Đề xuất các quy định chi tiết một số điều của Luật Tư pháp người chưa thành niên

Tại dự thảo tờ trình dự thảo nghị định, Bộ Công an cho biết, Luật Tư pháp người chưa thành niên là cơ sở pháp lý quan trọng trong hoạt động tư pháp người chưa thành niên. Luật đã quy định về xử lý chuyển hướng, hình phạt đối với người chưa thành niên phạm tội; thủ tục tố tụng đối với người chưa thành niên là người bị tố giác, người bị kiến nghị khởi tố, người bị giữ trong trường hợp khẩn cấp, người bị buộc tội, bị hại, người làm chứng; thi hành án phạt tù, tái hòa nhập cộng đồng đối với người chưa thành niên; nhiệm vụ quyền hạn và trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân, gia đình trong hoạt động tư pháp người chưa thành niên.

Luật Tư pháp người chưa thành niên quy định khái niệm, nguyên tắc, những vấn đề chung trong việc xử lý chuyển hướng, thủ tục tố tụng, thi hành án phạt tù, tái hòa nhập cộng đồng và nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm của cơ quan tổ chức, cá nhân, gia đình trong hoạt động tư pháp người chưa thành niên. Chi tiết về biện pháp xử lý chuyển hướng, trình tự, thủ tục, trách nhiệm của của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong thực hiện các biện pháp xử lý chuyển hướng tại cộng đồng, thực hiện biện pháp ngăn chặn giám sát điện tử, thực hiện công tác tái hòa nhập cộng đồng đối với người chưa thành niên phạm tội tái hòa nhập cộng đồng được giao cho Chính phủ quy định.

Đồng thời, luật cũng giao Chính phủ quy định chi tiết 11 vấn đề. Bên cạnh đó, để triển khai hiệu quả các quy định của luật, ngoài những nội dung giao quy định chi tiết, Chính phủ cần quy định rõ hơn một số điều trong việc thực hiện các biện pháp xử lý chuyển hướng tại cộng đồng và thi hành quyết định áp dụng biện pháp xử lý chuyển hướng tại cộng đồng; quy định về trình tự thủ tục, thời gian, địa điểm, phân công cơ quan, tổ chức trong việc thực hiện biện pháp xử lý chuyển hướng tại cộng đồng; trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân, trình tự thủ tục trong thi hành biện pháp giám sát điện tử và trình tự thủ tục trong công tác tái hòa nhập cộng đồng để tạo thành hệ thống nhất, chi tiết nhằm hạn chế khó khăn trong triển khai thực hiện.

Với những lý do nêu trên, việc ban hành nghị định quy định chi tiết về trình tự, thủ tục xử lý chuyển hướng tại cộng đồng, biện pháp giám sát điện từ và tái hòa nhập cộng đồng đối với người chưa thành niên phạm tội là cần thiết.

Công an tỉnh Thanh Hóa làm việc với các thanh, thiếu niên vi phạm quy định pháp luật về giao thông.

Dự thảo nghị định gồm 6 chương, 49 điều, quy định chi tiết Điều 40, Điều 42, Điều 43, Điều 44, Điều 45, Điều 46, Điều 47, Điều 48, Điều 49, Điều 50, Điều 73, Điều 75, Điều 76, Điều 77, Điều 80, Điều 81, Điều 82, Điều 84, Điều 86, Điều 87, Điều 89, Điều 91, Điều 139, Điều 173 của Luật Tư pháp người chưa thành niên.

Theo đó, dự thảo nghị định quy định chi tiết các nội dụng cần thực hiện trong việc thi hành các biện pháp xử lý chuyển hướng tại cộng đồng gồm: Khiển trách; xin lỗi bị hại; bồi thường thiệt hại; giáo dục tại xã, phường, đặc khu; quản thúc tại gia đình; hạn chế khung giờ đi lại; cấm tiếp xúc với người có nguy cơ dẫn đến người chưa thành niên phạm tội mới; cấm đến địa điểm có nguy cơ dẫn đến người chưa thành niên phạm tội mới; tham gia chương trình học tập, dạy nghề; tham gia điều trị hoặc tư vấn tâm lý; thực hiện công việc phục vụ cộng đồng.

Về thực hiện trình tự, thủ tục thi hành quyết định áp dụng biện pháp xử lý chuyển hướng tại cộng đồng, dự thảo nghị định quy định rõ hơn về quyền và nghĩa vụ của người chấp hành hành biện pháp xử lý tại cộng đồng; trách nhiệm và quyền của người trực tiếp giám sát thi hành quyết định áp dụng biện pháp xử lý chuyển hướng tại cộng đồng; nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan, tổ chức, cá nhân có trách nhiệm trong việc thi hành quyết định áp dụng biện pháp xử lý chuyển hướng tại cộng đồng.

Về thực hiện biện pháp ngăn chặn giám sát điện tử, dự thảo nghị định quy định chi tiết về thẩm quyền ra quyết định áp dụng biện pháp giám sát điện tử; các trường hợp có thể áp dụng biện pháp giám sát điện tử; nghĩa vụ của người được áp dụng biện pháp giám sát điện tử; trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân, gia đình trong trong việc thi hành biện pháp giám sát điện tử; thủ tục thi hành biện pháp giám sát điện tử; hồ sơ thi hành áp dụng biện pháp giám sát điện tử; giải quyết trường hợp bị can, bị cáo được áp dụng biện pháp giám sát điện tử đi khỏi phạm vi giám sát; hủy bỏ, thay thế hoặc chấm dứt việc áp dụng biện pháp giám sát điện tử.

Liên quan đến nội dung về tái hòa nhập cộng đồng, dự thảo nghị định đã quy định đối tượng thuộc diện tiếp nhận, hỗ trợ tái hòa nhập cộng đồng; trình tự thủ tục về tái hòa nhập cộng đồng gồm: Tiếp nhận thông báo về phạm nhân trước khi hết thời hạn chấp hành án phạt tù, được đặc xá; thực hiện tiếp nhận người chưa thành niên tái hòa nhập cộng đồng; chỉ định người giúp đỡ người chưa thành niên tái hòa nhập cộng đồng; hồ sơ trợ giúp người chưa thành niên tái hòa nhập cộng đồng; kết thúc hỗ trợ người chưa thành niên tái hòa nhập cộng đồng; thực hiện hỗ trợ đối với các trường hợp đặc biệt; thực hiện các biện pháp bảo đảm tái hòa nhập cộng đồng đối với người chưa thành niên tái hòa nhập cộng đồng.

Nguyễn Hương