Đẩy nhanh cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sau dồn thửa đổi ruộng
Cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCN QSDĐ) sau dồn thửa đổi ruộng (DTĐR) có ý nghĩa quan trọng, giúp nông dân yên tâm đầu tư sản xuất, nâng cao thu nhập, đồng thời thực hiện các quyền và nghĩa vụ của mình theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, đến nay, việc cấp đổi GCN QSDĐ nông nghiệp vẫn còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc.
Nông dân xã Đồng Ích, huyện Lập Thạch đưa cơ giới hóa vào sản xuất sau dồn thửa đổi ruộng. Ảnh Thế Hùng
Thực hiện chủ trương của tỉnh, đến nay, xã Đồng Ích (Lập Thạch) đã hoàn tất công tác DTĐR ở 4 thôn gồm: Tân Lập, Hoàng Chung, Xuân Đán và Đại Lữ với tổng diện tích 360 ha.
Theo ông Trần Văn Đức, Chủ tịch UBND xã Đồng Ích, nếu như trước đây, bình quân mỗi hộ ở các thôn này có từ 20 - 25 thửa ruộng ở các xứ đồng khác nhau, thì sau khi DTĐR, mỗi hộ chỉ còn từ 1 -3 thửa. Sản xuất nông nghiệp của bà con thuận tiện hơn rất nhiều.
Ngoài việc áp dụng triệt để cơ giới hóa vào sản xuất, Đồng Ích đang dần hình thành những vùng sản xuất hàng hóa tập trung, bắt đầu liên kết với các doanh nghiệp sản xuất theo chuỗi, tạo thu nhập ổn định cho người dân. Sau gần 3 năm triển khai DTĐR giờ đây, mong muốn lớn nhất của bà con trong xã là sớm được cấp đổi GCN QSDĐ để yên tâm đầu tư sản xuất, phát triển kinh tế.
Không chỉ riêng Đồng Ích, toàn tỉnh đã thực hiện công tác DTĐR được 13 xã tại 4 huyện: Vĩnh Tường, Yên Lạc, Lập Thạch, Bình Xuyên với tổng diện tích đã thực hiện DTĐR hơn 2.000 ha.
Tuy nhiên, đến nay, việc cấp GCN QSDĐ sau DTĐR vẫn gặp nhiều khó khăn. Trên thực tế, trong số 13 xã đã triển khai DTĐR, chỉ có xã Cao Đại và Ngũ Kiên (2 xã làm điểm trong công tác DTĐR từ năm 2016) đã thực hiện xong cấp giấy chứng nhận GCN QSDĐ nông nghiệp sau DTĐR với trên 3.000 giấy chứng nhận đã cấp đổi (trong đó: xã Cao Đại là 889 GCN, xã Ngũ Kiên là 2245 GCN).
Ngoài ra, 3 xã Phú Đa, Tuân Chính, Tân Phú đang thực hiện việc đo đạc lại bản đồ địa chính, kê khai đăng ký, cấp GCN QSDĐ; lập, chỉnh lý hồ sơ địa chính sau DTĐR theo phương án thi công đã được UBND tỉnh phê duyệt.
Các địa phương còn lại, mặc dù đã tiến hành xong công tác DTĐR, nhưng vẫn còn tồn tại như chưa hoàn thành hoặc chưa thẩm định phương án DTĐR theo Điều 78 Nghị định số 43/2014 của Chính phủ, để trình cấp thẩm quyền phê duyệt, dẫn tới công tác đo đạc lại bản đồ địa chính; kê khai đăng ký và cấp GCNQSDĐ sau DTĐR chưa được triển khai.
Nguyên nhân của những tồn tại này là do việc xử lý, giải quyết biến động về đất đai (diện tích tăng, giảm, thay đổi chủ sử dụng đất....), các quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất sau DTĐR nhất là việc cấp đổi GCN QSDĐ còn gặp khó khăn về chủ sử dụng đất, tách hộ, xử lý diện tích tăng, diện tích giảm, diện tích đã chuyển nhượng, đã chuyển mục đích sử dụng ... cần chờ sửa đổi Luật Đất đai hoặc các Nghị định hướng dẫn của Chính phủ nên chưa có hướng khắc phục dứt điểm.
Một trở ngại nữa trong công tác DTĐR cũng như cấp GCN QSDĐ sau dồn đổi đó là trong quá trình thực hiện DTĐR phát sinh nhiều vướng mắc liên quan đến quan hệ pháp luật về dân sự, hành chính, kinh tế ... mà không thể giải quyết ngay “một sớm, một chiều”, dẫn đến khiếu kiện phức tạp tại một số địa phương như tại xã Phú Xuân (Bình Xuyên), xã Phú Đa (Vĩnh Tường).
Việc chậm cấp GCN QSDĐ đối với diện tích đất nông nghiệp sau DTĐR không chỉ gây khó khăn về sản xuất nông nghiệp cho nông dân mà còn khiến công tác quản lý đất đai của chính quyền địa phương gặp nhiều khó khăn.
Để tháo gỡ khó khăn cũng như có đủ căn cứ, cơ sở xây dựng Phương án - dự toán đo đạc lại bản đồ địa chính, kê khai đăng ký, cấp GCN QSDĐ; lập, chỉnh lý hồ sơ địa chính sau DTĐR, tháng 6 vừa qua, Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) có văn bản báo cáo, đề xuất UBND tỉnh chỉ đạo UBND các huyện Lập Thạch, Vĩnh Tường, Bình Xuyên, Yên Lạc khẩn trương hoàn thiện, phê duyệt Phương án DTĐR theo quy định, đồng thời phối hợp với Sở TN&MT thực hiện công tác đo đạc lại bản đồ địa chính; kê khai đăng ký, cấp GCN QSDĐ; lập, chỉnh lý hồ sơ địa chính sau DTĐR tại các địa phương sau khi đã hoàn thiện phê duyệt xong phương án DTĐR.
