Đề xuất bổ sung quy định tiếp công dân trực tuyến

Sáng 11/11, tiếp tục chương trình làm việc của Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, đã trình bày Tờ trình dự án luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiếp công dân, Luật Khiếu nại và Luật Tố cáo.

Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong trình bày Tờ trình dự án luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiếp công dân, Luật Khiếu nại và Luật Tố cáo.

Dự thảo luật lần này lược bỏ, bổ sung và sửa đổi hàng loạt quy định nhằm phù hợp với mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, đồng thời tháo gỡ những bất cập trong công tác tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo, đổng thời, thể chế hóa chủ trương sắp xếp tổ chức bộ máy tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với mô hình chính quyền hai cấp. Theo đó, dự thảo luật bỏ quy định liên quan đến cấp huyện trong hoạt động tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo; đồng thời điều chỉnh thẩm quyền, trách nhiệm của các cơ quan, tăng cường vai trò của người đứng đầu cơ quan hành chính Nhà nước.

Trong các nội dung mới, đáng chú ý nhất là việc bổ sung Điều 3a quy định về tiếp công dân trực tuyến trong Luật Tiếp công dân. Theo đó, công dân có thể lựa chọn tiếp công dân trực tiếp hoặc trực tuyến. Hình thức trực tuyến cho phép cơ quan và người dân kết nối qua môi trường mạng, đảm bảo an toàn thông tin và bảo mật dữ liệu, biên bản và hồ sơ điện tử có giá trị pháp lý tương đương, qua đó tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, đặc biệt ở vùng sâu, vùng xa, giảm chi phí và thời gian đi lại. Dự thảo cũng giao Chính phủ quy định chi tiết về trình tự, thủ tục, điều kiện kỹ thuật đối với hình thức này.

Ngoài ra, dự thảo bổ sung Điều 11a vào Luật Khiếu nại, quy định các trường hợp tạm đình chỉ, đình chỉ việc giải quyết khiếu nại, như khi có sự kiện bất khả kháng, chờ kết quả của cơ quan khác, hoặc người khiếu nại rút đơn. Dự thảo cũng làm rõ quy trình rút khiếu nại, tố cáo, bổ sung quyền và nghĩa vụ của các bên liên quan, và quy định cụ thể hơn về trách nhiệm của cơ quan tham mưu khi cơ quan quản lý nhà nước không có tổ chức thanh tra.

Theo Tờ trình, việc bổ sung hình thức tiếp công dân trực tuyến và tinh giản cấp tổ chức được kỳ vọng giúp giảm khoảng 30% thủ tục hành chính, góp phần nâng cao tính minh bạch, hiệu quả và khả năng giám sát trong công tác tiếp công dân, xử lý khiếu nại, tố cáo.

Cũng trong sáng 11/11, Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện và Giám sát của Quốc hội Dương Thanh Bình đã trình bày Báo cáo thẩm tra dự án luật. Ủy ban cơ bản tán thành với sự cần thiết ban hành luật, cho rằng hồ sơ đã được chuẩn bị công phu, tuân thủ quy định và đáp ứng yêu cầu tổ chức chính quyền hai cấp. Ủy ban đồng ý với đề nghị của Chính phủ về việc áp dụng trình tự, thủ tục rút gọn để bảo đảm tiến độ ban hành.

Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện và Giám sát của Quốc hội Dương Thanh Bình trình bày báo cáo thẩm tra dự án luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiếp công dân, Luật Khiếu nại và Luật Tố cáo.

Tuy nhiên, Ủy ban Dân nguyện và Giám sát cũng đề nghị Chính phủ làm rõ thêm một số điểm. Trước hết, về hình thức tiếp công dân trực tuyến, đa số ý kiến tán thành do phù hợp xu thế chuyển đổi số và tạo thuận lợi cho người dân, song cần đánh giá kỹ kết quả các mô hình đã thí điểm, năng lực hạ tầng kỹ thuật, cũng như quy định chi tiết về trách nhiệm và quy trình để bảo đảm kết nối thông suốt, an toàn thông tin. Ủy ban đề nghị Chính phủ ban hành nghị định hướng dẫn chi tiết ngay khi luật có hiệu lực.

Về tổ chức tiếp công dân tại cấp xã, Ủy ban tán thành việc tiếp tục giao Chủ tịch UBND cấp xã trực tiếp tiếp công dân định kỳ ít nhất hai ngày mỗi tháng, bảo đảm tính khả thi và phù hợp với đặc thù của cấp cơ sở. Tuy nhiên, cần quy định rõ hơn trách nhiệm và chế tài để bảo đảm thực hiện nghiêm túc.

Ngoài ra, Ủy ban đề nghị rà soát thêm một số nội dung kỹ thuật, như quy định về thẩm quyền giải quyết tố cáo giữa các cấp chính quyền, cơ chế phối hợp giữa cơ quan thanh tra và cơ quan kiểm sát, cũng như việc xác định giá trị pháp lý của dữ liệu phát sinh trong tiếp công dân trực tuyến.

Trần Nam