linh hoạt ứng phó với các tình huống. Trường Phổ thông dân tộc nội trú tỉnh có hơn 400 học sinh nội trú nên việc giáo dục kỹ năng hòa nhập, xây dựng tình bạn đẹp luôn được cán bộ, giáo viên quan tâm. Nhà trường chú trọng rèn kỷ luật, chăm sóc sức khỏe, vệ sinh và khả năng tự phục vụ cho các em, nêu cao ý thức tự lập, tự rèn.

Dạy bơi cũng là một trong các hoạt động được các nhà trường chú trọng. Nhiều cơ sở giáo dục đầu tư trang bị bể bơi cho học sinh. Trong hoạt động giáo dục thể chất, nội dung bơi được đưa vào giảng dạy đại trà. Toàn tỉnh phấn đấu có từ 70% học sinh lớp 3 trở lên biết bơi.

Năm học này, Bắc Ninh có 915,3 nghìn học sinh các cấp học từ mầm non đến trung học phổ thông. 100% trường học trên địa bàn tỉnh tổ chức hoạt động trải nghiệm, giáo dục kỹ năng sống. Riêng cấp tiểu học, ngoài trang bị cho học sinh cách thoát hiểm khi xảy ra cháy nổ hay đuối nước, các nhà trường cũng đẩy mạnh giáo dục kỹ năng phòng, chống xâm hại; biết bảo vệ mình trong trường hợp bố, mẹ đón muộn hoặc tự di chuyển về nhà. Với học sinh khối lớp lớn hơn, các trường tập trung cảnh báo sự nguy hiểm từ bạo lực học đường, tệ nạn xã hội, giúp các em nâng cao ý thức phòng tránh.

An toàn cho học sinh

Ông Tạ Việt Hùng, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo cho biết: “Ngành Giáo dục xác định công tác bảo đảm an toàn cho học sinh là nhiệm vụ quan trọng song hành với hoạt động giảng dạy. Cùng với tổ chức các môn học chính khóa, các cơ sở giáo dục ưu tiên tuyên truyền, hướng dẫn học sinh rèn luyện kỹ năng bảo vệ an toàn cho bản thân; xây dựng chương trình giáo dục kỹ năng sống cho từng khối lớp, phù hợp tâm sinh lý lứa tuổi. Trong đó chú trọng lồng ghép vào các buổi sinh hoạt dưới cờ; phối hợp với công an phường, xã, chi cục dân số, doanh nghiệp tổ chức nhiều diễn đàn trao đổi những vấn đề cụ thể, nhằm tăng tính thực tiễn và gần gũi cuộc sống”.

Bên cạnh đó, các trường còn thường xuyên tổ chức cuộc thi trực tuyến dưới hình thức trả lời câu hỏi, viết luận theo chủ đề thu hút học sinh tham gia. Những hoạt động này giúp học sinh tiếp cận kiến thức một cách trực quan sinh động, dễ dàng ghi nhớ. Từ đó, kỹ năng sống an toàn không còn là kiến thức lý thuyết khô khan mà trở thành trải nghiệm thực tiễn, gắn bó chặt chẽ với đời sống hằng ngày của các em. Em Nguyễn Đăng Việt, học sinh Trường Trung học cơ sở Tiên Du (xã Liên Bão) chia sẻ: “Em thấy các buổi học kỹ năng sống rất bổ ích, giúp chúng em biết cách xử lý khi gặp sự cố. Qua đó, em hiểu trước tiên phải giữ an toàn cho bản thân, sau đó mới có thể hỗ trợ, cứu giúp người khác”.

Thời gian tới, ngành Giáo dục Bắc Ninh tiếp tục chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy và học kỹ năng sống. Trong đó yêu cầu các chuyên đề gắn với những tình huống cụ thể mà học sinh thường gặp, qua đó giúp các em có kỹ năng tự phục vụ, tự lập, biết phòng ngừa nguy cơ mất an toàn luôn tiềm ẩn xung quanh. Cô giáo Đào Minh Huệ, giáo viên Trường Trung học cơ sở Đại Đồng (xã Đại Đồng) chia sẻ: “Tôi hướng dẫn các em từ những việc đơn giản như tuyệt đối không leo trèo , đu cánh cửa, nghịch đồ điện để tránh tai nạn thương tích đến các kỹ năng giao tiếp, ứng xử với thầy cô, bạn bè và mọi người xung quanh”. Cùng với nhà trường, phụ huynh cũng tích cực trang bị kiến thức, dạy bảo con em tiếp cận trò chơi an toàn, tự tìm lối thoát để ứng phó với những tình huống bất lợi. Khi được hướng dẫn thường xuyên, các em sẽ biết cách tự bảo vệ mình, chia sẻ và hỗ trợ mọi người khi cần thiết.

Thực tiễn cho thấy, khi được rèn luyện kỹ năng ngay từ nhà trường, học sinh không chỉ biết cách phòng ngừa, xử lý tình huống mà còn hình thành ý thức trách nhiệm với bản thân, gia đình và cộng đồng. Trong hành trình trưởng thành, học sinh không chỉ cần tri thức mà còn cần hành trang để bảo vệ bản thân trước những tình huống bất ngờ. Thông qua nhiều hình thức truyền đạt sinh động, việc giáo dục kỹ năng sống an toàn của ngành Giáo dục đang góp phần hình thành thế hệ học sinh bản lĩnh, tự tin.

Bài, ảnh: Minh Thu