Diễn biến thị trường tài chính - tiền tệ quốc tế tuần từ 27/10 - 1/11

Diễn biến thị trường tài chính tiền tệ quốc tế

Mỹ: Fed hạ lãi suất, Phố Wall khép tuần trái chiều

Các chỉ số chứng khoán chính của Mỹ kết thúc tuần với diễn biến trái chiều: nhóm cổ phiếu vốn hóa lớn tăng điểm trong khi nhóm vốn hóa nhỏ suy yếu. Nasdaq Composite - chỉ số tập trung nhiều cổ phiếu công nghệ - dẫn đầu đà tăng nhờ sự vượt trội của các “ông lớn” công nghệ tiếp tục hưởng lợi từ chi tiêu cho trí tuệ nhân tạo (AI).

Tuy nhiên, đà tăng của thị trường khá hẹp: dù chỉ số S&P 500 đi lên, 7 trong số 11 nhóm ngành của chỉ số này lại giảm điểm, và phiên bản S&P 500 tính theo trọng số bằng nhau kém hơn chỉ số chuẩn theo vốn hóa (market-cap weighted) tới 268 điểm cơ bản, tương đương 2,68 điểm phần trăm.

Mùa báo cáo lợi nhuận quý III tiếp tục sôi động với hơn 1/3 doanh nghiệp thuộc S&P 500 đã công bố kết quả, trong đó có năm thành viên thuộc nhóm “Magnificent Seven”. Theo dữ liệu FactSet, tính đến sáng thứ Sáu, 64% doanh nghiệp trong S&P 500 đã báo cáo kết quả, trong đó 83% có lợi nhuận vượt kỳ vọng thị trường. Phản ứng của cổ phiếu trong nhóm “Magnificent Seven” khá phân hóa: Microsoft, Apple và Meta Platforms giảm sau khi công bố báo cáo, trong khi Amazon và Alphabet tăng điểm. Đáng chú ý, cổ phiếu NVIDIA tăng mạnh, đưa giá trị vốn hóa của nhà sản xuất chip vượt mốc 5.000 tỷ USD giữa tuần - trở thành doanh nghiệp đầu tiên trong lịch sử đạt ngưỡng này.

Tâm điểm chú ý trong tuần là cuộc gặp hôm thứ Năm tại Hàn Quốc giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nhằm thảo luận quan hệ thương mại song phương. Hai nhà lãnh đạo đã thống nhất một thỏa thuận đình chiến thương mại kéo dài một năm, bao gồm việc Mỹ giảm thuế nhập khẩu đối với hàng hóa Trung Quốc, Trung Quốc tạm dừng kiểm soát xuất khẩu đối với đất hiếm và nối lại việc mua đậu tương cùng các sản phẩm nông nghiệp của Mỹ.

Dù các nhượng bộ trong thỏa thuận còn khiêm tốn và vẫn để ngỏ khả năng căng thẳng quay trở lại, kết quả này đã mang lại tâm lý tích cực và phần nào hỗ trợ thị trường trong tuần.

Sự kiện đáng chú ý khác là cuộc họp chính sách tiền tệ tháng 10 của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed). Ngày thứ Tư, Fed công bố hạ biên độ lãi suất mục tiêu quỹ liên bang thêm 25 điểm cơ bản, xuống 3,75%-4,00%, đúng như kỳ vọng của thị trường.

Đáng chú ý, có hai thành viên phản đối là Thống đốc Stephen Miran ủng hộ mức cắt giảm mạnh hơn (50 điểm cơ bản), trong khi Chủ tịch Fed chi nhánh Kansas City Jeffrey Schmid muốn giữ nguyên lãi suất. Sự bất đồng này phản ánh chia rẽ ngày càng rõ trong nội bộ Fed về định hướng chính sách, giữa bối cảnh lạm phát vẫn cao hơn mục tiêu và thị trường lao động suy yếu.

Phát biểu sau cuộc họp, Chủ tịch Fed Jerome Powell cho biết việc cắt giảm lãi suất thêm vào tháng 12 “chưa thể khẳng định chắc chắn”, đồng thời nhấn mạnh rằng sự thiếu hụt dữ liệu kinh tế do chính phủ Mỹ vẫn đang đóng cửa khiến Fed có thể hành động thận trọng hơn trong kỳ họp tới.

