Đề xuất quy định mới về giao dịch điện tử trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội: Hướng tới số hóa toàn diện
Bộ Nội vụ đang tổ chức lấy ý kiến góp ý đối với Dự thảo Nghị định quy định về giao dịch điện tử trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội (BHXH) và quản lý cơ sở dữ liệu quốc gia về bảo hiểm. Đây là bước đi quan trọng nhằm hoàn thiện hành lang pháp lý, thúc đẩy chuyển đổi số trong quản lý và cung cấp dịch vụ công về BHXH.
Trong dự thảo lần này, một chương riêng với 16 điều khoản được dành để quy định cụ thể về giao dịch điện tử trong lĩnh vực BHXH. Nội dung cơ bản kế thừa các quy định tại Nghị định số 166/2016/NĐ-CP (sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 140/2018/NĐ-CP), đồng thời được rà soát, điều chỉnh để bảo đảm tính thống nhất với Luật Giao dịch điện tử năm 2023 và các văn bản hướng dẫn thi hành.
Đáng chú ý, dự thảo đề xuất rút ngắn thời gian xử lý thủ tục hành chính. Cụ thể, thời gian cơ quan BHXH giải quyết yêu cầu đăng ký, điều chỉnh thông tin hoặc ngừng sử dụng phương thức giao dịch điện tử sẽ được giảm từ 03 ngày làm việc xuống còn 02 giờ làm việc, góp phần nâng cao hiệu quả phục vụ người dân và doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, dự thảo cũng đề xuất bãi bỏ nghĩa vụ báo cáo định kỳ và đột xuất đối với các tổ chức cung cấp dịch vụ I-VAN. Việc này phù hợp với thực tế khi dữ liệu hiện nay đã được quản lý tập trung và lưu trữ đầy đủ tại Trung tâm dữ liệu của BHXH Việt Nam.
Một điểm mới nổi bật trong dự thảo là quy định về sổ bảo hiểm xã hội điện tử. Theo đó, mỗi cá nhân tham gia BHXH sẽ được cấp một sổ BHXH bản điện tử, có đầy đủ thông tin như bản giấy, bao gồm: mã số BHXH, thông tin cá nhân (họ tên, ngày tháng năm sinh, quốc tịch, số căn cước hoặc hộ chiếu), quá trình tham gia BHXH (thời gian, tỷ lệ và căn cứ đóng), đơn vị công tác, chức danh nghề nghiệp...), thông tin thụ hưởng chế độ và các dữ liệu liên quan khác.
Đặc biệt, sổ BHXH điện tử sẽ được liên kết với tài khoản định danh điện tử (VNeID) mức độ 2 của người lao động. Người tham gia có thể dễ dàng truy cập, tra cứu thông tin qua thiết bị điện tử cá nhân.
Theo kế hoạch, sổ BHXH điện tử sẽ chính thức được cấp chậm nhất vào ngày 1/1/2026, với giá trị pháp lý tương đương sổ BHXH bản giấy.
Việc hoàn thiện khung pháp lý cho giao dịch điện tử trong lĩnh vực BHXH không chỉ góp phần đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, mà còn tạo nền tảng cho việc hình thành hệ sinh thái BHXH số hiện đại, minh bạch và lấy người dân làm trung tâm.
