Đề xuất duy trì 6 vùng kinh tế - xã hội sau sáp nhập
Việc phân vùng kinh tế - xã hội cơ bản vẫn giữ nguyên số lượng là 6 vùng, tuy nhiên, kết cấu, phạm vi từng vùng có sự thay đổi lớn về số lượng đơn vị hành chính cấp tỉnh, quy mô về diện tích và dân số.
Tiếp tục Phiên họp thứ 50, ngày 14/10, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về điều chỉnh Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.
6 vùng kinh tế - xã hội
Trình bày tờ trình, Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Quốc Phương cho biết, Chính phủ đề xuất phân cả nước thành 6 vùng kinh tế - xã hội.
Theo đó, vùng Trung du và miền núi phía Bắc gồm 9 tỉnh: Lạng Sơn, Cao Bằng, Thái Nguyên, Tuyên Quang, Phú Thọ, Lào Cai, Lai Châu, Điện Biên, Sơn La.
Vùng đồng bằng sông Hồng gồm 6 tỉnh, thành phố: Hà Nội, Hải Phòng, Ninh Bình, Hưng Yên, Bắc Ninh, Quảng Ninh.
Vùng Bắc Trung bộ gồm 5 tỉnh, thành phố: Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Trị, Huế.
Vùng duyên hải Nam Trung bộ và Tây nguyên gồm 6 tỉnh, thành phố: Đà Nẵng, Quảng Ngãi, Gia Lai, Đắk Lắk, Khánh Hòa, Lâm Đồng.
Vùng Đông Nam bộ gồm 3 tỉnh, thành phố: Tp.HCM, Đồng Nai, Tây Ninh.
Vùng đồng bằng sông Cửu Long gồm 5 tỉnh, thành phố: Cần Thơ, Vĩnh Long, Đồng Tháp, An Giang, Cà Mau.
Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Quốc Phương (Ảnh: Media Quốc hội).
Cùng với đó, điều chỉnh, mở rộng phạm vi của 4 vùng động lực quốc gia, bao gồm Vùng động lực phía Bắc, Vùng động lực phía Nam, Vùng động lực miền Trung, Vùng động lực Đồng bằng sông Cửu Long ra khu vực phụ cận, là các địa bàn có mạng lưới kết cấu hạ tầng đã và đang được đầu tư, bố trí các khu, cụm công nghiệp, các đô thị, khu đô thị...
Hình thành vùng động lực Bắc Trung Bộ bao gồm các địa bàn dọc theo đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông, quốc lộ 1 và đường ven biển, gắn với các đô thị trung tâm tỉnh, đô thị du lịch ven biển và các khu kinh tế ven biển là các trung tâm công nghiệp của ba tỉnh Thanh Hóa - Nghệ An - Hà Tĩnh.
Đánh giá tác động của phân vùng kinh tế - xã hội
Thẩm tra, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Nguyễn Minh Sơn cho biết, về điều chỉnh phân vùng kinh tế - xã hội, Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính nhận thấy, việc phân vùng kinh tế - xã hội cơ bản vẫn giữ nguyên số lượng là 6 vùng.
Tuy nhiên, kết cấu, phạm vi từng vùng có sự thay đổi lớn về số lượng đơn vị hành chính cấp tỉnh, quy mô về diện tích và dân số do ảnh hưởng của việc sắp xếp, sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Nguyễn Minh Sơn (Ảnh: Media Quốc hội).
Trong đó, vùng Bắc Trung Bộ và vùng Duyên hải Nam Trung Bộ và Tây Nguyên là 2 vùng có sự thay đổi lớn so với trước đây.
Do đó, đề nghị làm rõ việc thay đổi phân vùng này sẽ tác động, ảnh hưởng như thế nào đến định hướng phát triển của từng vùng; đánh giá tính liên kết trong nội tại từng vùng, nhất là sự liên kết giữa khu vực miền biển và khu vùng miền núi.
Bên cạnh đó, đề nghị đánh giá tác động của việc tách tỉnh Vĩnh Phúc (cũ) ra khỏi Vùng Đồng bằng sông Hồng và tách tỉnh Bắc Giang (cũ) ra khỏi Vùng Trung du và miền núi phía Bắc.
"Sẽ ảnh hưởng như thế nào đến tính kết nối giữa Vùng Đồng bằng sông Hồng với Vùng Trung du và miền núi phía Bắc?", ông Sơn nêu vấn đề.
Giải trình, Thứ trưởng Trần Quốc Phương cho biết về phân vùng kinh tế - xã hội vẫn giữ 6 vùng như hiện tại nhưng nội hàm của từng vùng có sự thay đổi.
Trong đó, vùng Bắc Trung bộ và vùng duyên hải Nam Trung bộ và Tây nguyên là 2 vùng mới, hình thành trên cơ sở thiết kế lại vùng miền Trung cũ kết hợp với khu vực Tây nguyên. Hiện, Bộ Tài chính đã lập và phê duyệt quy hoạch vùng mới của 2 vùng này.
Với băn khoăn một số tỉnh trước nằm trong vùng động lực nhưng nay lại chuyển sang vùng khác như Vĩnh Phúc (cũ), ông Phương giải thích, Vĩnh Phúc được sáp nhập với Hòa Bình và Phú Thọ. Hòa Bình và Phú Thọ lại thuộc vùng khu vực miền núi phía Bắc. Sau khi Vĩnh Phúc nhập với tỉnh này lại được coi là tỉnh miền núi phía Bắc.
Để xử lý vấn đề này, ông Phương cho biết, quy hoạch tổng thể quốc gia cũng điều chỉnh lại vùng động lực phía Bắc theo hướng có sự giao thoa chồng sang bên các vùng kinh tế một chút đối với các địa phương giáp ranh và có động lực.
"Như vậy, với Bắc Ninh, Vĩnh Phúc (cũ) và một số tỉnh mới của đồng bằng sông Hồng sẽ được đưa vào vùng động lực của khu vực phía bắc để tạo thành động lực mới, cực tăng trưởng mới", ông Phương cho biết.
Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh (Ảnh: Media Quốc hội).
Kết luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh nhấn mạnh, để hoàn thiện dự thảo Nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ lưu ý một số vấn đề trọng tâm. Trong đó, nhấn mạnh việc thể chế hóa đầy đủ quan điểm, đường lối của Bộ Chính trị, bám sát Quy định 178 về kiểm soát quyền lực, phòng chống tham nhũng, đồng thời bảo đảm đồng bộ, thống nhất với các dự án luật quan trọng khác như: Luật Quy hoạch (sửa đổi), Luật Đất đai.
Đặc biệt, UBTVQH yêu cầu phải rà soát, cập nhật nội dung quy hoạch để phù hợp với bối cảnh mới và tên gọi mới của đơn vị hành chính sau sắp xếp.
Các chỉ tiêu phát triển kinh tế-xã hội cần theo hướng toàn diện, hiện đại, bền vững, gắn với bảo vệ môi trường, phấn đấu đạt mục tiêu tăng trưởng hai con số trong giai đoạn 2026-2030 và các năm tiếp theo.
Thêm vào đó, cần bổ sung nguyên tắc điều chỉnh quy hoạch theo hướng đề cao tính ổn định, dài hạn, có cơ sở khoa học và thực tiễn, tránh tư duy nhiệm kỳ hoặc điều chỉnh cục bộ, ngắn hạn.
Đồng thời, cần làm rõ cơ sở và tác động của phương án phân vùng mới, nhất là đối với vùng Bắc Trung Bộ, Duyên hải Nam Trung Bộ và Tây Nguyên.
