Đề tham khảo môn Hóa học 2025 có nhiều câu hỏi thí nghiệm giúp phân hóa học sinh

Vừa qua, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã công bố 18 đề thi tham khảo kì thi tốt nghiệp trung học phổ thông từ năm 2025, trong đó có môn Hóa học.

Theo nhận xét chung của các giáo viên, đề thi tham khảo môn Hóa học chuyển biến rõ rệt từ đánh giá kiến thức sang đánh giá năng lực, câu hỏi mang ý nghĩa thực tế và gần gũi, đáp ứng đúng yêu cầu của Chương trình Giáo dục phổ thông 2018.

Một số câu hỏi trong phần I đề thi tham khảo môn Hóa học của kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2025

Câu hỏi có độ phân hóa cao và mang nhiều tính thực tiễn

Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, Thạc sĩ Nguyễn Mạnh Thắng - giáo viên môn Hóa học, Trường Trung học phổ thông Chuyên Bắc Giang nhận xét: Đề thi tham khảo kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2025 môn Hóa học có độ phân hóa học sinh cao, khả năng làm cơ sở căn cứ để xét tuyển đại học tốt.

Về nội dung, đề tham khảo vẫn chủ yếu tập trung vào lượng kiến thức ở khối lớp 12. Các em học sinh vận dụng kiến thức và năng lực được học để xử lý và giải quyết các câu hỏi từ mức độ biết đến hiểu và vận dụng. Tại thời điểm này, Thạc sĩ Nguyễn Mạnh Thắng đánh giá, phổ điểm của các em học sinh có khả năng dao động trung bình từ 6-7 điểm. Còn đạt từ 7 điểm trở lên là bắt đầu có sự phân hóa dần.

Về cấu trúc, phần thứ hai của đề tham khảo là câu hỏi dạng trắc nghiệm đúng/sai. Đây là phần mà các em học sinh dễ mất điểm, vì điểm không chỉ chia đều cho một ý, mà còn phụ thuộc vào phần trăm ý đúng trong mỗi câu ở phần này. Giả sử, một câu có bốn ý nhỏ, nếu thí sinh trả lời chính xác 01 ý trong 01 câu hỏi thì được 0.1 điểm. Nếu thí sinh trả lời chính xác 02 ý trong 01 câu hỏi thì được 0.25 điểm. Nếu thí sinh trả lời chính xác 03 ý trong 01 câu hỏi thì mới được 0.5 điểm; và trả lời đúng cả 04 ý trong 01 câu hỏi thì mới được 1.0 điểm.

Đáp án phần II (câu trắc nghiệm đúng sai) trong đề tham khảo môn Hóa học kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2025

Song, sự khác biệt giữa đề tham khảo năm nay so với các năm trước là những câu hỏi định hướng mang nhiều tính thực tiễn hơn so với trước đây. Đó chính là điểm mới đáp ứng được mục tiêu của Chương trình Giáo dục phổ thông 2018.

Thay vì thể hiện quá nhiều kiến thức hàn lâm, đề thi tham khảo năm nay đã đưa ra những câu hỏi về thí nghiệm, ví dụ như học sinh cần xác định hàm lượng của kim loại có trong đồng xu; hay các bài tập liên quan đến việc tính nồng độ của muối sắt (II). Những câu hỏi này vừa có tính đánh đố, vừa phân loại học sinh tốt.

Còn theo thầy Phạm Lê Thanh - giáo viên môn Hóa học, Trường Trung học phổ thông Nguyễn Hiền (Quận 11, Thành phố Hồ Chí Minh) cho biết, đề tham khảo môn Hóa học nhìn chung đã có chuyển biến rõ rệt từ đánh giá kiến thức sang đánh giá năng lực ở ba năng lực đặc thù: nhận thức; tìm hiểu thế giới tự nhiên dưới góc độ hóa học; vận dụng kiến thức, kỹ năng đã học.

Các câu hỏi trong đề tham khảo hầu hết đều gắn với bối cảnh có ý nghĩa thực tế, gần gũi với học sinh. Đặc biệt, đề thi đã hạn chế câu tính toán không có ý nghĩa, thay vào đó là những bài tập gắn liền với đời sống, sản xuất, giúp phân hóa thí sinh tốt, tăng cường kiến thức và kỹ năng thực hành, vận dụng tình huống giải quyết một số vấn đề của thực tiễn, đáp ứng yêu cầu định hướng nghề nghiệp.

Kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông. Ảnh minh họa: Minh Chi.

Cụ thể hơn, một giáo viên dạy môn Hóa học, thuộc Tổ Khoa học tự nhiên của một trường trung học phổ thông tại Hà Nội phân tích: Tương tự đề tham khảo mà Bộ Giáo dục và Đào tạo đã công bố năm trước, cấu trúc đề môn Hóa học gồm 3 phần với 28 câu hỏi tương đương 40 lệnh hỏi và tổng điểm là 10.

