Đề tham khảo Ngữ văn thi tốt nghiệp THPT 2025: Chấm dứt đoán đề, học tủ

Chiều 18/10, Bộ GD-ĐT công bố 18 đề thi tham khảo kỳ thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025.

Nhận định về đề thi môn Ngữ văn, cô giáo Nguyễn Nguyệt Nga - Giáo viên môn Ngữ văn, Trường THPT Việt Đức (Hà Nội) cho rằng, đề bám sát yêu cầu đánh giá của chương trình GDPT 2018 và công văn 764 của Bộ về quy định cấu trúc đề thi tốt nghiệp từ năm 2025.

“Đề thể hiện rõ yêu cầu đánh giá năng lực đặc thù của môn Ngữ văn qua 2 thành phần chính là đọc, viết. Theo tôi, đề tham khảo này vừa sức và phù hợp với học sinh. Phần yêu cầu viết đoạn nghị luận văn học hợp lí, thể hiện ở việc tích hợp với ngữ liệu đọc hiểu và chỉ giới hạn ở một khía cạnh là 'hình ảnh' thơ, không gây khó cho học sinh về nội dung và dung lượng.

Đề nghị luận xã hội có tính thời sự, đòi hỏi học sinh bộc lộ quan điểm cá nhân và huy động kiến thức mới. Nhìn chung đây là đề thi khá tốt, phù hợp với yêu cầu của chương trình và bối cảnh của bài thi 120 phút. Với đề này, thí sinh sẽ không gặp khó khăn khi làm, trong khi giáo viên vẫn đánh giá được năng lực và phân hóa học sinh”, cô Nga nói.

Cô Nguyệt Nga góp ý, với các câu đọc hiểu đều là lệnh nên đan xen giữa lệnh và câu hỏi để đề không nhàm chán và giảm tính mệnh lệnh.

Còn cô giáo Phạm Thanh Nga - giáo viên Trường THCS-THPT Lương Thế Vinh (Hà Nội) cho hay, cấu trúc đề thi bám sát yêu cầu cần đạt của chương trình GDPT 2018, chấm dứt kiểu học Ngữ văn mẫu và tình trạng đoán đề, học tủ của học sinh.

“Nội dung phần đọc hiểu yêu cầu học sinh nắm chắc đặc trưng thể loại và có năng lực đọc hiểu tốt. Đối với phần viết, đề yêu cầu viết đoạn văn 200 chữ có sự tích hợp từ phần đọc hiểu. Phần viết bài văn nghị luận xã hội có đề dạng mở, học sinh được quyền bày tỏ quan điểm, ý kiến. Theo tôi, đề tham khảo này vừa sức để xét tốt nghiệp. Còn nếu dùng xét tuyển đại học, đề thi cần có sự phân hóa học sinh ở câu yêu cầu viết bài văn 600 chữ”, cô Nga cho biết.

Các thầy cô trong Tổ Ngữ văn - Hệ thống giáo dục HOCMAI cho rằng đề thi đảm bảo đúng các tiêu chí về việc lựa chọn ngữ liệu, ma trận câu hỏi.

Với phần đọc hiểu, việc lựa chọn văn bản là thơ trữ tình, không thuộc bất cứ bộ sách giáo khoa nào đã đảm bảo đúng yêu cầu và định hướng của chương trình GDPT 2018. Nội dung hai câu hỏi đầu tiên chỉ ra dấu hiệu để xác định thể thơ và hình ảnh được sử dụng để so sánh với cây liễu xưa trong đoạn trích thuộc cấp độ nhận biết.

Phần đọc hiểu có sự thay đổi từ kiểm tra ghi nhớ kiến thức sang đánh giá kĩ năng của học sinh.

Ba câu hỏi tiếp theo có cách hỏi và nội dung tương đối quen thuộc, thí sinh sẽ không gặp khó, và có thể hoàn thành phần thi này trong khoảng 20 phút.

Phần viết có sự thay đổi: từ làm rõ đặc điểm của thể loại sang phân tích nội dung; điều này đã giảm rất nhiều áp lực tâm lí cho thí sinh.

Ngoài ra, việc không còn ngữ liệu mới ở câu hỏi này sẽ giúp thí sinh có nhiều thời gian hơn cho phần viết.

Ở câu hỏi nghị luận xã hội, yêu cầu viết bài văn 600 chữ thường không làm khó thí sinh; chủ đề trí tuệ nhân tạo cũng là vấn đề quen thuộc, việc lựa chọn dẫn chứng, đưa ra ý kiến bàn luận sắc sảo sẽ là lợi thế, tạo nên những bài viết ấn tượng.

Tuy nhiên, để đạt điểm trọn vẹn, thí sinh cần có ví dụ hay, dẫn chứng thuyết phục và tạo ấn tượng. Các thao tác lập luận cần được vận dụng linh hoạt, sáng tạo và thể hiện rõ quan điểm của người viết.

Sau đây là đề tham khảo tốt nghiệp môn Văn 2025:

Hoàng Thanh