Đề xuất nâng mức hỗ trợ để người dân vùng khó khăn sớm có nhà ở kiên cố

Cần thêm nhiều khu tái định cư như Làng Nủ

Sáng 5/12, Quốc hội thảo luận ở hội trường về chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về nông thôn mới, giảm nghèo bền vững, phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đến năm 2035.

Đại biểu Vương Thị Hương (đoàn Tuyên Quang). Ảnh: Quang Khánh.

Quan tâm đến chính sách nhà ở, đại biểu Vương Thị Hương (đoàn Tuyên Quang ) cho rằng, nội dung này cần được điều chỉnh để đáp ứng yêu cầu thực tế.

Những năm gần đây, chi phí xây dựng nhà ở kiên cố, nhất là ở khu vực đồng bào dân tộc thiểu số, vùng miền núi đã tăng đáng kể. Giá vật liệu, chi phí vận chuyển, điều kiện địa chất, địa hình khó khăn, mức hỗ trợ hiện hành không đủ để người dân xây được một căn nhà an toàn.

Nếu chỉ dừng lại ở mức hỗ trợ thấp như giai đoạn 1 (ngân sách trung ương hỗ trợ 40 triệu đồng cho nhà xây mới, 20 triệu đồng cho nhà sửa chữa), việc hoàn thiện nhà ở sẽ phải phụ thuộc nhiều vào khả năng tự tích lũy vốn của hộ nghèo, điều mà phần lớn họ không thể đáp ứng.

Từ đó, đại biểu đề xuất nghiên cứu nâng mức hỗ trợ chính sách nhà ở trong giai đoạn 2 của chương trình để chính sách có thể bao phủ hầu hết các hộ nghèo vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng miền núi, vùng có điều kiện kinh tế xã hội đặc biệt khó khăn.

Đại biểu Đỗ Thị Lan (đoàn Quảng Ninh) cho biết tại mục tiêu ổn định dân cư có nêu: "Ưu tiên giải quyết một số vấn đề bức thiết, quan trọng, trong đó quy hoạch, sắp xếp, bố trí ổn định dân cư ở những nơi cần thiết".

Nhấn mạnh đây là nội dung cần thiết, góp phần nâng cao chất lượng dân số, đại biểu đề nghị sớm có các dự án hoặc tiểu dự án cũng như bố trí nguồn vốn cụ thể, phù hợp để thực hiện mục tiêu này.

Chia sẻ với những mất mát của đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi vì ảnh hưởng liên tục nhiều năm qua từ thiên tai lũ lụt, đại biểu Trần Hoàng Ngân (đoàn TP.HCM) đánh giá cao nỗ lực của Chính phủ đã kịp thời chỉ đạo xây dựng thần tốc khu tái định cư Làng Nủ đẹp hơn và an toàn hơn.

Từ đó, đại biểu bày tỏ mong muốn có nhiều khu tái định cư như vậy tại các khu vực nông thôn, miền núi.

Đại biểu Đỗ Văn Yên (đoàn TP.HCM). Ảnh: Media Quốc hội.

Tăng giám sát để ngăn tiêu cực, lãng phí

Cùng thảo luận, đại biểu Đỗ Văn Yên (đoàn TP.HCM) lưu ý chương trình mục tiêu quốc gia lần này có phạm vi rộng, thời gian thực hiện dài, gắn với nhóm đối tượng dễ bị tổn thương, do đó càng phải bảo đảm tính khả thi, đồng bộ và hiệu quả thực thi.

Đồng thuận với việc thành lập Ban Chỉ đạo chung nhằm tránh trùng lặp và bảo đảm điều phối tập trung, đại biểu Yên đề nghị bổ sung cơ chế cắt giảm thủ tục hành chính đối với các dự án quy mô nhỏ, kỹ thuật đơn giản.

"Thực tế cho thấy nhiều dự án nhỏ tại nông thôn và vùng dân tộc thiểu số đang gặp khó khăn do quy trình thẩm định phức tạp và kéo dài, làm chậm hiệu quả thụ hưởng của người dân", ông Yên nói, đồng thời nhấn mạnh cơ chế cải cách thủ tục có kiểm soát sẽ giảm chi phí thời gian, đồng thời nâng cao trách nhiệm giải trình.

Đại biểu Huỳnh Thị Ánh Sương (đoàn Quảng Ngãi) cho biết, dự thảo Chương trình đã nêu nguyên tắc đầu tư có trọng tâm, trọng điểm, tuy nhiên chưa cụ thể hóa rõ thứ tự ưu tiên theo vùng, nhóm đối tượng.

Bà đề nghị làm rõ ưu tiên đầu tư cho vùng đặc biệt khó khăn, biên giới, hải đảo và vùng đồng bào dân tộc thiểu số, nơi có tỷ lệ hộ nghèo cao, hạ tầng chưa đồng bộ, nhiều khó khăn, chi phí đầu tư lớn nhưng khả năng tự cân đối ngân sách rất hạn chế.

Về giám sát cộng đồng và công khai tài chính, đại biểu đề nghị bổ sung quy định yêu cầu công khai cụ thể danh mục, kinh phí và tiến độ dự án tại xã, thôn, có thể thông qua cổng thông tin cấp xã, niêm yết tại nhà văn hóa thôn.

Đồng thời, phát huy vai trò Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể và người dân trong giám sát đầu tư công.

"Việc này vừa giúp tăng niềm tin của nhân dân, vừa giúp phát hiện sớm sai sót, sai phạm, ngăn ngừa tiêu cực, chống tham nhũng, lãng phí", đại biểu nhấn mạnh.

Yến Chi