DeepSeek đem đến cơ hội cho các hãng công nghệ châu Âu theo kịp cuộc đua AI toàn cầu

"Nếu đã xây dựng ứng dụng của mình bằng OpenAI, bạn có thể dễ dàng chuyển sang các mô hình khác... Chúng tôi chỉ mất vài phút để chuyển đổi", Hemanth Mandapati nói trong một cuộc phỏng vấn bên lề hội nghị GoWest dành cho các nhà đầu tư mạo hiểm tại thành phố Gothenburg (Thụy Điển).

Novo AI là một công ty khởi nghiệp công nghệ chuyên phát triển các giải pháp AI để cải thiện các quy trình kinh doanh và công nghệ cho các doanh nghiệp. Công ty này tập trung vào việc ứng dụng AI vào nhiều lĩnh vực như tự động hóa quy trình, phân tích dữ liệu và hỗ trợ quyết định thông minh.

Sự phổ biến của DeepSeek đang thay đổi bối cảnh AI, cung cấp cho các công ty quyền tiếp cận mô hình AI với chi phí thấp hơn nhiều, theo các cuộc phỏng vấn với hơn 12 lãnh đạo công ty khởi nghiệp và nhà đầu tư. DeepSeek cũng có tiềm năng thúc đẩy các công ty khác cải thiện mô hình AI của họ và giảm giá thành.

"DeepSeek đưa ra một mức giá thấp hơn 5 lần so với giá thực tế của họ. Tôi đang tiết kiệm được rất nhiều tiền và không nhận thấy bất kỳ sự khác biệt nào", Hemanth Mandapati nói.

Các công ty khởi nghiệp công nghệ châu Âu đã gặp khó khăn trong việc áp dụng công nghệ mới bằng tốc độ tương đương những đối thủ ở Mỹ, do khó tiếp cận nguồn vốn hơn. Thế nhưng, lãnh đạo một số công ty khởi nghiệp châu Âu cho rằng DeepSeek có thể thay đổi cuộc chơi.

"Đây là một bước tiến quan trọng trong việc dân chủ hóa AI và tạo sân chơi bình đẳng với các tập đoàn công nghệ lớn", theo Seena Rejal, Giám đốc thương mại của NetMind.AI (Anh), một trong những người sớm sử dụng DeepSeek.

NetMind.AI là hãng công nghệ tập trung vào việc phát triển các sản phẩm AI có tác động tích cực đến nhân loại theo cách đạo đức, đồng thời luôn đặt lợi ích của người dùng cuối lên hàng đầu

Các nhà phân tích tại Bernstein (Mỹ) ước tính rằng giá của DeepSeek rẻ hơn từ 20 đến 40 lần so với các mô hình AI tương đương từ OpenAI. OpenAI tính phí 2,5 USD cho 1 triệu token đầu vào (đơn vị dữ liệu được mô hình AI xử lý), trong khi DeepSeek hiện chỉ tính 0,014 USD cho cùng một số lượng token.

Các cơ quan quản lý bày tỏ lo ngại về việc liệu DeepSeek có sao chép dữ liệu từ OpenAI hoặc kiểm duyệt những câu trả lời có thể gây bất lợi cho Trung Quốc hay không. Hiện tại, DeepSeek bị điều tra tại nhiều quốc gia châu Âu.

"Dù tương lai của DeepSeek với tư cách là một doanh nghiệp còn khó đoán định, nhưng nó đã tạo ra những ảnh hưởng quan trọng đến ngành công nghệ AI", Sanjot Malhi, đối tác tại quỹ đầu tư mạo hiểm Northzone, nhận xét.

DeepSeek gây ảnh hưởng quan trọng đến ngành công nghệ khi tạo ra các mô hình AI nguồn mở với chi phí thấp - Ảnh: Internet

Hồi chuông cảnh tỉnh

Gần 100 tỉ USD đã được các nhà đầu tư mạo hiểm rót vào các công ty AI tại Mỹ trong năm 2024, so với khoảng 15,8 tỉ USD ở châu Âu, theo dữ liệu từ PitchBook.

PitchBook là công ty cung cấp dữ liệu, nghiên cứu và phân tích về thị trường đầu tư mạo hiểm, đầu tư tư nhân và thị trường tài chính. PitchBook cung cấp một nền tảng dữ liệu chuyên sâu giúp các nhà đầu tư, doanh nghiệp và tổ chức tài chính theo dõi xu hướng đầu tư, phân tích công ty khởi nghiệp, thương vụ mua bán và sáp nhập, huy động vốn.

Vào ngày 22.1, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã công bố một dự án AI trị giá 500 tỉ USD có tên Stargate, liên doanh được dẫn dắt bởi OpenAI, SoftBank và Oracle. Trong khi đó, đầu tư vào AI ở châu Âu vẫn còn khiêm tốn.

Chỉ có Mistral (Pháp) là công ty khởi nghiệp duy nhất nằm trong danh sách các mô hình AI nền tảng hàng đầu, vốn bị thống trị bởi OpenAI, Meta Platforms, Anthropic và Google.

DeepSeek đã thu hút sự chú ý sau khi đăng bài viết hồi tháng 12.2024 cho biết việc đào tạo mô hình nguồn mở V3 chỉ tiêu tốn chưa đến 6 triệu USD chi phí điện toán từ khoảng 2.000 chip Nvidia H800. Andrej Karpathy, thành viên sáng lập của OpenAI, đã gọi đây là "ngân sách nực cười".

Điều đáng nói là V3 được DeepSeek đào tạo với lượng tài nguyên ít hơn nhưng vẫn ngang bằng hoặc thậm chí vượt trội về hiệu suất ở một số lĩnh vực so với các mô hình AI từ các công ty Mỹ như Meta Platforms và OpenAI.

