Đề xuất cấm đầu tư kinh doanh thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng

Sáng 17/10, tiếp tục chương trình phiên họp thứ 50, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật Đầu tư (thay thế).

Trình bày tờ trình, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Thị Bích Ngọc cho biết, Dự thảo Luật Dự thảo Luật Đầu tư (thay thế) thu hẹp và làm rõ phạm vi các dự án phải thực hiện chấp thuận chủ trương. Theo đó, chỉ chấp thuận chủ trương đầu tư đối với dự án đầu tư phát triển hạ tầng trong một số lĩnh vực quan trọng, nhạy cảm, như cảng biển, sân bay, viễn thông, xuất bản, báo chí…; các dự án đề xuất sử dụng đất đai, khu vực biển; các dự án ảnh hưởng lớn đến môi trường, tiềm ẩn khả năng ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường hoặc thực hiện tại khu vực có ảnh hưởng đến quốc phòng, an ninh...

Đáng chú ý, về ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện, dự thảo luật bổ sung quy định cấm đầu tư kinh doanh đối với ngành, nghề "kinh doanh thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng".

Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Thị Bích Ngọc. Ảnh: Quốc hội

Lãnh đạo Bộ Tài chính lý giải quy định này nhằm thực hiện Nghị quyết số 173 ngày 30/11/2024 của Quốc hội về hoạt động chất vấn tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, Quốc hội về việc thống nhất cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, chứa chấp, vận chuyển, sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, các loại khí, chất gây nghiện, gây tác hại cho sức khỏe con người.

Ngoài ra, bà Ngọc cho biết, dự thảo luật cũng lược bỏ 21 ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện không đáp ứng các tiêu chí, điều kiện theo quy định tại Điều 7 Luật Đầu tư như ngành, nghề Kinh doanh dịch vụ kế toán; Kinh doanh dịch vụ làm thủ tục về thuế;…; quy định nguyên tắc xác định điều kiện đầu tư kinh doanh, làm cơ sở để rà soát, sàng lọc và phân định các ngành, nghề đầu tư kinh doanh thực sự cần thực hiện "tiền kiểm" và chuyển sang cơ chế "hậu kiểm".

Thẩm tra thêm về nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi đề nghị tiếp tục nghiên cứu rà soát, cắt giảm ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện, cắt giảm thực chất điều kiện đầu tư kinh doanh, chỉ giữ lại những điều kiện thật sự cần thiết vì lý do hiến định là bảo đảm quốc phòng, an ninh, trật tự, đạo đức, sức khỏe cộng đồng; nghiên cứu bổ sung quy định về tiêu chí đo lường đánh giá điều kiện kinh doanh "tốt" và thông tin công khai về chi phí tuân thủ tối thiểu.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi. Ảnh: Quốc hội

Về nội dung bổ sung "kinh doanh thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng" là ngành, nghề cấm đầu tư kinh doanh, đề nghị xem xét loại trừ trường hợp sản xuất chỉ phục vụ hoạt động xuất khẩu, không tiêu dùng, sử dụng tại Việt Nam hoặc các mục đích đặc dụng, bảo hành, phân tích, kiểm nghiệm, nghiên cứu khoa học, y tế, sản xuất dược phẩm, bảo vệ quốc phòng, an ninh…

Giải trình thêm sau đó về nội dung này, bà Nguyễn Thị Bích Ngọc cho biết, về ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện, khi phối hợp với các bộ, ngành, địa phương tiếp tục rà soát cắt đến 21 ngành nghề điều kiện trên cơ sở nguyên tắc là tạo điều kiện thuận lợi cho việc nhà đầu tư gia nhập thị trường và chuyển sang cơ chế "hậu kiểm".

Đối với việc bổ sung điều kiện đầu tư kinh doanh đối với thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, Thứ trưởng Bộ Tài chính cho biết, hiện cũng có nhiều ý kiến đề nghị xem xét ngoại lệ đối với hoạt động sản xuất, xuất nhập khẩu, nghiên cứu y tế, quốc phòng an ninh…

"Chúng tôi cho rằng, quy định cấm nêu trên cần được nghiên cứu thận trọng trên cơ sở tổng kết việc thực hiện Nghị quyết 173 của Quốc hội. Đồng thời, Bộ Tài chính sẽ phối hợp với Bộ Y tế, các bộ ngành có liên quan tiếp tục rà soát báo cáo Chính phủ để hoàn thiện chính sách này đảm bảo khả thi và hiệu quả", Thứ trưởng Bộ Tài chính cho biết.

Kết luận Phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh nêu rõ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá cao sự chủ động tích cực, phối hợp chặt chẽ của Chính phủ, Bộ Tài chính, Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính trong việc tham vấn, hoàn thiện hồ sơ dự án Luật.

Phó Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, việc hoàn thiện dự thảo Luật cần bảo đảm 3 nguyên tắc, đó là tháo gỡ các điểm nghẽn, tạo hành lang pháp lý ổn định, đồng bộ, phù hợp với yêu cầu phát triển, không phát sinh vướng mắc mới. Tăng cường phân cấp, phân quyền, chuyển mạnh từ quản lý sang kiến tạo phát triển, cắt giảm tối đa thủ tục và điều kiện đầu tư kinh doanh. Bảo đảm tính hợp hiến, thống nhất đồng bộ với các luật liên quan và phù hợp với các cam kết quốc tế.

Minh Ngọc