Đề xuất tăng biên độ trích lại cho cơ quan thanh tra từ khoản thu hồi nộp ngân sách

Ước tính mức trích kinh phí tăng khoảng 12% so với hiện hành

Tại phiên họp, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong trình bày tờ trình của Chính phủ cho biết, xuất phát từ quy định của Luật Thanh tra, từ thực tế yêu cầu và các quy định hiện hành về tài chính, ngân sách, việc xây dựng Nghị quyết đảm bảo cụ thể hóa được yêu cầu của Luật Thanh tra năm 2022 về kinh phí hoạt động của các cơ quan thanh tra, chế độ chính sách đặc thù cho công tác thanh tra, tiếp công dân, xử lý đơn thư…; đảm bảo phù hợp, đồng bộ với các quy định của pháp luật về tài chính...

Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong trình bày tờ trình của Chính phủ

Trong đó, về mức trích, dự thảo Nghị quyết cơ bản kế thừa các quy định hiện hành, có tăng biên độ cho phù hợp với thực tế.

Tổng kinh phí được trích bình quân trong 1 năm của giai đoạn 2018 - 2022 là 380 tỷ đồng. Nếu thực hiện theo chính sách mới (tăng biên độ), thì kinh phí hàng năm trích cho các cơ quan thanh tra ước tính tăng 45 tỷ đồng, tương ứng tăng khoảng 12% so với mức được trích theo quy định hiện hành.

Cụ thể, Thanh tra Chính phủ được trích 30% trên tổng số tiền đã nộp vào NSNN đến 100 tỷ đồng/năm; được trích thêm 20% đối với số nộp từ 100 tỷ đến trên 200 tỷ đồng/năm; được trích thêm 10% với số nộp từ trên 200 tỷ đồng/năm.

Thanh tra bộ, các cơ quan ngang bộ, thanh tra ở các cơ quan thuộc Chính phủ, Thanh tra trong các cơ quan cơ yếu Chính phủ; thanh tra Tổng cục thuộc bộ và tương đương; thanh tra tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương được trích 30% đối với số nộp NSNN trên 20 tỷ đồng/năm; được trích thêm 20% với số nộp từ trên 20 tỷ đến 30 tỷ đồng/năm; trích thêm 10% với số nộp từ trên 30 tỷ đồng/năm.

Thanh tra sở, thanh tra quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trung ương, đơn vị hành chính kinh tế đặc biệt được trích 30% đối với số nộp đến 3 tỷ đồng/năm; trích thêm 20% với số nộp từ trên 3 tỷ đồng đến 5 tỷ đồng/năm; trích thêm 10% với số nộp từ trên 5 tỷ đồng/năm.

Dự thảo Nghị quyết quy định cơ quan thanh tra được sử dụng kinh phí được trích để hỗ trợ nâng cao năng lực hoạt động thanh tra, tăng cường cơ sở vật chất và khen thưởng, động viên cá nhân, tổ chức có thành tích trong công tác thanh tra.

Đa số ý kiến đề nghị giữ nguyên mức trích đang thực hiện

Thẩm tra nội dung này, Ủy ban Tài chính Ngân sách tán thành sự cần thiết ban hành quy định của UBTVQH về nội dung này.

Về mức trích như tờ trình đề xuất, đa số ý kiến trong cơ quan thẩm tra đề nghị giữ nguyên mức trích tối đa và biên độ như mức các cơ quan thanh tra đang được hưởng theo quy định tại Thông tư số 327/2016/TT-BTC do quy định này đã có căn cứ thực tiễn và bảo đảm lập, quyết định dự toán chi, sử dụng kinh phí được trích không vượt quá nhu cầu chi hằng năm của các cơ quan thanh tra.

Một số ý kiến nhất trí với mức trích và việc điều chỉnh biên độ nêu tại dự thảo Nghị quyết do mức lương cơ bản, chỉ số trượt giá hiện nay cao hơn so với thời điểm ban hành Thông tư 327. Một số ý kiến không nhất trí với mức trích được quy định tại dự thảo Nghị quyết vì mức trích này cao hơn một số cơ quan cùng được hưởng chế độ trích lập, như: cơ quan kiểm toán nhà nước, cơ quan thuế, hải quan, công an...; cần có sự tính toán dựa trên cơ sở khoa học hơn.

Về sử dụng kinh phí được trích, đa số ý kiến nhất trí việc sử dụng kinh phí được trích cơ bản như nội dung dự thảo Nghị quyết để đáp ứng yêu cầu hoạt động của cơ quan thanh tra. Có ý kiến cho rằng, mức chi quy định tại điểm d Khoản 1 dự thảo Nghị quyết là quá cao so với các cơ quan khác. Đề nghị rà soát, cân nhắc làm rõ căn cứ xác định mức chi này bảo đảm nguyên tắc chung của Luật Thi đua khen thưởng và tính thống nhất, đồng bộ, công bằng với những đối tượng khác.

Tuy nhiên, đa số ý kiến cho rằng, quy định về mức chi do thủ trưởng cơ quan thanh tra quyết định là chưa phù hợp. Việc chi tiêu khoản kinh phí được trích phải phù hợp với tiêu chuẩn, định mức chi tiêu NSNN, phải phù hợp các quy định pháp luật về NSNN, đầu tư công và pháp luật có liên quan.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải kết luận phiên họp

Thảo luận tại phiên họp, đa số ý kiến trong UBTVQH tán thành việc ban hành Nghị quyết của UBTVQH nhằm thi hành Luật Thanh tra năm 2022. Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ lưu ý, Nghị quyết cần phải xử lý được khoảng chuyển tiếp từ luật cũ sang luật mới cho chính xác; cân nhắc có ban hành nghị định, thông tư sau khi Nghị quyết được thông qua hay quy định cụ thể trong Nghị quyết để áp dụng được luôn.

Chủ tịch Quốc hội đề nghị, cần bám sát Thông tư số 327/2016/TT-BTC bởi đã được áp dụng và chứng minh trong thực tiễn. Bên cạnh đó, về phạm vi điều chỉnh cần bám sát theo quy định tại Luật Thanh tra năm 2022.

Kết luận nội dung làm việc, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đề nghị, Chính phủ tiếp thu ý kiến của UBTVQH để hoàn thiện tờ trình, hồ sơ, tài liệu dự thảo Nghị quyết, báo cáo vào đợt hai của Phiên họp 25. Đồng thời, lưu ý bổ sung thông tin đánh giá kỹ tác động, đặc biệt là các nội dung: bộ máy thanh tra các cấp, số lượng người, đơn vị thụ hưởng, thời gian thực hiện chế độ trích kinh phí áp dụng theo Thông tư số 42…

Trong 5 năm giai đoạn 2018 - 2020, các cơ quan thanh tra đã thu hồi nộp vào NSNN 15.960 tỷ đồng. Các cơ quan thanh tra đươc trích 1.902 tỷ đồng, chiếm 12% so với khoản tiền đã thu nộp NSNN, số kinh phí được trích đã sử dụng là 1.837 tỷ đồng (bình quân 367 tỷ đồng/năm).

Hoàng Yến