Diễn biến thị trường tài chính - tiền tệ quốc tế tuần từ 17-22/11

Diễn biến thị trường tài chính tiền tệ quốc tế

Mỹ: Thị trường nghiêng về khả năng Fed cắt giảm lãi suất tháng 12

Dù có một số tín hiệu tích cực từ báo cáo lợi nhuận doanh nghiệp và dữ liệu kinh tế, thị trường chứng khoán Mỹ vẫn khép lại tuần vừa qua trong sắc đỏ. Theo các nhà đầu tư, đà bán tháo chủ yếu đến từ lo ngại định giá quá cao và câu hỏi liệu trí tuệ nhân tạo (AI) có tạo ra đủ lợi nhuận để bù đắp khoản đầu tư khổng lồ mà doanh nghiệp đã rót vào hạ tầng công nghệ.

Chỉ số Nasdaq chịu mức giảm mạnh nhất. S&P MidCap 400 và Russell 2000 tuy trụ vững hơn nhưng vẫn giảm điểm. Chỉ số S&P 500 đóng cửa thấp hơn khoảng 4,4% so với đỉnh lịch sử cuối tháng 10. Nhịp hồi cuối phiên thứ Sáu phần nào giúp thu hẹp mức giảm của các chỉ số chính trong tuần.

Trong báo cáo được chờ đợi nhất quý, NVIDIA - doanh nghiệp vốn hóa lớn nhất S&P 500 - công bố doanh thu kỷ lục vượt xa kỳ vọng, nhờ nhu cầu mạnh mẽ với chip AI. Hãng cũng đưa ra dự báo doanh thu quý IV vượt đồng thuận thị trường.

Cổ phiếu ban đầu bật tăng trong phiên sáng thứ Năm nhưng đảo chiều giảm 3% khi đóng cửa, kéo theo toàn thị trường. Theo T. Rowe Price, không có yếu tố kích hoạt cụ thể, ngoài áp lực lo ngại kéo dài về định giá và mức độ bền vững của làn sóng AI.

Cùng ngày, Walmart - nhà bán lẻ lớn nhất nước Mỹ - công bố kết quả kinh doanh tốt hơn dự báo, đặc biệt ở mảng thương mại điện tử, đồng thời nâng triển vọng lợi nhuận cả năm.

Báo cáo việc làm tháng 9 của Bộ Lao động, bị hoãn sáu tuần do chính phủ đóng cửa, cuối cùng đã được công bố hôm thứ Năm với nội dung khá mâu thuẫn. Nền kinh tế tạo thêm 119.000 việc làm, cao hơn nhiều dự báo và vượt xa mức đình trệ của mùa hè. Tuy nhiên, tỷ lệ thất nghiệp lại tăng lên 4,4%, cao nhất trong bốn năm.

Cục Lao động cũng cho biết báo cáo tháng 10 bị hủy, còn báo cáo tháng 11 sẽ công bố ngày 16/12.

Nhà đầu tư tiếp tục dõi theo tín hiệu chính sách của Fed trước cuộc họp ngày 9–10/12. Biên bản cuộc họp tháng 10 thể hiện sự hoài nghi đáng kể về nhu cầu cắt thêm lãi suất. Tuy nhiên, phát biểu của Chủ tịch Fed New York John Williams vào sáng thứ Sáu đã củng cố kỳ vọng nới lỏng, góp phần hỗ trợ thị trường.

Theo CME FedWatch, tới cuối tuần, thị trường định giá gần 70% khả năng Fed giảm thêm 25 điểm cơ bản tại kỳ họp tới, tăng mạnh so với mức 44% một tuần trước.

Lợi suất Kho bạc Mỹ giảm trong tuần, giúp giá trái phiếu tăng. Trái phiếu đô thị diễn biến kém hơn do nguồn cung lớn trước kỳ nghỉ Lễ Tạ ơn.

Thị trường trái phiếu doanh nghiệp chất lượng cao ghi nhận mức sinh lời dương nhưng kém hơn Treasuries. Trong khi đó, tâm lý vĩ mô yếu và áp lực từ thị trường chứng khoán khiến trái phiếu lợi suất cao chịu sức ép, dù nhóm có xếp hạng cao vẫn trụ vững hơn so với nhóm rủi ro.

Châu Âu: Hoạt động kinh doanh duy trì đà mở rộng, niềm tin tiêu dùng ở đỉnh 8 tháng

Tính theo nội tệ, chỉ số toàn thị trường STOXX Europe 600 giảm 2,21% trong tuần, khi lo ngại về định giá phình quá mức của nhóm cổ phiếu AI nổi lên trở lại. Kỳ vọng Fed cắt giảm lãi suất trong tháng 12 suy yếu cũng gây áp lực tâm lý. Các chỉ số lớn tại khu vực đồng loạt chìm trong sắc đỏ: CAC 40 giảm 2,29%, FTSE MIB mất 3,03%, DAX giảm 3,29%, còn FTSE 100 của Anh lùi 1,64%.

