Đề xuất cho phép doanh nghiệp, ngân hàng thuê gia công vàng miếng ở nước ngoài

Theo tổng hợp ý kiến từ các tổ chức tín dụng như ACB, Eximbank, BIDV, VietinBank và MBBank, các đơn vị này đề xuất bổ sung quy định cho phép doanh nghiệp, tổ chức tín dụng đã được cấp phép nhập khẩu vàng miếng hoặc vàng nguyên liệu được quyền thuê tổ chức, doanh nghiệp khác gia công sản xuất vàng miếng. Điều kiện là đơn vị nhận gia công phải có giấy phép sản xuất vàng miếng do Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cấp.

Đặc biệt, các ngân hàng kiến nghị NHNN làm rõ khái niệm "sản xuất vàng miếng", bao gồm việc xác định tổ chức tín dụng được cấp phép có bắt buộc phải trực tiếp sản xuất, hay có thể ủy quyền hoặc thuê bên thứ ba thực hiện hoạt động sản xuất, miễn là vẫn chịu trách nhiệm hoàn toàn về chất lượng và tiêu chuẩn sản phẩm đầu ra.

Một đề xuất quan trọng khác là cho phép thuê gia công vàng miếng tại các cơ sở ở nước ngoài, mở ra cơ hội tận dụng công nghệ tiên tiến và chi phí hợp lý hơn từ thị trường quốc tế.

Theo giải trình từ NHNN, quy định hiện hành và Dự thảo Nghị định mới đều xác định rõ rằng doanh nghiệp, ngân hàng thương mại được cấp phép sản xuất vàng miếng phải chịu hoàn toàn trách nhiệm về tiêu chuẩn, chất lượng và hàm lượng vàng trong sản phẩm, bao gồm cả khi sản phẩm được thuê gia công. Các đơn vị này phải công bố rõ ràng các tiêu chuẩn áp dụng và có nghĩa vụ bảo hành sản phẩm theo quy định của pháp luật.

Điều 178 của Luật Thương mại năm 2005 cũng đã quy định rõ về hoạt động gia công trong thương mại, làm cơ sở pháp lý cho các đề xuất liên quan.

Các ngân hàng như HDBank, VietinBank, BIDV và Techcombank còn kiến nghị bổ sung quy định về việc thành lập trung tâm kiểm định chất lượng vàng độc lập. Mục tiêu là đảm bảo tính nhất quán, minh bạch trong các giao dịch vàng miếng, thông qua việc đánh giá độc lập các chỉ số về trọng lượng, hàm lượng...

Ngoài ra, cần có bộ tiêu chuẩn kỹ thuật đồng bộ, thống nhất trên thị trường – do cơ quan quản lý Nhà nước ban hành – để làm căn cứ cho các tổ chức tín dụng, doanh nghiệp áp dụng trong sản xuất và lưu thông vàng miếng.

Về nội dung này, NHNN cho biết dự thảo Nghị định đã giao Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì xây dựng và ban hành tiêu chuẩn quốc gia đối với vàng trang sức, mỹ nghệ và vàng miếng. Đồng thời, NHNN sẽ kiến nghị sửa đổi Thông tư 22/2013 để bổ sung quy định kiểm định hàm lượng vàng miếng và vàng nguyên liệu.

Bên cạnh các đề xuất mở rộng, Hiệp hội Kinh doanh vàng và Công ty Vàng bạc Đá quý DOJI lại cho rằng không nên cho phép các tổ chức tín dụng, đặc biệt là ngân hàng thương mại, trực tiếp tham gia hoạt động sản xuất và kinh doanh vàng miếng. Lý do là hoạt động này có thể mâu thuẫn với các quy định tại Luật các tổ chức tín dụng hiện hành.

Tuy nhiên, NHNN đã có phản hồi rõ ràng: Việc cho phép các ngân hàng thương mại tham gia sản xuất vàng miếng là cần thiết trong bối cảnh hiện nay nhằm đảm bảo sự minh bạch, cạnh tranh và ổn định của thị trường vàng. Việc cấp phép sẽ được thực hiện có kiểm soát và lựa chọn kỹ càng dựa trên các tiêu chí về năng lực tài chính, tuân thủ pháp luật và quy mô hoạt động.

Chủ trương này cũng phù hợp với chỉ đạo của Tổng Bí thư về việc dỡ bỏ cơ chế độc quyền Nhà nước trong sản xuất vàng miếng một cách kiểm soát, nhưng vẫn đảm bảo vai trò quản lý của Nhà nước.

TH