Đề xuất thủ tục đầu tư đặc biệt đối với một số dự án công nghệ cao

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng trình bày trước Quốc hội. Ảnh: CTTĐT Quốc hội

Sáng 30/10, Bộ trưởng KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày tờ trình Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch, Luật Đầu tư, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư và Luật Đấu thầu.

Bộ trưởng cho biết, việc xây dựng Luật nhằm kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc cấp thiết về thể chế, đơn giản hóa thủ tục hành chính và đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong lĩnh vực quy hoạch, đầu tư kinh doanh, đâu tư theo phương thức đối tác công tư và đầu thầu.

Đối với Luật Đầu tư, một số nội dung sửa đổi như sau:

Phân quyền chấp thuận chủ trương đầu tư của Thủ tướng Chính phủ cho UBND cấp tỉnh đối với dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh kết hạ tầng khu công nghiệp, khu chế xuất; dự án đầu tư xây dựng mới bến cảng, khu bến cảng có quy mô vốn đầu tư dưới 2.300 tỷ đồng thuộc cảng biển đặc biệt; dự án đầu tư không phân biệt quy mô thuộc phạm vi bảo vệ của khu vực I và khu vực II của di tích được cấp có thẩm quyền công nhận là di tích quốc gia, di tích quốc gia đặc biệt, trừ các dự án đầu tư thuộc khu vực bảo vệ I của di tích quốc gia đặc biệt thuộc Danh mục di sản thế giới. Điều này nhằm tạo chủ động cho các địa phương.

Quy định việc thẩm định sự phù hợp của dự án đầu tư với quy hoạch đô thị và nông thôn theo hướng đánh giá sự phù hợp của dự án với quy hoạch phân khu; trường hợp dự án được đề xuất tại khu vực không phải lập hoặc đang triển khai lập quy hoạch phân khu hoặc quy hoạch phân khu phải điều chỉnh và chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt thì đánh giá sự phù hợp của dự án đầu tư với quy hoạch chung.

Quy định việc thành lập quỹ hỗ trợ đầu tư từ nguồn thu thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung theo quy định chống xói mòn cơ sở thuế toàn cầu và các nguồn hợp pháp khác để thu hút nhà đầu tư chiến lược, tập đoàn đa quốc gia và hỗ trợ doanh nghiệp đối với một số ngành, nghề ưu đãi đầu tư.

Quy định việc chấm dứt hoạt động đối với các dự án chậm tiến độ, dự án không được triển khai thực hiện trong nhiều năm, gây lãng phí đất đai nhằm giải phóng nguồn lực để phát triển kinh tế - xã hội.

Bổ sung quy định về thủ tục đầu tư đặc biệt theo hướng chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm nhằm đơn giản hóa thủ tục đầu tư, rút ngắn thời gian triển khai dự án để tạo cơ chế thuận lợi, cạnh tranh nhằm thu hút các nhà đầu tư chiến lược.

Theo đó, thủ tục đầu tư đặc biệt áp dụng đối với một số dự án thuộc lĩnh vực đổi mới sáng tạo, công nghiệp bán dẫn và các lĩnh vực công nghệ cao, sản phẩm công nghệ cao được ưu tiên đầu tư phát triển tại khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao và khu kinh tế theo quy trình đăng ký đầu tư tại các ban quản lý để cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư trong thời hạn 15 ngày.

Nhà đầu tư không phải thực hiện một số thủ tục để được cấp phép, chấp thuận hoặc phê duyệt trong 3 lĩnh vực cần sử dụng nhiều thời gian thực thủ tục hành chính là xây dựng, bảo vệ môi trường và phòng cháy, chữa cháy (dự kiến có thể cắt giảm thời gian thực hiện thủ tục hành chính đến 260 ngày).

Đề xuất thủ tục đầu tư đặc biệt với dự án công nghệ cao trong khu công nghiệp. Ảnh minh họa: KCN Deep C Hải Phòng

Cần gắn trách nhiệm cụ thể

Thẩm tra về nội dung trên - Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cơ bản nhất trí với sự cần thiết sửa đổi, bổ sung các luật thuộc dự án Luật với cơ sở chính trị, cơ sở pháp lý và cơ sở thực tiễn đã được nêu tại tờ trình của Chính phủ.

Về sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đầu tư, UBKT đề nghị Chính phủ rà soát kỹ và quy định rõ ràng, chặt chẽ về đối tượng được áp dụng thủ tục đầu tư đặc biệt; nghiên cứu, đánh giá tác động kỹ lưỡng, bảo đảm việc phân cấp thẩm quyền cấp giấy chứng nhận đầu tư đặc biệt đáp ứng khả năng, năng lực quyết định, tổ chức, nguồn nhân lực của từng cấp quản lý, bảo đảm tính thống nhất trong hệ thống pháp luật; đồng thời cần bổ sung chế tài gắn trách nhiệm cụ thể, xử lý vi phạm nhằm bảo đảm tính khả thi và hiệu quả trong triển khai thực hiện, nhất là đối với các dự án lớn, quan trọng, có tính chất chuyên ngành phức tạp, tác động lan tỏa tới phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, vùng và cả nước.

Với đề xuất phân cấp thêm cho UBND cấp tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư đối với các dự án đầu tư xây dựng mới bến cảng, khu bến cảng thuộc cảng biển đặc biệt có quy mô vốn đầu tư dưới 2.300 tỷ đồng, UBKT cho rằng, quy định này chưa thể hiện sự khác biệt về điều kiện đầu tư đối với dự án đầu tư xây dựng mới bến cảng, khu bến cảng có quy mô vốn đầu tư từ 2.300 tỷ đồng trở lên đối với cảng biển đặc biệt và cảng biển loại I. Do đó đề nghị nghiên cứu lại nội dung này, đồng thời cần rà soát bảo đảm tương thích với nội dung sửa đổi về quy mô dự án tại Luật Đầu tư công (sửa đổi) đang trình Quốc hội.

Ngoài ra, cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ tiếp tục rà soát, làm rõ và thống nhất việc quy định các chính sách ưu đãi đầu tư sẽ thể hiện cụ thể tại các luật chuyên ngành hay tại Luật Đầu tư vì hiện nay có một số luật chuyên ngành đang sửa đổi, dẫn chiếu việc hỗ trợ ưu đãi đầu tư theo Luật Đầu tư nhưng tại Luật Đầu tư không có quy định.

Rà soát lại quy định tại khoản 7 Điều 36a liên quan đến thực hiện thủ tục cấp giấy phép môi trường theo quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường, bảo đảm khả thi trong triển khai thực hiện.

Rà soát lại quy định đánh giá sự phù hợp của dự án đầu tư với các loại quy hoạch, bổ sung trường hợp hoặc phân loại các dự án chậm tiến độ theo mức độ hoàn thành để có chế tài xử lý đối với việc chấm dứt hoạt động của dự án đầu tư phù hợp và bảo đảm lợi ích tổng thể phát triển chung.

Đinh Nhung