Đi 'chợ mạng' cũng cần chọn 'chợ' mà mua

Anh Minh Hoàng (Tân Bình) vừa than thở rằng, chỉ với một bình luận hỏi giá đôi giày trong một bài đăng trên mạng xã hội, anh đã phải nhận hàng trăm tin nhắn spam “báo giá”.

“Tệ hơn, có người vào trang cá nhân của anh, lấy số điện thoại trên một bài đăng báo mất giấy tờ của tôi, để gọi… điện thoại chốt đơn”- anh Hoàng nói.

Khổ với nạn “inbox”, shipper giả khi mua hàng qua mạng

Cũng theo anh Hoàng, mặc dù mạng xã hội giúp anh tiếp cận với nhiều thông tin, sản phẩm thú vị và hữu ích, song cũng chính sự tiện lợi này không ít lần mang lại cho anh khá nhiều phiền phức, khi mua phải hàng kém chất lượng.

“Những câu hỏi về kêu ai, kiện với ai khi mua phải hàng kém chất lượng, nhất là khi lỡ chuyển khoản 100%... là những trăn trở khi tôi mua hàng của một trang hoặc hội nhóm nào đó trên mạng xã hội”- anh Hoàng bày tỏ.

Tương tự, Trúc Anh, nhân viên văn phòng tại quận 1, TP.HCM, cũng gặp phải tình huống dở khóc dở cười vì bị lộ thông tin cá nhân khi mua sắm online trên sóng livestream. Theo Trúc Anh, chỉ với 1 chiếc váy nhưng có tới 3 shipper giả mạo gọi giao hàng.

“Rất may mắn, những lần shipper giả mạo giao hàng, tôi đều có mặt ở văn phòng nên những đối tượng này không thể lừa đảo theo phương thức gửi bảo vệ và nhắn số tài khoản để tôi chuyển tiền”- Trúc Anh nói.

Ở góc độ nghiên cứu, Thạc sĩ Nguyễn Phạm Hoàng Huy, Chủ nhiệm bộ môn Thương Mại Điện Tử trường Cao đẳng FPT Polytechnic cho rằng, mạng xã hội đã và đang là mảnh đất màu mỡ cho các hoạt động kinh doanh và xây dựng thương hiệu.

Tuy nhiên, cũng chính vì màu mỡ và ít ràng buộc mà mua sắm trên nền tảng này mang lại nhiều rủi ro cho người dùng về nguồn gốc sản phẩm, về an toàn giao dịch lẫn thông tin cá nhân…

Người tiêu dùng đang kiểm tra hàng hóa trước khi nhận hàng. ẢNH: HẠ QUYÊN

Trong thông tin nhìn lại sự phát triển thương mại điện tử qua mạng xã hội tại Việt Nam trong thời gian qua, Cục thương mại điện tử - Kinh tế số (iDEA), Bộ Công Thương cũng cho rằng, một trong những thách thức lớn nhất của social commerce (thương mại điện tử qua mạng xã hội) là vấn đề bảo mật và quyền riêng tư.

Theo đó, việc giao dịch và chia sẻ thông tin cá nhân trên mạng xã hội tiềm ẩn nhiều rủi ro về an ninh mạng, buộc các nhà bán hàng, doanh nghiệp phải có phương án để đảm bảo quyền riêng tư cho người dùng.

Ngoài ra, chất lượng sản phẩm dịch vụ cũng là vấn đề nổi cộm đi cùng sự phát triển nhanh chóng của social commerce. Thực tế có rất nhiều trường hợp khách hàng phàn nàn về việc mua phải hàng giả, hàng kém chất lượng hoặc dịch vụ chăm sóc khách hàng không tốt.

Vì thế, iDEA đặt ra yêu cầu cấp thiết cho các nhà bán hàng, doanh nghiệp phải đảm bảo chất lượng sản phẩm và dịch vụ, cũng như xây dựng uy tín thương hiệu trên mạng xã hội.

