Dịch bệnh sốt xuất huyết có nguy cơ bùng phát

Đoàn của Sở Y tế kiểm tra vật phế thải chứa nước tại khu nhà trọ ở xã Tân Hương (huyện Châu Thành) và phát hiện chỉ số lăng quăng vượt gấp đôi mức cho phép. Ảnh: THANH HOÀNG

CHỦ ĐỘNG DIỆT MUỖI, DIỆT LĂNG QUĂNG

Tại Tiền Giang, các hoạt động phòng, chống SXH đã được tỉnh triển khai thực hiện nhiều năm qua. Tuy nhiên, hiệu quả chưa như mong muốn. Điều này được phản ánh qua số lượng gia tăng các ca SXH và sự lan nhanh về mặt địa lý của căn bệnh này tại tất cả các địa phương trong tỉnh.

Theo giải thích của các chuyên gia y tế dự phòng, lý do phòng, chống SXH gặp khó khăn là do trong tự nhiên và môi trường sống của con người luôn tồn tại môi trường sinh sản của muỗi. Để phòng, chống SXH, điều quan trọng là phải kiểm soát được các loại muỗi truyền vi rút SXH thông qua việc loại trừ nơi đẻ trứng của muỗi và môi trường sống của lăng quăng.

Khác với muỗi truyền bệnh sốt rét, muỗi truyền bệnh SXH có thể đẻ trứng ở mọi dụng cụ chứa nước xung quanh và trong các hộ gia đình. Muỗi sinh sản trong nhà có thể truyền bệnh SXH cho những người trong nhà và những người xung quanh.

Do đó, nếu không có những nỗ lực của từng hộ gia đình, từng cá nhân trong việc loại trừ môi trường sống, đẻ trứng của muỗi cũng như lăng quăng thì sẽ không thể ngăn chặn hiệu quả sự lây lan của dịch bệnh SXH trong cộng đồng.

Tính đến đầu tháng 8-2019, toàn tỉnh ghi nhận trên 1.700 ca mắc SXH. Các huyện Cái Bè, Châu Thành, Cai Lậy và TP. Mỹ Tho là những địa phương có số ca mắc SXH cao; trong đó, tại TP. Mỹ Tho đã xảy ra 224 trường hợp mắc SXH, tăng 194,7% so cùng kỳ năm 2018 và có 1 trường hợp tử vong. Qua điều tra dịch tễ của ngành Y tế dự phòng cho thấy, có cả 4 chủng vi rút Dengue đang lưu hành trong tỉnh.

Theo dự báo của ngành Y tế, năm 2019 là năm nguy cơ dịch bệnh SXH bùng phát do vào chu kỳ dịch, sự chuyển tuýp dengue, thời tiết thay đổi bất thường, di biến động dân cư, đặc biệt là thói quen trữ nước tại các vật chứa trong và xung quanh nhà của người dân, nhất là mùa mưa đang đến thuận lợi cho muỗi vằn, véc tơ truyền bệnh SXH đẻ trứng và phát triển.

Để diệt muỗi, mỗi nhà có thể sử dụng nhang muỗi hoặc thuốc xịt muỗi thường xuyên; dọn dẹp quần áo không cho muỗi trú đậu; ngủ mùng kể cả ban ngày; mặc áo dài tay, quần dài hoặc thoa thuốc tránh muỗi đốt.

Để diệt lăng quăng, mỗi người dân phải tự giác súc rửa vật dụng chứa nước trong nhà và xung quanh nhà; đậy kín các lu, khạp chứa nước, dọn dẹp hoặc lật úp các vật dụng phế thải có thể đọng nước (như ly, chén bể, miểng dừa, vỏ xe, chậu nước…) không để cho muỗi vào đẻ trứng hay nuôi cá bảy màu để diệt lăng quăng…

SXH RẤT NGUY HIỂM

Theo bác sĩ chuyên khoa II Lê Đăng Ngạn, Phó Giám đốc Trung tâm kiểm soát bệnh tật Tiền Giang, vi rút Dengue được xác định là thủ phạm gây bệnh SXH. Loại vi rút này có 4 chủng huyết thanh khác nhau gồm Den-1, Den-2, Den-3 và Den-4. Bệnh nhân nhiễm với chủng vi rút nào thì chỉ có khả năng tạo nên miễn dịch suốt đời với chủng vi rút đó.

Chính vì vậy, những người sống trong vùng lưu hành dịch dengue có thể mắc bệnh SXH nhiều hơn 1 lần trong đời. Do đó, khi trong cơ thể không có sẵn kháng thể đối với chủng vi rút dengue vừa mắc, thì người nhiễm bệnh sẽ phát bệnh vào 1 tuần cho tới nửa tháng sau.

Người nhiễm vi rút Dengue có thể có triệu chứng lâm sàng khác nhau. Tùy từng cá thể, bệnh có thể chỉ biểu hiện như một hội chứng nhiễm vi rút không đặc hiệu hoặc bệnh lý xuất huyết trầm trọng và dẫn đến tử vong.

Bệnh SXH Dengue được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) phân ra 4 cấp độ của bệnh gồm độ I giảm tiểu cầu kèm cô đặc máu nhưng không có chảy máu tự phát; độ II giảm tiểu cầu và cô đặc máu kèm theo chảy máu tự phát; độ III giảm tiểu cầu và cô đặc máu, huyết động không ổn định, mạch lăn tăn, huyết áp kẹp (hiệu số huyết áp tâm thu - huyết áp tâm trương < 20 mm Hg), tay chân lạnh, tinh thần lú lẫn; độ IV giảm tiểu cầu và cô đặc máu, sốc biểu hiện rõ với không có mạch ngoại biên, huyết áp = 0 mm Hg. Nếu được điều trị thoát sốc thì bệnh nhân lành bệnh nhanh chóng và rất hiếm có di chứng.

Tại Việt Nam, dù rất nỗ lực trong công tác phòng, chống, song SXH vẫn là nguyên nhân làm cho khoảng 100.000 người phải nhập viện và gây tử vong cho khoảng 100 người mỗi năm. Dịch bệnh SXH không chỉ làm ảnh hưởng đến sức khỏe, tinh thần của người bệnh, mà còn làm tổn thất về kinh tế. Riêng tỉnh Tiền Giang đã từng trải qua những trận dịch SXH lớn gần đây vào các năm 2004, 2007, với hơn 12.000 trường hợp mắc SXH và có 12 trường hợp tử vong.

Dịch bệnh SXH rất nguy hiểm vì tốc độ lây lan nhanh, chưa có thuốc điều trị đặc hiệu và vắc xin chưa được triển khai. Bệnh SXH có thể gây ra biến chứng trên nhiều cơ quan của cơ thể và có thể gây ra tử vong. Một người có thể bị mắc SXH nhiều lần trong đời và những lần mắc bệnh sau sẽ nguy hiểm hơn những lần mắc bệnh trước.

MAI HÀ