Đề thi học sinh giỏi Ngữ văn lớp 10 Hà Nội: Ngôi sao tỏa sáng tự thân

Cụm các trường trung học phổ thông Hà Nội vừa tổ chức kì thi Olympic chọn học sinh giỏi lớp 10. Trong đó, đề thi môn Ngữ văn ra theo hướng phát huy phẩm chất, năng lực học sinh.

Câu nghị luận xã hội yêu cầu thí sinh trình bày suy nghĩ về ý kiến: "Thành công không phải là làm ngôi sao, mà là tỏa sáng trong vai trò của bạn". (Trích "Phương pháp tạo động lực trong công việc", Alan Stein JR. Jon Sternfeld).

Thành công không phải là làm ngôi sao

Thầy giáo Dương Khánh Toàn - giáo viên Ngữ văn tỉnh Vĩnh Phúc, hướng dẫn và gợi ý cách làm bài như sau:

Nếu ta hỏi 1000 người: thành công là gì? Thì chắc sẽ nhận được hàng trăm câu trả lời khác nhau về thành công. Đối với người này, thành công là hoàn thành mục tiêu lớn lao của cuộc đời mình, trở thành người nổi tiếng, được mọi người ngưỡng mộ, tung hô. Với người khác, thành công không nhất định phải là sự giàu có, nổi tiếng, cuộc sống giàu sang... nó đơn giản chính là mong muốn về một thứ gì đó tuy nhỏ bé mà mình cố gắng làm việc để đạt được.

Riêng tôi. Tôi thích quan niệm về thành công của Alan Stein JR. Jon Sternfeld: "Thành công không phải là làm ngôi sao, mà là tỏa sáng trong vai trò của bạn".

"Thành công không phải là làm ngôi sao" hiểu đúng nghĩa là không chỉ những ngôi sao mới là người thành công. Ngôi sao là những người đạt đến đỉnh cao trong công việc của mình, sáng chói lên thành một biểu tượng được hàng nghìn người hâm mộ, thần tượng.

Ta vẫn luôn ca ngợi những ngôi sao trong các lĩnh vực giải trí như điện ảnh, thể thao, âm nhạc... Họ đã nỗ lực hết mình để có được thành công nhưng quan trọng hơn họ là những người có tư chất thiên bẩm để trở thành ngôi sao. Nếu quan niệm rằng chỉ có những ngôi sao mới là người thành công thì cuộc đời quả là đáng buồn. Bởi người thành công thì ít mà người thất bại thì vô số. Và những ai sinh ra không may mắn không có tài năng bẩm sinh thì số phận định sẵn là họ không thể thành công.

Tỏa sáng dù công việc nhỏ bé, bình dị

Thành công là "tỏa sáng trong vai trò của bạn" là một quan niệm mang đầy chất nhân văn. Bởi cho dù bạn là ai, làm việc ở lĩnh vực nào, có tài năng thiên phú hay không, bạn vẫn có thể tỏa sáng và thành công. Như vậy cơ hội thành công được trao cho tất cả mọi người, kể cả những người nhỏ bé, bình dị và thầm lặng nhất.

Câu nói của mục sư Martin Luther King: "Nếu một người được gọi là phu quét đường hãy quét những con đường như Michelangcle đã vẽ tranh, hãy quét những con đường như Beethoven đã soạn nhạc và hãy quét những con đường như Shakerpear đã làm thơ. Người phu quét đường cần phải quét những con đường sạch tới độ tất cả những thiên thần nơi thiên đàng, lẫn con người trên trần gian sẽ phải dừng lại và nói rằng: 'Đây là người quét đường vĩ đại, người đã làm thật tốt công việc của mình'".

Câu nói thành công là "tỏa sáng trong môi trường của mình" rất sâu sắc và đúng đắn. Bởi vì thành công chính là thành tựu, kết quả tốt đẹp mà ai cũng mong muốn đạt được. Khi ta tỏa sáng trong vai trò của mình ta sẽ được mọi người công nhận, yêu mến và ngợi khen, từ đó họ sẽ có được niềm hạnh phúc và đóng góp những điều tốt đẹp cho xã hội.

Có bao nhiêu người mẹ, người cha đã hy sinh thầm lặng suốt cuộc đời mình vì để đem lại thành công cho các con. Họ rời xa làng quê với những người thân để lên thành phố làm thuê, bán hàng rong, để nuôi các con ăn học thành tài. Họ đã tỏa sáng trong vai trò làm cha, làm mẹ và thực sự là những con người thành công.

Về đề Ngữ văn này, Thầy Dương Khánh Toàn đưa ra lời khuyên: "Các em cần viết thật bay bổng, phóng bút mà viết, theo đuổi những ý tưởng nảy ra trong đầu mình thì bài văn mới sáng tạo. Đừng bị trói buộc vào những khuôn mẫu của bài nghị luận như giải thích, lấy dẫn chứng thành công, phê phán như cách làm bài cũ.

Ly Hương