Đề xuất miễn tiền thuê đất đối với dự án chip bán dẫn, trí tuệ nhân tạo

Tiếp tục chương trình Phiên họp thứ 44, sáng 26/4, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về các trường hợp khác được miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất theo quy định tại khoản 2 Điều 157 Luật Đất đai năm 2024 (bao gồm cả nội dung giảm tiền thuê đất năm 2025).

Đề xuất 11 chính sách miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất

Trình bày Tờ trình, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, Chính phủ đề xuất 11 chính sách, trong đó có miễn, giảm tiền thuê đất đối với đất thuộc các đơn vị: viện, trung tâm đổi mới sáng tạo, nghiên cứu và phát triển công nghệ số.

Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng.

Nằm trong chính sách này còn có miễn tiền thuê đất đối với Dự án sản xuất sản phẩm công nghệ số trọng điểm, sản phẩm phần mềm, chip bán dẫn, trí tuệ nhân tạo; Khu công nghệ số tập trung, Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia; đối với đất xây dựng cơ sở nghiên cứu khoa học của doanh nghiệp khoa học và công nghệ nếu đáp ứng được các điều kiện liên quan (nếu có) bao gồm: Đất xây dựng phòng thí nghiệm, đất xây dựng cơ sở ươm tạo công nghệ và ươm tạo doanh nghiệp khoa học và công nghệ, đất xây dựng cơ sở thực nghiệm, đất xây dựng cơ sở sản xuất thử nghiệm.

Về lý do đề xuất chính sách, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, dự thảo Luật Công nghiệp công nghệ số đang được xây dựng đã đưa ra các quy định liên quan đến chính sách đầu tư, hỗ trợ, ưu đãi cho các dự án, doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghiệp công nghệ số nhằm tạo sự đột phá trong lĩnh vực công nghiệp công nghệ số. Do đó, việc bổ sung thêm các đối tượng nêu trên được hưởng chính sách miễn, giảm tiền thuê đất sẽ giúp cho các doanh nghiệp, tổ chức, dự án đầu tư trong các lĩnh vực công nghiệp công nghệ số phát triển, hỗ trợ quá trình chuyển đổi số hiệu quả, tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội.

Chính sách giảm tiền thuê đất sẽ là một trong các yếu tố hỗ trợ các doanh nghiệp trong giai đoạn khó khăn, tạo động lực tăng trưởng và có cơ hội bổ sung nguồn vốn để đầu tư sản xuất kinh doanh. Đây cũng là chính sách nhằm thể chế hóa chủ trương của Đảng về công nghiệp công nghệ số vào các hoạt động kinh tế-xã hội, đặc biệt là Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; đồng thời đáp ứng yêu cầu phát triển đổi mới trong giai đoạn mới, cần xây dựng các chính sách thúc đẩy ngành công nghiệp công nghệ số phát triển.

Một số chính sách khác được đề xuất là miễn, giảm tiền sử dụng đất đối với phần diện tích đất được giao trong hạn mức giao đất ở đối với các trường hợp: Để bố trí tái định cư hoặc giao cho các hộ gia đình, cá nhân trong các cụm, tuyến dân cư vùng ngập lũ; các hộ dân làng chài, dân sống trên sông nước, đầm phá di chuyển đến định cư tại các khu, điểm tái định cư theo quy hoạch, kế hoạch và dự án được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Miễn tiền thuê đất đối với diện tích đất sử dụng để xây dựng trụ sở của ngân hàng chính sách xã hội, trụ sở của ngân hàng phát triển Việt Nam, trụ sở của các quỹ tài chính ngoài ngân sách hoạt động không vì mục tiêu lợi nhuận theo quy định của pháp luật; đất để xây dựng điểm bưu điện - văn hóa xã. Miễn, giảm tiền thuê đất đối với tổ hợp tác, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã thuê đất để sử dụng làm mặt bằng sản xuất kinh doanh.

Miễn, giảm tiền thuê đất đối với dự án sử dụng đất vào mục đích sản xuất, kinh doanh trong lĩnh vực giáo dục, dạy nghề, y tế, văn hóa thể thao, môi trường đáp ứng điều kiện về danh mục loại hình, tiêu chí, quy mô, tiêu chuẩn xã hội hóa do Thủ tướng Chính phủ quyết định nhưng không thuộc dự án được hưởng miễn, giảm tiền thuê đất theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 157 Luật Đất đai năm 2024.

Miễn, giảm tiền thuê đất nhằm khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn.

Miễn, giảm tiền thuê đất trong trường hợp người sử dụng đất bị ảnh hưởng bởi thiên tai, hỏa hoạn, tai nạn bất khả kháng.