Thị trường trái phiếu kho bạc Mỹ giảm giá trong tuần, khi lợi suất dao động mạnh nhưng kết thúc tuần cao hơn ở hầu hết các kỳ hạn (giá trái phiếu và lợi suất biến động ngược chiều). Quyết định chính sách tiền tệ cùng những bình luận mang tính “diều hâu” từ Chủ tịch Powell đã thúc đẩy đà tăng lợi suất.

Trái phiếu chính quyền địa phương diễn biến trái chiều, cho thấy sức chống chịu tương đối dù chịu áp lực từ biến động của thị trường Kho bạc. Trái phiếu doanh nghiệp hạng đầu tư kém hơn trái phiếu chính phủ, trong khi lượng phát hành mới vượt xa kỳ vọng.

Theo các chuyên gia phân tích, tâm lý trên thị trường trái phiếu lợi suất cao được hỗ trợ nhờ kết quả kinh doanh và tin tức riêng lẻ từ doanh nghiệp, nhưng đã yếu đi vào cuối tuần do kỳ vọng cắt giảm lãi suất tháng 12 giảm sút.

Châu Âu: ECB giữ nguyên lãi suất, chứng khoán giảm nhẹ

Tính theo đồng nội tệ, chỉ số toàn khu vực STOXX Europe 600 giảm 0,67% sau khi lập đỉnh mới, trong bối cảnh kỳ vọng về các đợt cắt giảm lãi suất tiếp theo từ Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) hạ nhiệt. Diễn biến giữa các thị trường chính không đồng nhất: CAC 40 của Pháp giảm 1,27%, DAX của Đức mất 1,16%, trong khi FTSE MIB của Ý tăng 1,62%. FTSE 100 của Anh tăng 0,74%, được hỗ trợ phần nào bởi đồng bảng Anh yếu đi so với đô la Mỹ - yếu tố thường có lợi cho các doanh nghiệp đa quốc gia trong chỉ số này, do doanh thu của họ chủ yếu đến từ nước ngoài.

Đúng như dự báo, ECB giữ nguyên lãi suất lần thứ ba liên tiếp, trong bối cảnh lạm phát duy trì gần mục tiêu 2%. Cơ quan này tái khẳng định định hướng chính sách với các quyết định sẽ được đưa ra theo từng kỳ họp, dựa trên dữ liệu kinh tế, và không cam kết trước một lộ trình lãi suất cụ thể. Chủ tịch ECB Christine Lagarde cho biết triển vọng lạm phát nhìn chung ổn định và nền kinh tế vẫn tăng trưởng, song thừa nhận rằng bối cảnh bên ngoài vẫn đầy bất định do căng thẳng thương mại toàn cầu và rủi ro địa chính trị.

Ước tính sơ bộ cho thấy lạm phát toàn phần của khu vực đồng euro giảm xuống 2,1% trong tháng 10, từ mức 2,2% tháng 9, phù hợp với dự báo của giới phân tích do FactSet khảo sát. Giá dịch vụ tăng được bù đắp bởi chi phí năng lượng thấp hơn. Lạm phát cơ bản, loại trừ giá thực phẩm và năng lượng biến động mạnh, giữ nguyên ở mức 2,4%.

GDP Eurozone quý III tăng 0,2% so với quý trước (0,1%), nhỉnh hơn một chút so với dự báo. Pháp và Tây Ban Nha là hai động lực chính của tăng trưởng. Tỷ lệ thất nghiệp theo mùa của khu vực giữ nguyên ở 6,3% trong tháng 9, tháng thứ ba liên tiếp không đổi.

Chỉ số giá nhà Nationwide của Anh tăng 0,3% trong tháng 10, vượt kỳ vọng không đổi nhưng chậm lại so với mức tăng 0,5% của tháng 9. Theo dữ liệu từ Ngân hàng Trung ương Anh, số lượng phê duyệt thế chấp ròng để mua nhà - chỉ báo quan trọng về hoạt động thị trường nhà ở, tăng thêm 1.000 lên 65.900 hồ sơ trong tháng 9, cao nhất trong 9 tháng.