Phần 1 là câu hỏi trắc nghiệm nhiều phương án lựa chọn với tổng 4,5 điểm. Phần 2 là trắc nghiệm đúng sai gồm 4 câu hỏi, tương đương 16 lệnh hỏi. Phần 3 là trắc nghiệm yêu cầu trả lời ngắn với tổng 1,5 điểm. Điểm mới so với đề thi minh họa trước đây là đề thi tham khảo xuất hiện câu hỏi dạng dùng chung dữ liệu, ví dụ như câu 17 và câu 18 ở phần 1.

Về phạm vi nội dung, đề tham khảo có 2 câu thuộc lớp 10, trong đó có 1 câu thuộc chuyên đề Hóa học trong việc phòng chống cháy nổ. Đề minh họa có 2 câu hỏi thuộc lớp 11, trong đó có 1 câu thuộc chuyên đề Phân bón. Còn lại là các câu hỏi thuộc chương trình lớp 12.

Theo vị giáo viên này, đề không quá khó, nhưng khá dài. Tỉ lệ kiến thức mức độ biết – hiểu chiếm khoảng 75–80%, tỉ lệ kiến thức mức độ vận dụng chiếm khoảng 20–25%. Riêng câu 6 ở phần 3 nặng về tính toán, các câu còn lại nếu học sinh nắm chắc được bản chất hóa học và đọc kĩ đề bài thì có thể đạt trên 8 điểm.

Đề thi bám sát tinh thần của Chương trình Giáo dục phổ thông mới

Đánh giá về đề thi tham khảo, thầy Vũ Khắc Ngọc – giáo viên môn Hóa học tại Hệ thống Giáo dục HOCMAI với nhiều năm kinh nghiệm dạy và luyện thi cho rằng: "Đề tham khảo có nhiều yếu tố bất ngờ và gây ngỡ ngàng khi mang nhiều điểm mới lạ và cũng rất hay. Có thể nói, đề tham khảo đã bám sát tinh thần, yêu cầu đặt ra của Chương trình Giáo dục phổ thông mới".

Đề tham khảo năm nay không đánh đố thí sinh bởi những bài toán nặng về biến đổi, kỹ thuật vô nghĩa; mà tập trung vào đúng bản chất khoa học của môn học, đòi hỏi các em phải có năng lực vận dụng các kiến thức để giải quyết tính huống thực tế trong cuộc sống theo từng chuyên đề có trong môn học.

Ảnh minh họa: Doãn Nhàn.

Bên cạnh đó, việc Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố bộ đề thi tham khảo vào thời điểm này là hợp lý để giúp các thầy cô cũng như học sinh điều chỉnh lại quá trình dạy và học của mình, nhằm thích ứng và đạt được kết quả một cách tốt nhất.

Thầy Vũ Khắc Ngọc cũng nhấn mạnh, sự phân hóa của đề thi tham khảo hoàn toàn có thể đáp ứng được yêu cầu xét tốt nghiệp trung học phổ thông; đồng thời là một căn cứ, cơ sở hiệu quả cho các trường đại học sử dụng vào việc tuyển sinh, thậm chí có thể mang hiệu quả tốt hơn so với một số bài thi đánh giá năng lực mà một số trường đại học đang tổ chức hiện nay.

Đồng tình với ý kiến trên, thầy Nguyễn Mạnh Thắng chia sẻ, ưu điểm của đề tham khảo năm 2025 là tập trung sâu hơn vào tính thực tiễn của bản chất hóa học, thay vì chỉ có những bài tập tính toán rập khuôn thông thường. Điều này cũng đặt ra thử thách cho giáo viên và học sinh tìm kiếm, sưu tầm nguồn tài liệu tham khảo phù hợp, phong phú ở cả 3 bộ sách giáo khoa.

Có thể nói, với mục tiêu của Chương trình Giáo dục phổ thông 2018, việc tích lũy và trau dồi toàn diện năng lực, kiến thức của học sinh đòi hỏi cao hơn, nhưng cũng giúp người học đi sâu vào bản chất, mang tính định hướng nghề nghiệp cao, thay vì chỉ đơn thuần là một cuộc thi để chọn trường đại học.

Ảnh minh họa: Phạm Minh.

Gửi gắm lời khuyên tới các em học sinh về việc làm thế nào để đạt được điểm cao môn Hóa học trong kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông, thầy Nguyễn Mạnh Thắng cho biết, người học cần bám sát kiến thức trong sách giáo khoa, bởi vì đây là nội dung cốt lõi để có thể xử lý được vấn đề. Ngoài ra, các em cũng nên tham khảo thêm từ các bộ sách còn lại.

Học sinh đồng thời cần chủ động tìm hiểu thông tin trên các nguồn truyền thông chính thống, đọc sách báo, cập nhật kiến thức xoay quanh đời sống xã hội nhằm định hướng nghề nghiệp, nâng cao năng lực tự học, tự đọc và rèn luyện phẩm chất chăm chỉ.

Muốn đạt được điểm cao ở mức độ khá giỏi trở lên, người học sẽ phải có sự khác biệt ở khả năng tư duy logic, phân tích xử lý vấn đề. Các em cần ôn luyện cả phần nội dung đại cương về hóa học hữu cơ của chương trình lớp 10, 11 để có nền tảng làm bài và không mất điểm ở một số câu hỏi nâng cao.

Lưu Diễm