Đẩy mạnh xây dựng cơ sở y tế không khói thuốc lá

Hút thuốc thụ động cũng được xác định là nguyên nhân gây bệnh ở những người không hút nhưng thường xuyên hít phải khói thuốc. Những người này là vợ, con, người sống chung trong gia đình với người hút thuốc và những người làm việc thường xuyên trong môi trường có khói thuốc lá.

Cần lan tỏa phong trào xây dựng môi trường y tế không thuốc lá.

Hút thuốc thụ động có thể gây nên nhiều bệnh hiểm nghèo như ung thư phổi, nhiễm trùng đường hô hấp, các bệnh về tim mạch... Nguy cơ mắc bệnh động mạch vành ở những người hút thuốc thụ động cao hơn 25 - 30% so với những người không hít phải khói thuốc. Phụ nữ mang thai thường xuyên hít phải khói thuốc thụ động có thể bị sảy thai, thai nhi chậm phát triển hoặc sinh non.

Theo Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO), hàng năm trên thế giới có khoảng 200.000 ca tử vong do phải tiếp xúc thụ động với khói thuốc lá tại nơi làm việc.

Bên cạnh đó, hút thuốc lá còn gây ra tổn thất nặng nề về kinh tế. Ước tính số tiền người dân Việt Nam chi mua thuốc lá là 49.000 tỷ VND/ năm (ước tính từ tổng tiêu thụ năm 2020). Ngoài tổn thất do chi mua thuốc hút, tổng chi phí điều trị và tổn thất do mất khả năng lao động vì ốm đau và tử vong sớm cho 5 nhóm bệnh (ung thư phổi, ung thư đường tiêu hóa - hô hấp trên, bệnh phổi tắc nghãn mãn tính, nhồi máu cơ tim, đột quỵ) do hút thuốc gây ra là khoảng 1% GDP, tương đương với 3 tỷ USD (67.000 tỷ đồng).

Chi tiêu cho thuốc lá làm giảm các chi tiêu thiết yếu khác của hộ gia đình, đặc biệt là các hộ có thu nhập thấp. Một cuộc điều ra mức sống hộ gia đình cho thấy, các hộ nghèo tại Việt Nam phải tiêu tốn tới gần 5% thu nhập của gia đình vào thuốc lá. Ở những hộ này, khoản tiền mua thuốc lá thậm chí cao hơn khoản tiền chi cho y tế hay cho giáo dục. Nếu người hút thuốc nghèo bỏ thuốc, họ sẽ có nhiều tiền hơn để mua thức ăn hoặc để trả tiền học cho con em mình.

Vì vậy, xây dựng môi trường không khói thuốc lá là hoàn toàn phù hợp với mục tiêu của ngành y tế là bảo vệ chăm sóc sức khỏe của toàn dân. Hơn bất cứ ngành nghề nào khác, ngành y tế cần đi đầu ủng hộ phong trào này. Cán bộ y tế cần nêu gương cho cộng đồng về ý thức bảo vệ sức thông qua việc không hút thuốc lá và tuân thủ qui định cấm hút thuốc trong cơ sở y tế.

Ngoài việc phù hợp với mục tiêu chung của ngành Y tế, thực hiện môi trường không khói thuốc tại các cơ sở y tế cũng đem lại những lợi ích thiết thực như: Bảo vệ sức khỏe cho các bộ y tế, giúp họ làm việc hiệu quả hơn; bảo vệ được hình ảnh đẹp của người thầy thuốc; cán bộ nhân viên y tế không hút thuốc lá đóng góp vào công tác giáo dục và khuyến khích bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Theo Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá, việc xây dựng môi trường y tế không thuốc lá còn tạo môi trường trong lành giúp người bệnh điều trị bệnh hiệu quả hơn. Giảm thiệt hại về kinh tế do giảm số lượng cán bộ y tế phải vắng mặt vì mệt mỏi hay bệnh tật do sử dụng thuốc lá gây ra; giảm bớt chi phí vệ sinh môi trường và phòng chống cháy nổ trong cơ sở y tế.

Trong vài năm gần đây, ý thức của người bệnh, người nhà bệnh nhân khi đến bệnh viện không hút thuốc lá đã tăng rõ rệt. Theo Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá có hiệu lực từ ngày 1/5/2013, cơ sở y tế là địa điểm cấm hút thuốc lá hoàn toàn cả trong nhà và trong khuôn viên. Tuy nhiên, vẫn có bệnh nhân, người nhà bệnh nhân, thậm chí cả nhân viên y tế hút thuốc trong bệnh viện.

Để tiếp tục xây dựng bệnh viện không khói thuốc, cần lan tỏa phong trào bằng các hành động thiết thực như: Niêm yết quy định cấm hút thuốc lá tại nơi có nhiều người qua lại; có biển báo cấm hút thuốc lá trong phòng, nơi làm việc, phòng bệnh; có kế hoạch hoạt động phòng chống tác hại thuốc lá; tăng cường tuyên truyền để bệnh nhân, người nhà bệnh nhân biết về quy định cấm hút thuốc lá. Đặc biệt, cán bộ, y bác sĩ, nhân viên y tế phải là người nêu gương, không hút thuốc lá và bệnh viện đưa nội dung không hút thuốc lá vào tiêu chí thi đua của cán bộ nhân viên y tế.

T.H