Nhật Bản: Chứng khoán Nhật Bản lập đỉnh mới, BoJ giữ lãi suất

Thị trường chứng khoán Nhật Bản tăng mạnh trong tuần, với chỉ số Nikkei 225 vọt 6,31% và TOPIX tăng 1,91%. Mức tăng 16,6% trong tháng 10 của Nikkei là lớn nhất kể từ tháng 1/1994. Quyết định giữ nguyên lãi suất của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BoJ) cùng kỳ vọng về gói kích thích kinh tế quy mô lớn đã thúc đẩy tâm lý nhà đầu tư. Ngoài ra, kết quả kinh doanh khả quan của Amazon và dự báo doanh số cao hơn kỳ vọng từ Apple cũng kích hoạt làn sóng mua cổ phiếu công nghệ.

Tại họp báo, Thống đốc BoJ Kazuo Ueda tiếp tục giữ quan điểm “diều hâu”, nhấn mạnh rằng “khả năng tăng lãi suất đang gia tăng”. Tuy nhiên, ông bỏ qua đề cập về “tỷ lệ lạm phát cơ bản” mà trước đây từng nhấn mạnh, đồng thời bổ sung điều kiện mới cho việc nâng lãi suất - cần theo dõi kết quả đàm phán lương mùa xuân, đặc biệt trong ngành ô tô chịu ảnh hưởng nặng bởi thuế quan.

Đồng yên Nhật suy yếu về khoảng 154 JPY/USD, từ mức 152,9 JPY/USD cuối tuần trước, khi kỳ vọng BoJ nâng lãi suất sớm giảm bớt. Động thái này khiến Tân Bộ trưởng Tài chính Satsuki Katayama phải cảnh báo rằng chính phủ “đang theo dõi chặt chẽ các biến động thái quá và rối loạn trên thị trường ngoại hối, bao gồm cả hoạt động đầu cơ”. Lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm dao động quanh 1,65%, gần như không thay đổi so với tuần trước.

Về dữ liệu kinh tế, chỉ số giá tiêu dùng cốt lõi tại khu vực Tokyo tăng 2,8% so với cùng kỳ năm trước trong tháng 10, vượt dự báo và cao hơn mức 2,5% tháng 9, tiếp tục trên mục tiêu 2% của BoJ. Doanh số bán lẻ bất ngờ tăng 0,5%/năm, đảo chiều từ mức giảm 0,9% tháng trước. Tỷ lệ thất nghiệp giữ ở 2,6% trong tháng 9, cao nhất kể từ tháng 7/2024.

Trung Quốc: Chứng khoán giao dịch trái chiều

Thị trường cổ phiếu đại lục khép tuần trái chiều khi lo ngại về tăng trưởng chậm lại lấn át tác động tích cực từ việc hạ nhiệt căng thẳng thương mại Mỹ - Trung. Theo FactSet, chỉ số CSI 300 giảm 0,43%, trong khi Shanghai Composite nhích nhẹ 0,11%. Tại Hồng Kông, Hang Seng Index giảm 0,97%.

Quan ngại về triển vọng trung hạn của nền kinh tế tăng lên sau khi Hội nghị toàn thể Trung ương 4 - cuộc họp cấp cao kéo dài 4 ngày của Đảng Cộng sản Trung Quốc - không đưa ra được biện pháp hỗ trợ kinh tế mạnh mẽ nào. Theo Bloomberg dẫn nguồn truyền thông nhà nước, Bắc Kinh cam kết sẽ “xây dựng mô hình tăng trưởng dựa nhiều hơn vào nhu cầu nội địa và tiêu dùng”.

Dù các nhà phân tích đánh giá hướng tiếp cận này là tích cực, họ lưu ý rằng chính phủ chưa đặt ra mục tiêu cụ thể về tỷ trọng tiêu dùng hộ gia đình trong GDP. Theo Ngân hàng Thế giới, tiêu dùng hộ gia đình hiện chiếm khoảng 40% GDP của Trung Quốc, thấp hơn nhiều so với mức trung bình toàn cầu là 56%.