Miễn, giảm tiền thuê đất đối với các tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực nông, lâm, thủy sản được Nhà nước cho thuê đất trả tiền thuê đất hằng năm sử dụng đất vào mục đích sản xuất nông, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản có sử dụng lao động là người dân tộc thiểu số cư trú hợp pháp trên địa bàn các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và các huyện được hưởng chính sách hỗ trợ theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc hỗ trợ tổ chức, đơn vị sử dụng lao động là người dân tộc thiểu số tại khu vực miền núi, vùng đặc biệt khó khăn.

Miễn, giảm tiền thuê đất đối với Dự án xây dựng trụ sở làm việc của các cơ quan đại diện ngoại giao, cơ quan lãnh sự nước ngoài và cơ quan đại diện của tổ chức quốc tế tại Việt Nam theo điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên, việc miễn, giảm tiền thuê đất thực hiện điều ước đã cam kết hoặc theo nguyên tắc có đi có lại.

Miễn, giảm tiền thuê đất đối với cơ sở sản xuất, kinh doanh sử dụng lao động là người khuyết tật theo quy định tại khoản 1 Điều 9 Nghị định số 28/2012/NĐ-CP ngày 10/4/2012 của Chính phủ về quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Người khuyết tật.

Toàn cảnh phiên họp sáng 26/4.

Miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất để quy định các biện pháp thực hiện chính sách kinh tế-xã hội, ổn định kinh tế vĩ mô, hỗ trợ phát triển sản xuất, kinh doanh, đảm bảo an sinh xã hội để giải quyết những vấn đề phát sinh trong thực tiễn điều hành kinh tế-xã hội của Chính phủ.

Miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối các trường hợp: Sử dụng đất quốc phòng kết hợp với hoạt động lao động sản xuất xây dựng kinh tế; thuê đất không phải đất quốc phòng của đơn vị quân đội có chức năng cung cấp dịch vụ công theo mô hình đơn vị sự nghiệp công lập.

Chính phủ cũng đề xuất Ủy ban Thường vụ Quốc hội giao Chính phủ quy định đối tượng và mức miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất cụ thể đối với các lĩnh vực, ngành nghề cần đặc biệt ưu tiên phát triển theo chủ trương của Đảng, của Nhà nước từng thời kỳ.

Ngoài ra, Chính phủ xin ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội đồng ý việc giảm tiền thuê đất năm 2025 với mức giảm 30% tiền thuê đất phải nộp của năm 2025 để hỗ trợ người dân, doanh nghiệp phát triển sản xuất, kinh doanh và đối tượng áp dụng mở rộng hơn so với chính sách năm 2024 để phù hợp với tình hình mới; qua đó phấn đấu đạt mục tiêu tăng trưởng 8% trở lên trong năm 2025.

Rà soát các chính sách bảo đảm tuân thủ nguyên tắc

Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho biết, đa số ý kiến Ủy ban nhất trí về sự cần thiết ban hành quy định về các trường hợp khác được miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất như Tờ trình của Chính phủ.

Có ý kiến cho rằng, khoản 2, Điều 157 chỉ quy định các trường hợp khác với các trường hợp được quy định tại khoản 1, là các trường hợp đặc biệt, đặc thù. Do đó, việc Chính phủ quy định việc miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất như Tờ trình là quá rộng.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi.

Về các chính sách được đề xuất theo Tờ trình của Chính phủ, đa số ý kiến cơ bản nhất trí với các trường hợp khác được miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất. Tuy nhiên, đề nghị cần rà soát các chính sách bảo đảm tuân thủ nguyên tắc đã được nêu ra.

Phát biểu kết luận nội dung làm việc, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh nêu rõ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đồng ý về mặt chủ trương, nguyên tắc để Chính phủ ban hành Nghị định quy định về các trường hợp khác được miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất theo quy định tại khoản 2 Điều 157 Luật Đất đai năm 2024.

Đồng thời, Chính phủ chịu trách nhiệm bảo đảm 5 nguyên tắc đề ra trong việc xây dựng, ban hành Nghị định của Chính phủ quy định về các trường hợp khác được miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất theo quy định tại khoản 2 Điều 157 Luật Đất đai năm 2024; bảo đảm tuân thủ quy định của pháp luật và Quy định số 178-QĐ/TW ngày 27/6/2024 của Bộ Chính trị về kiểm soát quyền lực, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong công tác xây dựng pháp luật.

Tại phiên họp, 100% Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội có mặt đã biểu quyết thông qua về nguyên tắc dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc đồng ý các trường hợp khác được miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất theo quy định tại khoản 2 Điều 157 Luật Đất đai năm 2024 (bao gồm cả nội dung giảm tiền thuê đất năm 2025), làm cơ sở để Chính phủ ban hành Nghị định về nội dung này.

VĂN TOẢN