Đề nghị cân nhắc quy định UBND cấp xã ban hành quyết định để phân cấp

Thủ tướng Phạm Minh Chính và các đại biểu dự phiên họp sáng 15-5. Ảnh QUANG PHÚC

Tờ trình nêu rõ, việc xây dựng luật để bảo đảm thống nhất với việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp, dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (thay thế); yêu cầu thúc đẩy đổi mới sáng tạo, tạo động lực cho sự phát triển nhanh và bền vững của đất nước.

Dự án luật sửa đổi, bổ sung một số quy định liên quan đến xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật của chính quyền cấp xã; vai trò tham gia của MTTQ Việt Nam trong xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật; bổ sung một số quy định để đáp ứng yêu cầu phát triển khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Đồng thời, sửa đổi, bổ sung một số quy định để tạo thuận lợi hơn trong quá trình triển khai thi hành luật, nhất là khi thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng trình bày báo cáo thẩm tra dự án luật nhấn mạnh, Ủy ban tán thành việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh trình bày tờ trình dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, sáng 15-5. Ảnh QUANG PHÚC

Tuy nhiên, về nội dung văn bản của UBND cấp xã, dự thảo đề xuất sửa đổi quy định UBND cấp xã ban hành quyết định để phân cấp thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được giao. Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội đề nghị cân nhắc quy định này, vì chính quyền cấp xã là cấp cơ sở nên phải gần dân, sát dân, trực tiếp và chịu trách nhiệm về việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của mình.

Nếu thực hiện phân cấp thì các cơ quan nhận phân cấp mới là chủ thể chịu trách nhiệm về việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn, có thể lại tạo ra cấp trung gian trong giải quyết công việc tại cấp chính quyền cơ sở. Qua rà soát các quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương hiện hành và dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) được trình Quốc hội xem xét, thông qua tại kỳ họp thứ 9 cũng không giao UBND cấp xã thẩm quyền phân cấp.

Thay cho quy định UBND cấp xã ban hành quyết định để phân cấp, Ủy ban đề nghị nghiên cứu, quy định trong Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) cơ chế phân công, ủy quyền linh hoạt hơn để UBND cấp xã có thể giao cho cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác, thậm chí cả công chức thuộc UBND cấp xã thực hiện một số nhiệm vụ, quyền hạn phù hợp với yêu cầu, điều kiện thực tế của địa phương, nhất là đối với các đơn vị hành chính cấp xã sau sắp xếp có diện tích tự nhiên và quy mô dân số lớn để bảo đảm kịp thời giải quyết các hồ sơ, công việc của người dân, doanh nghiệp trên địa bàn.

Về quy định chuyển tiếp, Ủy ban tán thành đề xuất của Chính phủ quy định nội dung chuyển tiếp cho phép văn bản quy phạm pháp luật của HĐND, UBND cấp huyện tiếp tục có hiệu lực trong phạm vi địa giới của đơn vị hành chính cấp huyện trước khi sắp xếp cho đến thời điểm không áp dụng văn bản quy phạm pháp luật đó theo quy định tại văn bản quy phạm pháp luật của HĐND, UBND cấp xã sau sắp xếp hoặc có hiệu lực tối đa đến ngày 1-3-2027.

Bên cạnh đó, Ủy ban đề nghị Chính phủ tiếp tục rà soát để quy định đầy đủ các trường hợp cần chuyển tiếp như được nêu trong báo cáo thẩm tra đầy đủ để bảo đảm không tạo khoảng trống pháp luật do thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy, tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.

PHAN THẢO