Nỗ lực hoàn thiện môi trường mua sắm an toàn

Thạc sĩ Nguyễn Phạm Hoàng Huy nhìn nhận, để tạo ra một môi trường mua sắm an toàn, cần một khung pháp lý hoàn thiện cho thương mại điện tử, trong đó bao gồm cả các nền tảng mạng xã hội. Trong đó cần tăng cường trách nhiệm và chế tài cho các nền tảng mạng xã hội cho phép kinh doanh – mua bán.

Cạnh đó, cần nâng cao nhận biết an toàn trong mua sắm của người dùng và khuyến nghị người dân nên mua ở các nền tảng hợp pháp, được Bộ Công Thương công nhận như TikTok Shop, Shopee, Lazada…

Ở góc độ sàn, đại diện TikTok Shop cho biết, nền tảng này đã và đang có những chính sách quy định chặt chẽ cho cả người bán và người mua.

TikTok Shop có nhiều chính sách chặt chẽ bảo vệ người mua và người bán. ẢNH: HẠ QUYÊN

Đại diện TikTok Shop cho biết, với người bán, nền tảng này có chính sách giúp xác minh người bán và quy định đăng tải sản phẩm đúng theo quy định của pháp luật Việt Nam hiện hành. Với người mua hàng, nền tảng này cũng có các chính sách trả hàng – hoàn tiền miễn phí lên đến 15 ngày. Điều này nhằm mục đích tạo ra không gian mua sắm lành mạnh, đúng pháp luật.

Ngoài ra, nền tảng này cũng cho biết, hiện nay TikTok Shop có các mô hình như cửa hàng chính hãng - Shop Mall. Đây là những người bán uy tín được mời bởi TikTok Shop và luôn đảm bảo duy trì chặt chẽ các tiêu chí về chứng nhận thương hiệu và sản phẩm chính hãng.

Điểm nhận diện của các cửa hàng chính hãng này là huy hiệu Mall được gắn bên cạnh tên cửa hàng hoặc sản phẩm.

Khi mua sắm các sản phẩm tại Cửa hàng Chính Hãng Shop Mall của TikTok Shop, người tiêu dùng có thể lựa chọn trả hàng khi đổi ý miễn phí trong thời gian lên đến 15 ngày (áp dụng đối với các sản phẩm đáp ứng tiêu chí và điều khoản hoàn trả). Đây là mức quyền lợi cao nhất đối trong chính sách trả hàng hiện tại của nền tảng.

Ngoài ra còn có cửa hàng Star Shop, với điểm nhận diện là huy hiệu Star Shop được gắn bên cạnh tên cửa hàng hoặc sản phẩm. Đây là dấu hiệu để nhận diện các nhà bán hàng có hiệu suất cao. Danh hiệu Star Shop chỉ có hiệu lực trong vòng 1 tháng.

Theo đó, các cửa hàng sẽ liên tục được TikTok Shop đánh giá về hiệu suất (hiệu suất bán hàng, xếp hạng cửa hàng, điểm vi phạm,...) để xem xét khả năng đủ điều kiện trong tháng tiếp theo. Đặc biệt, nhà bán hàng Star Shop phải là nhà bán hàng không có ghi nhận hành vi gian lận, cho thấy điểm uy tín cao trong đánh giá của người tiêu dùng.

“Cạnh đó, với mục đích đảm bảo cung cấp hàng hóa chất lượng cho người mua, hàng tháng, TikTok Shop còn tiến hành các chương trình kiểm tra đơn hàng ngẫu nhiên. Theo đó, khoảng 100 đơn hàng sẽ được bên đối tác thứ 3 của TikTok Shop thực hiện kiểm tra ngẫu nhiên hàng tháng nhằm đối chiếu chất lượng với phần mô tả sản phẩm được nhà bán hàng niêm yết.

Các kiểm tra này sẽ xoay quanh các yếu tố chất lượng khác nhau về thương hiệu, ngoại hình, chất liệu và chức năng. Nếu sản phẩm không đạt các tiêu chuẩn liên quan, chúng tôi sẽ thực hiện các biện pháp xử lý đối với việc đăng bán sản phẩm hoặc cửa hàng của người bán”- đại diện TikTok Shop nói.

HẠ QUYÊN