ĐỀ NGHỊ LÀM RÕ VỀ MỨC ĐỘ LÃNG PHÍ KHI TRIỂN KHAI CHẬM CÁC CHƯƠNG TRÌNH MỤC TIÊU QUỐC GIA

Sáng 11/5, tại Nhà Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến đối với Báo cáo của Chính phủ về kết quả thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2022. Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn điều hành nội dung phiên họp. Một trong những nội dung nhận được sự quan tâm của các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội là làm rõ vấn đề tiết kiệm, chống lãng phí trong thực hiện các Chương trình mục tiêu Quốc gia.

Phiên họp thứ 23 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội sáng 11/5 với việc cho ý kiến đối với Báo cáo của Chính phủ về kết quả thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2022.

Đề cập về kết quả thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2022, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính- Ngân sách của Quốc hội Phạm Thúy Chinh cho biết, lãng phí trong triển khai 3 Chương trình mục tiêu Quốc gia được chỉ ra tại Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tài chính-Ngân sách năm 2021 chưa được khắc phục, việc triển khai rất chậm, nhiều hạn chế, làm lãng phí, giảm hiệu quả sử dụng vốn đầu tư, ảnh hưởng lớn đến mục tiêu của các chương trình.

Đến tháng 10/2022, Chương trình mục tiêu Quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi mới cơ bản hoàn thành việc ban hành các văn bản hướng dẫn của Trung ương và đang trong giai đoạn hoàn thiện thủ tục phân bổ vốn, giao dự toán, phê duyệt kế hoạch chi tiết, thẩm định dự toán để tổ chức thực hiện. Tỷ lệ giải ngân rất thấp, ước đạt 7,88% với tổng kính phí.

Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới chậm ở nhiều khâu: Phê duyệt các chương trình thành phần; Ban hành quy định nguyên tắc, tiêu chí, định mức phân bổ vốn ngân sách trung ương và tỷ lệ vốn đối ứng của ngân sách địa phương; Tiến độ giải ngân kế hoạch vốn ngân sách Trung ương năm 2022 của các địa phương; Giao dự toán chi tiết nguồn kinh phí sự nghiệp...

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính- Ngân sách của Quốc hội Phạm Thúy Chinh.

Với những bất cập trên, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính- Ngân sách của Quốc hội Phạm Thúy Chinh yêu cầu Chính phủ cần khắc phục các tồn tại, hạn chế trong việc phân bổ, giao vốn đầu tư; tổ chức thi công, bàn giao đưa vào sử dụng, thanh toán, quyết toán đúng tiến độ các công trình theo Nghị quyết số 43/2022/QH15, các dự án quan trọng quốc gia và 3 Chương trình mục tiêu Quốc gia theo Nghị quyết của Quốc hội. Bên cạnh đó là cần xác định rõ trách nhiệm tập thể, cá nhân trong tổ chức thực hiện; tăng cường thanh tra, kiểm tra, đẩy mạnh công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí trong đầu tư công.

Đóng góp ý kiến vào nội dung trên, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương đánh giá cao Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tài chính-Ngân sách về kết quả thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2022.

Tuy nhiên, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương đề nghị trong Báo cáo cần có thêm đánh giá mức độ lãng phí đối với Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội; lãng phí đối với thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia. Qua giám sát, Nghị định 27 và các Thông tư vướng 339 vấn đề từ các địa phương. Thủ tướng Chính phủ đã có Công điện 71 giao cho các Bộ ngành trả lời, giải quyết, hướng dẫn; đồng thời cùng lúc sửa đổi Nghị định 27 và các Thông tư, các tiêu chuẩn chế độ, định mức thì đến nay đã được triển khai tới đâu?

Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương.

Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương đề nghị Chính phủ cần làm rõ những nội dung trên và mức độ lãng phí khi triển khai chậm các Chương trình mục tiêu Quốc gia trong Báo cáo về kết quả thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2022. Bởi vì hiện nay đang vướng cả về cơ chế lồng ghép, nguyên tắc lồng ghép, phân cấp, phân quyền đến cơ chế hỗ trợ đất sản xuất cho người dân. Cơ chế đặc thù cho các công trình có quy mô nhỏ cũng chưa rõ...

Ngoài ra, theo Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương, Báo cáo cũng cần được hoàn thiện, bám sát các kết luận của Trung ương, Bộ Chính trị, các hội nghị của lãnh đạo chủ chốt về tình hình kinh tế -xã hội của 6 tháng cuối năm 2022 và những tháng đầu năm 2023, trong đó nêu rõ ưu điểm, tồn tại, đề xuất giải pháp trong năm tới.

Giải trình về các Chương trình mục tiêu Quốc gia, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, do nhiều nguyên nhân, việc giải ngân vốn của chương trình tại các địa phương rất chậm. Bộ trưởng đề xuất phân bổ vốn về cho các địa phương, sau đó sẽ giám sát việc chi tiêu ngân sách.

Thứ trưởng Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Đỗ Thành Trung.

Làm rõ hơn về nội dung trên, Thứ trưởng Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Đỗ Thành Trung khẳng định: Tiếp thu ý kiến của Đoàn giám sát của Quốc hội, hiện nay, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang tổng hợp về các Chương trình mục tiêu Quốc gia. Theo đó, Bộ đang nghiên cứu sửa đổi 2 Nghị định số liên quan đến điều hành các Chương trình mục tiêu Quốc gia. Đó là Bộ đã trình Chính phủ về Nghị định số 27 có sửa đổi 18 điều vào ngày 26/4/2023 và trong chiều 11/5, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang cũng họp để sớm Ban hành Nghị định sửa đổi Nghị định số 27.

Thứ hai là Nghị định số 57 liên quan doanh nghiệp hỗ trợ đầu tư phát triển nông nghiệp và phát triển nông thôn đã được Bộ Kế hoạch và Đầu tư trình Chính phủ xem xét từ tháng 12/2021 và đến tháng 9/2021, Chính phủ có yêu cầu Bộ thống nhất một số vấn đề. Cho đến nay, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng đang hoàn thiện những yêu cầu của Chính phủ để trong tháng 5/2023, Bộ sẽ trình Chính phủ sửa đổi Nghị định số 57./.

Bích Lan