Số liệu PMI sơ bộ tháng 11 do S&P Global công bố cho thấy hoạt động kinh doanh eurozone tiếp tục tăng ổn định. Chỉ số PMI tổng hợp HCOB đạt 52,4, nhích nhẹ so với tháng trước và cao hơn dự báo (52,1). PMI dịch vụ tăng lên 53,1 – mức cao nhất 18 tháng, trong khi PMI sản xuất giảm về 49,7.

Tại Đức, hoạt động kinh doanh vẫn tăng nhưng chậm lại. Ở Pháp, khu vực tư nhân cải thiện rõ rệt, PMI tăng lên 49,9 từ mức 47,7, nhờ sự phục hồi mạnh của ngành dịch vụ.

Niềm tin tiêu dùng tháng 11 giữ nguyên ở mức -14,2, thấp hơn một chút so với kỳ vọng thị trường (-14,0).

CPI Anh tháng 10 giảm về 3,6% từ 3,8%, do giá vé máy bay, khí đốt và điện giảm. Diễn biến này củng cố kỳ vọng Ngân hàng Trung ương Anh (BoE) có thể cắt giảm lãi suất trong tháng 12. Lạm phát lõi cũng giảm nhẹ xuống 3,4%.

Tuy nhiên, Kinh tế trưởng BoE Huw Pill cảnh báo tăng trưởng tiền lương vẫn cao hơn nhiều so với mục tiêu lạm phát 2%, và ông không kỳ vọng thay đổi quan điểm chính sách trong ngắn hạn. Thống đốc Andrew Bailey trước đó cho biết BoE chỉ nới lỏng tiếp khi xu hướng giảm lạm phát “được xác lập rõ ràng”.

Nhật Bản: Chính phủ phê duyệt gói kích thích mới trị giá 21,3 nghìn tỷ JPY

Thị trường chứng khoán Nhật Bản giảm mạnh trong tuần, Nikkei 225 mất 3,48% còn TOPIX giảm 1,85%. Nhóm cổ phiếu công nghệ liên quan AI chịu áp lực đặc biệt, trong bối cảnh nhà đầu tư lo ngại định giá đã vượt xa nền tảng cơ bản.

Chính phủ Nhật Bản đã thông qua gói kích thích trị giá khoảng 21,3 nghìn tỷ yên (135 tỷ USD), bao gồm chi tiêu ngân sách, ưu đãi thuế và đầu tư vào các lĩnh vực trọng điểm như đóng tàu và AI. Mục tiêu của gói này là thúc đẩy tăng trưởng và giảm bớt tác động tiêu cực từ lạm phát lên hộ gia đình.

Lo ngại về tình trạng tài khóa của Nhật Bản khiến đồng yen tiếp tục suy yếu, giảm xuống khoảng 156,7 JPY/USD từ mức 154,5 JPY/USD tuần trước. Lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm tăng lên 1,78%, sau khi chạm mức cao nhất 17 năm.

Lạm phát lõi tháng 10 tiếp tục trên mục tiêu 2% của BoJ, tăng 3,0% so với cùng kỳ. Thống đốc Kazuo Ueda cảnh báo đồng yen yếu đang đẩy chi phí nhập khẩu lên cao và lan truyền vào lạm phát nội địa.

GDP Nhật Bản quý III giảm 1,8% theo năm, ít tiêu cực hơn dự báo (-2,4%), nhưng giảm mạnh so với mức tăng 2,3% quý II. Yếu tố bên ngoài đặc biệt yếu, do thuế quan của Mỹ ảnh hưởng xuất khẩu.

Trung Quốc: Chính phủ xem xét thêm biện pháp cứu thị trường bất động sản

Chứng khoán Trung Quốc đại lục giảm theo đà suy yếu của Phố Wall, khi lo ngại về định giá “quá nóng” của nhóm AI gây sức ép tâm lý. Chỉ số CSI 300 giảm 3,77%, Shanghai Composite mất 3,90%. Tại Hong Kong, Hang Seng giảm mạnh 5,09%. Đây là tuần giảm thứ hai của CSI 300 sau khi vừa chạm đỉnh gần bốn năm vào đầu tháng.

Không có chỉ báo kinh tế chính thức nào được công bố trong tuần. Tuy nhiên, theo Bloomberg, Bắc Kinh đang cân nhắc hàng loạt biện pháp mới để kiềm chế đà suy yếu của thị trường bất động sản - lĩnh vực vốn đã trở thành rủi ro hệ thống. Các biện pháp gồm hỗ trợ lãi suất cho người mua nhà lần đầu, tăng ưu đãi thuế cho người vay thế chấp và giảm chi phí giao dịch.

Điều này diễn ra trong bối cảnh dữ liệu gần đây cho thấy thị trường nhà ở Trung Quốc quý III tiếp tục lao dốc: giá nhà mới tại 70 thành phố giảm nhanh nhất trong vòng một năm, còn giá nhà cũ giảm mạnh nhất trong 13 tháng. Khủng hoảng bất động sản đã trở thành lực cản chính lên tăng trưởng và kéo dài tình trạng giảm phát trong nền kinh tế.

