Điểm nhanh những thay đổi đáng chú ý trong lĩnh vực Giáo dục từ năm mới 2026

Thay đổi quy định về văn bằng, chứng chỉ

Theo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục, từ ngày 1/1/2026, học sinh hoàn thành chương trình trung học cơ sở (THCS) sẽ được xác nhận bằng cụm từ “hoàn thành chương trình Trung học Cơ sở hoặc tương đương” vào học bạ thay như hiện tại. Việc này nhằm phù hợp với bản chất của giáo dục THCS là chính sách xã hội, không phải là hệ thống đào tạo có đầu ra bằng cấp.

Học sinh THCS sẽ được xét hoàn thành chương trình học trong học bạ để phân luồng, chuyển cấp hoặc học các loại hình giáo dục khác. (Nguồn: Báo Điện tử Chính phủ)

Bên cạnh đó, các văn bằng, chứng chỉ đều sẽ được giao thẩm quyền cho Hiệu trưởng trường hoặc người đứng đầu cơ sở giáo dục thực hiện chương trình giáo dục xác nhận. Hiệu trưởng hoặc người đứng đầu xác nhận hoàn thành chương trình cho học sinh thay cho Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) cấp địa phương (đối với THCS) cũng như cấp bằng tốt nghiệp trung học phổ thông (THPT) thay cho việc Giám đốc Sở GD&ĐT (đối với THPT).

Với cấp THPT, trường hợp học sinh không dự thi hoặc thi không đạt yêu cầu của kỳ thi Tốt nghiệp THPT thì được hiệu trưởng cấp giấy chứng nhận hoàn thành chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) để học sinh có thể sử dụng đăng ký dự thi lấy bằng tốt nghiệp THPT nếu nhu cầu, theo học giáo dục nghề nghiệp (GDNN) hoặc dùng trong các trường hợp theo quy định của pháp luật.

Dự thảo cũng quy định văn bằng, chứng chỉ được cấp dưới dạng bản giấy hoặc bản số nhằm thúc đẩy triển khai các chủ trương về chuyển đổi số trong giáo dục. Tất cả đều sẽ là một trong những bước nhằm tinh gọn thủ tục, phù hợp với xu thế quản trị và giáo dục hiện đại nhưng không làm ảnh hưởng đến quyền và cơ hội học tập của người học.

Thống nhất dùng chung một bộ sách giáo khoa trên toàn quốc

Ảnh: Fahasa

Ngày 26/12/2025, Bộ GD&ĐT ban hành quyết định về việc sử dụng thống nhất một bộ SGK trên toàn quốc từ năm học 2026 - 2027. Theo đó, bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam sẽ được sử dụng đồng loạt tại 34 tỉnh, thành phố. Việc này nhằm hướng đến việc cung cấp SGK miễn phí cho tất cả học sinh đến năm 2030 theo luật mới.

Bộ sách đáp ứng yêu cầu của Chương trình GDPT 2018, đảm bảo tính ổn định, đồng bộ tất cả các môn học, hoạt động giáo dục ở cả ba cấp học và đang được sử dụng tại nhiều địa phương.

Thông qua Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi)

Quốc hội khóa XV chính thức thông qua Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi) với những điểm đáng chú ý về loại hình giáo dục nghề nghiệp (GDNN).

Học sinh học xong cấp THCS, THPT có thể chọn học GDNN. (Ảnh: Trường Cao đẳng Công nghệ Hà Nội)

Luật mới sẽ giúp hoàn thiện hệ thống giáo dục quốc dân theo hướng linh hoạt, tạo cơ hội học tập suốt đời cho mọi công dân thông qua việc bổ sung mô hình và mở rộng đối tượng tham gia hoạt động GDNN. Trong đó, trung học nghề được xác định cùng bậc học với THPT, tích hợp giữa kiến thức cốt lõi của THPT và chuyên môn nghề. Việc bổ sung mô hình này nhằm tăng cường định hướng nghề nghiệp cho học sinh ngay từ bậc học phổ thông, tăng số lượng học sinh sau THCS, THPT vào học GDNN.

Luật cũng sẽ đổi mới trong tổ chức đào tạo và đảm bảo chất lượng GDNN thông qua việc quy định chuẩn chương trình, cơ sở đào tạo, quản lý đăng ký hoạt động trên nền tảng dữ liệu số cũng như hoạt động công nhận kiến thức, kỹ năng đã tích lũy của người học để tham gia các chương trình học tập khác.

Ngoài ra, luật cũng yêu cầu tăng cường sự gắn kết giữa các cơ sở GDNN với doanh nghiệp thông qua việc cụ thể hóa các chính sách ưu tiên cho doanh nghiệp và quy định cơ chế hình thành quỹ đào tạo nhân lực của doanh nghiệp.