Nvidia H800 không phải là loại chip hàng đầu. Ban đầu H800 được Nvidia phát triển như một sản phẩm giảm hiệu năng để vượt qua các hạn chế từ chính quyền Biden với mục đích bán cho thị trường Trung Quốc, song sau đó bị cấm theo lệnh trừng phạt của Mỹ.

Chi phí đào tạo các mô hình DeepSeek tương đối thấp khiến ngành công nghiệp phải đánh giá lại mức độ cần thiết của bộ xử lý đồ họa (GPU) để đào tạo các mô hình AI ngày càng tinh vi hơn.

Cuối tháng 1, trợ lý AI miễn phí của DeepSeek đã vượt ChatGPT để trở thành ứng dụng năng suất được xếp hạng cao nhất trên Apple App Store.

R1, mô hình AI nguồn mở mới nhất của DeepSeek được cho là sử dụng ít dữ liệu hơn với chi phí đào tạo chỉ bằng một phần nhỏ so với mô hình của các hãng công nghệ hàng đầu Mỹ như OpenAI, Meta Platforms và Anthropic. Điều này có thể đánh dấu bước ngoặt trong mức đầu tư cần thiết cho AI.

Thung lũng Silicon rất lo lắng vì trong các bài đánh giá từ bên thứ ba, R1 đã vượt trội mô hình AI của OpenAI, Meta Platforms và Anthropic. Cột mốc này nhấn mạnh cách DeepSeek đã để lại ấn tượng sâu sắc tại Thung lũng Silicon, làm lung lay quan niệm phổ biến về sự thống trị của Mỹ trong lĩnh vực AI cùng hiệu quả từ các biện pháp kiểm soát xuất khẩu nhằm vào chip tiên tiến và năng lực AI của Trung Quốc.

"Đây là hồi chuông cảnh tỉnh rằng lớn hơn không phải lúc nào cũng tốt hơn. Bằng cách làm cho các mô hình dễ tiếp cận hơn với mọi người, tổng chi phí sở hữu và rào cản để xây dựng công nghệ sáng tạo đều giảm xuống, có thể trở thành chất xúc tác cho cả ngành", Fabrizio Del Maffeo, Giám đốc điều hành Axelera AI (Hà Lan), nói.

Axelera AI là hãng công nghệ chuyên phát triển phần cứng và phần mềm AI hiệu suất cao, tập trung vào các giải pháp AI tại biên. Công ty hướng đến việc cung cấp các bộ xử lý AI mạnh mẽ nhưng tiết kiệm năng lượng và chi phí thấp, giúp các doanh nghiệp và nhà phát triển dễ dàng triển khai AI vào các thiết bị thông minh mà không cần đến trung tâm dữ liệu đắt đỏ.

Dù một số nhà phân tích nghi ngờ chi phí đào tạo V3 của DeepSeek không thực sự thấp như tuyên bố, họ đồng ý rằng nó vẫn thấp hơn so với các mô hình AI tương đương của Mỹ.

"Tôi coi DeepSeek là một cơ hội tuyệt vời cho các công ty như chúng tôi. Điều đó cho thấy rằng chúng tôi không cần ngân sách khổng lồ để có thể đạt được tầm nhìn của mình", Ulrik R-T, Giám đốc điều hành Empatik AI (Đan Mạch), chia sẻ với Reuters.

Empatik AI là hãng công nghệ chuyên phát triển các giải pháp AI nhằm cải thiện giao tiếp và hiểu biết về cảm xúc con người. Công ty tập trung vào việc tạo ra các trợ lý ảo có khả năng nhận diện và phản hồi theo cảm xúc, hỗ trợ trong các lĩnh vực như tuyển dụng, chăm sóc sức khỏe và giáo dục.

Giá thành so với tính an toàn

Cuộc chiến giá cả có thể đã bắt đầu.

Tuần trước, Microsoft đã triển khai miễn phí mô hình suy luận o1 của OpenAI cho tất cả người dùng Copilot, thay vì thu phí đăng ký 20 USD mỗi tháng như trước đây.

"Giá AI đang giảm xuống, nên việc sử dụng trong tương lai có thể hướng đến những mô hình có tính minh bạch cao, mà thường là nguồn mở, dù rằng chúng được phát triển ở Trung Quốc", chuyên gia Joachim Schelde từ quỹ đầu tư Scale Capital (Đan Mạch) nhận xét.

Tuy nhiên, các công ty châu Âu lớn hơn, từ Nokia (Phần Lan) đến SAP (Đức), vẫn thận trọng hơn trong việc chuyển đổi sang mô hình AI của DeepSeek.

"Chi phí chỉ là một yếu tố. Những yếu tố khác gồm: Bạn có đầy đủ chứng nhận bảo mật không? Bạn có các khung phát triển, hệ sinh thái phần mềm cho phép các công ty xây dựng và tích hợp với nền tảng của bạn không?", Alexandru Voica, Giám đốc phụ trách mảng doanh nghiệp tại Synthesia (Anh), cho hay.

Được định giá 2,1 tỉ USD, Synthesia là hãng công nghệ chuyên phát triển phần mềm tạo video AI. Synthesia tập trung vào việc sử dụng AI để tạo ra video với hình ảnh người phát biểu (avatar) và giọng nói tự động, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí trong việc sản xuất video.

Khung phát triển (the framework) trong ngữ cảnh công nghệ và phần mềm là một bộ công cụ, quy tắc và thư viện được xây dựng sẵn để hỗ trợ lập trình viên trong việc phát triển ứng dụng hoặc hệ thống phần mềm. Khung phát triển cung cấp cấu trúc cơ bản giúp các nhà phát triển dễ dàng xây dựng, triển khai và duy trì phần mềm mà không phải làm lại từ đầu.

Sơn Vân