Fitch Ratings cảnh báo thị trường nhà ở Trung Quốc có thể còn yếu hơn trong năm 2026 và điều này có thể làm xấu đi chất lượng tài sản của hệ thống ngân hàng.

Hungary: Giữ nguyên lãi suất, cho rằng lập trường thắt chặt vẫn “cần thiết”

Ngân hàng Trung ương Hungary (NBH) giữ nguyên lập trường chính sách tại cuộc họp thường kỳ hôm thứ Ba, duy trì lãi suất cơ bản ở mức 6,50%. Lãi suất cho vay qua đêm có tài sản đảm bảo - trần của “hành lang lãi suất” - được giữ ở 7,50%, trong khi lãi suất tiền gửi qua đêm - đáy của hành lang - tiếp tục neo tại 5,50%.

Trong thông cáo sau cuộc họp, nhà hoạch định chính sách cho biết triển vọng tăng trưởng toàn cầu “có cải thiện nhẹ”, nhưng căng thẳng thương mại và địa chính trị tiếp diễn vẫn tạo ra môi trường kinh tế quốc tế đầy bất định. Tại châu Âu, NBH nhận định triển vọng tăng trưởng “vẫn kém sôi động”, và ECB không được kỳ vọng sẽ cắt giảm lãi suất thêm trong thời gian tới.

Tại Hungary, kinh tế “giậm chân” trong quý III, với tăng trưởng GDP chỉ đạt 0,6% so với cùng kỳ. NBH cho rằng trạng thái “hai tốc độ” của nền kinh tế vẫn kéo dài: dịch vụ tiếp tục tăng trưởng, trong khi công nghiệp và nông nghiệp suy yếu, gây sức ép lên hoạt động tổng thể. Tuy vậy, từ năm tới, cơ quan này dự báo các yếu tố trong và ngoài nước sẽ hỗ trợ phục hồi tăng trưởng, cùng với kỳ vọng xuất khẩu sẽ tăng tốc nhanh hơn.

Về lạm phát, NBH ghi nhận CPI tháng 10 ở mức 4,3%, còn lạm phát lõi tăng lên 4,2%. Các biện pháp kiểm soát giá bắt buộc và tự nguyện, cùng với đồng forint mạnh hơn, đã giúp hạ nhiệt giá cả. Tuy nhiên, áp lực giá vẫn dai dẳng ở nhóm hàng hóa và dịch vụ nằm ngoài phạm vi kiểm soát giá. Dù vậy, NBH tin rằng tốc độ tăng giá sẽ giảm về vùng mục tiêu vào cuối năm 2025 và có thể hạ thêm trong đầu năm 2026.

Kết luận, NBH nhấn mạnh “duy trì điều kiện tiền tệ thắt chặt là hợp lý” và ổn định giá cùng ổn định tài chính vẫn là điều kiện thiết yếu để đạt tăng trưởng bền vững. Vì vậy, ngân hàng quyết định giữ nguyên lãi suất.

Nam Phi: Triển vọng lạm phát cải thiện cho phép cắt giảm lãi suất

Ngân hàng Dự trữ Nam Phi (SARB) đã cắt giảm lãi suất chủ chốt (repo rate) từ 7,00% xuống 6,75% tại cuộc họp hôm thứ Năm, sau khi chính phủ và ngân hàng thống nhất điều chỉnh mục tiêu lạm phát. Mục tiêu 3 - 6% tồn tại suốt 25 năm được thay thế bằng mục tiêu mới: 3% ± 1%.

Trong thông cáo, SARB nhận định năm nay là một năm đầy biến động với kinh tế toàn cầu, song các thị trường mới nổi nhìn chung có kết quả tốt hơn dự kiến, nhờ dòng vốn mạnh, đồng USD yếu và điều kiện thương mại thuận lợi. Dù vậy, họ cảnh báo rằng định giá quá cao của cổ phiếu công nghệ và tín dụng rẻ cho các doanh nghiệp rủi ro có thể khiến thị trường toàn cầu “dễ bị điều chỉnh”, gây ảnh hưởng lan tỏa sang các thị trường mới nổi.

Tại Nam Phi, tăng trưởng được đánh giá là “ổn định hơn năm ngoái”, nhờ việc làm tăng và chi tiêu hộ gia đình giữ vững. Tuy nhiên, đầu tư tiếp tục suy giảm trong nửa đầu năm khiến các nhà hoạch định chính sách cho rằng tăng trưởng “đang tốt hơn, nhưng vẫn chưa đủ khỏe”. Rủi ro đối với triển vọng tăng trưởng được đánh giá là “cân bằng”.

Triển vọng lạm phát cũng tương tự. Lạm phát tăng lên 3,6% trong tháng 10, cao hơn mức trung bình 3% của nửa đầu năm, chủ yếu do các nhóm ngoài lõi như thịt, rau và nhiên liệu. SARB xem đây là yếu tố tạm thời và kỳ vọng lạm phát sẽ “giảm trở lại từ đầu năm tới”.

Đại Hùng