Argentina: Kết quả bầu cử giữa nhiệm kỳ giúp Tổng thống Milei tiếp tục chương trình cải cách kinh tế

Argentina tổ chức bầu cử giữa nhiệm kỳ quốc hội, và liên minh La Libertad Avanza (LLA) của Tổng thống Javier Milei đạt kết quả vượt xa dự báo. LLA giành được 41% số ghế quốc hội, cao hơn nhiều so với mức 35% mà giới phân tích dự đoán. Đáng chú ý, đảng này giành chiến thắng tại tỉnh Buenos Aires, nơi họ từng thua 14 điểm phần trăm trong cuộc bầu cử địa phương gần đây.

Theo ông Aaron Gifford, Phó Giám đốc Nghiên cứu nợ công toàn cầu của T. Rowe Price, sự chuyển hướng mềm mỏng hơn trong phong cách của Milei, sự chia rẽ trong phe đối lập, cùng sự hậu thuẫn mạnh mẽ từ Mỹ, bao gồm gói hoán đổi tiền tệ trị giá 20 tỷ USD từ Bộ Tài chính Hoa Kỳ và tâm lý lo ngại khủng hoảng kinh tế - tài chính nếu Milei thất cử, đều góp phần mang lại chiến thắng cho ông.

Gifford nhận định kết quả này trao cho Tổng thống Milei một “ủy nhiệm chính trị” mới để tiếp tục chương trình cải cách kinh tế táo bạo, trong đó có cải cách thị trường lao động, chính sách thuế và thu hút đầu tư tư nhân quy mô lớn. Điểm nghẽn chính vẫn nằm ở cơ chế tỷ giá hối đoái, song ông kỳ vọng sẽ có tiến triển thêm trong lĩnh vực này.

Gifford dự báo kinh tế Argentina có thể phục hồi nhờ niềm tin của giới doanh nghiệp và người tiêu dùng cải thiện, lạm phát giảm và chính sách tiền tệ bớt thắt chặt. Ông cũng cho rằng Argentina có thể lấy lại quyền tiếp cận thị trường nợ quốc tế trước cuối năm nay.

Chile: Ngân hàng trung ương giữ nguyên lãi suất

Ngày thứ Ba, Ngân hàng Trung ương Chile họp định kỳ về chính sách tiền tệ và quyết định giữ nguyên lãi suất cơ bản ở mức 4,75%, với sự đồng thuận tuyệt đối của các thành viên Hội đồng.

Trong thông cáo sau cuộc họp, các nhà hoạch định chính sách nhận định thị trường tài chính toàn cầu đã cải thiện đáng kể so với kỳ họp trước. Đồng peso Chile cùng nhiều đồng tiền Mỹ Latinh khác tăng giá, trong khi giá đồng - mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Chile - tăng mạnh, được thúc đẩy bởi tình trạng thiếu cung toàn cầu và các yếu tố địa chính trị.

Đối với nền kinh tế trong nước, ngân hàng trung ương cho rằng hoạt động kinh tế và nhu cầu nội địa nhìn chung đi đúng quỹ đạo dự báo trong Báo cáo Chính sách tiền tệ tháng 9. Tuy nhiên, bức tranh vẫn có phần trái chiều, trong khi lĩnh vực khai khoáng và dịch vụ doanh nghiệp giảm, thì bán buôn, bán lẻ và sản xuất công nghiệp lại cải thiện rõ rệt. Tiêu dùng cá nhân được đánh giá “phù hợp với kỳ vọng”, còn đầu tư có xu hướng sôi động hơn, đặc biệt ở máy móc và thiết bị.

Thị trường lao động cho thấy tín hiệu “hỗn hợp”, với tỷ lệ thất nghiệp giảm nhẹ, nhưng tốc độ tạo việc làm còn chậm.

Về giá cả, lạm phát toàn phần (4,4%) và lạm phát cơ bản (3,9%) trong tháng 9 đều sát với dự báo. Tuy nhiên, ngân hàng trung ương cho rằng bối cảnh vĩ mô hiện tại vẫn tiềm ẩn rủi ro đối với quỹ đạo lạm phát tương lai, nên cơ quan này cần “thu thập thêm thông tin” trước khi tiếp tục điều chỉnh lãi suất về mức trung tính, tức mức không kích thích cũng không kiềm chế tăng trưởng.

Do đó, Ngân hàng Trung ương Chile quyết định giữ nguyên lãi suất chính sách, đồng thời tiếp tục theo dõi sát diễn biến kinh tế và giá cả trong thời gian tới.

Đại Hùng