Diễn đàn Thương mại điện tử xuyên biên giới: Nhận diện nhóm hàng chủ lực

Sáng ngày 18/12 tại Hà Nội, Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM) phối hợp với Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) và Kênh truyền hình Kinh tế tài chính (VITV) tổ chức Diễn đàn Thương mại điện tử xuyên biên giới 2025 (VOIEF).

Tham dự diễn đàn có bà Lại Việt Anh - Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, Bộ Công Thương; ông Lã Hoàng Trung - Vụ trưởng Vụ Bưu chính, Bộ Khoa học và Công nghệ; ông Bùi Trung Kiên - Phó Chủ tịch Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM); ông Trần Thanh Hải - Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương; bà Bùi Thị Phương Chi - Giám đốc Kênh Truyền hình Kinh tế Tài chính (VITV); cùng đại diện các cơ quan quản lý, chuyên gia và doanh nghiệp thương mại điện tử và thương mại điện tử xuyên biên giới.

Các đại biểu tham dự diễn đàn. Ảnh: Minh Trang.

Giai đoạn bản lề

Với chủ đề “Đưa xuất khẩu trực tuyến thành điểm sáng của thương mại điện tử”, diễn đàn là nơi trao đổi về chính sách và giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp phát triển kinh doanh trên môi trường số; định hướng xuất khẩu trực tuyến trong giai đoạn tới.

Theo Bộ Công Thương, năm 2025, thương mại điện tử trở thành một trong những lĩnh vực tăng trưởng nhanh nhất của nền kinh tế, với mức dự kiến trên 25%. Quy mô thương mại điện tử cán mốc 31 tỷ USD và chiếm khoảng 10% tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng.

Việt Nam giữ vững vị trí trong Top 10 quốc gia có tốc độ tăng trưởng thương mại điện tử nhanh nhất thế giới và đứng thứ 3 về quy mô thị trường ở ASEAN (sau Indonesia và Thái Lan).

Giai đoạn 2026 - 2030 được đánh giá là thời điểm then chốt để Việt Nam hướng tới mục tiêu trở thành trung tâm xuất khẩu thương mại điện tử của khu vực, đòi hỏi chiến lược toàn diện về nền tảng, chính sách và tư duy phát triển.

Phát biểu khai mạc diễn đàn, bà Lại Việt Anh - Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, Bộ Công Thương nhấn mạnh, cùng với tốc độ phát triển của thị trường, năm 2025 cũng đánh dấu một bước chuyển rất quan trọng về thể chế và chiến lược đối với thương mại điện tử.

Bà Lại Việt Anh - Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, Bộ Công Thương phát biểu khai mạc diễn đàn. Ảnh: Minh Trang.

Trong năm vừa qua, Bộ Công Thương đã hoàn thiện hai văn bản có thể coi là nền móng cho giai đoạn phát triển tiếp theo của thương mại điện tử: Kế hoạch tổng thể phát triển thương mại điện tử giai đoạn 2026 - 2030 và đặc biệt là Luật Thương mại điện tử - đạo luật đầu tiên về lĩnh vực này, đã được Quốc hội bấm nút thông qua vào ngày 10/12 vừa qua.

Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số Lại Việt Anh nhấn mạnh, đây là hai văn bản tạo lập khuôn khổ chính sách và pháp lý quan trọng, thúc đẩy thương mại điện tử phát triển lành mạnh, minh bạch, an toàn trong giai đoạn tới, trong đó nhấn mạnh vai trò của thương mại điện tử xuyên biên giới như một trụ cột chiến lược, bảo đảm tăng trưởng bền vững.

Từ hành lang pháp lý đến hành động thị trường

Theo số liệu công bố tại Báo cáo xuất nhập khẩu năm 2024, tổng giá trị xuất nhập khẩu qua thương mại điện tử của Việt Nam đạt khoảng 4,1 tỷ USD. Sang năm 2025, ước tính xuất khẩu qua kênh thương mại điện tử tăng khoảng 78%, đạt gần 2 tỷ USD, đưa tổng kim ngạch xuất nhập khẩu qua thương mại điện tử lên khoảng 4,45 tỷ USD.

Phát biểu tại diễn đàn, ông Bùi Trung Kiên - Phó Chủ tịch Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam khẳng định, thương mại điện tử Việt Nam đã phát triển mạnh mẽ với tốc độ tăng trưởng cao, bao gồm cả thương mại điện tử xuyên biên giới và xuất khẩu trực tuyến, từng bước trở thành một lĩnh vực giàu tiềm năng, đóng góp ngày càng tích cực cho nền kinh tế đất nước.

Nếu có các chính sách và giải pháp phù hợp, được triển khai một cách bài bản ngay từ sớm, thương mại điện tử xuyên biên giới sẽ phát huy mạnh mẽ vai trò của mình trong chiến lược phát triển kinh tế số quốc gia.

Ông Bùi Trung Kiên - Phó Chủ tịch Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam phát biểu tại diễn đàn. Ảnh: Minh Trang.

“Năm 2025 là năm bản lề đối với xuất khẩu trực tuyến, chuyển từ giai đoạn khởi động sang một giai đoạn phát triển mới, giai đoạn cất cánh. Trong chiến lược phát triển giai đoạn 2026 - 2030, thương mại điện tử được xác định là giai đoạn quan trọng để Việt Nam từng bước hiện thực hóa mục tiêu trở thành trung tâm xuất khẩu thương mại điện tử trong khu vực”, ông Bùi Trung Kiên nhận định.

Thực tiễn cho thấy, thương mại điện tử xuyên biên giới đang mở ra những cơ hội rất lớn cho doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Thông qua các nền tảng số, doanh nghiệp có thể tiếp cận trực tiếp người tiêu dùng quốc tế, rút ngắn chuỗi trung gian, giảm chi phí và nhanh chóng thử nghiệm sản phẩm trên nhiều thị trường khác nhau.

Tuy nhiên, đi cùng với cơ hội là không ít thách thức. Tại diễn đàn, các phiên thảo luận tập trung vào chính sách và pháp luật cho thương mại điện tử xuyên biên giới giai đoạn 2026 - 2030; trong đó nhấn mạnh Luật Thương mại điện tử vừa được Quốc hội thông qua, bổ sung các quy định mới về quản lý nền tảng xuyên biên giới, góp phần tạo hành lang pháp lý thuận lợi hơn cho hoạt động xuất khẩu trực tuyến.

Tại diễn đàn, các phiên thảo luận tập trung vào chính sách và pháp luật cho thương mại điện tử xuyên biên giới giai đoạn 2026 - 2030. Ảnh: Minh Trang.

Trong khuôn khổ sự kiện, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số sẽ công bố Báo cáo Thương mại điện tử xuyên biên giới 2025, cập nhật xu hướng thị trường, hành vi mua sắm quốc tế, dự báo kim ngạch xuất khẩu qua kênh thương mại điện tử; nhận diện nhóm hàng chủ lực, thị trường tiềm năng và đề xuất giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường toàn cầu.

Một nội dung đáng chú ý khác là các sáng kiến của cộng đồng doanh nghiệp, thúc đẩy thương mại điện tử xuyên biên giới. Diễn đàn còn tổ chức các hoạt động giao lưu, kết nối kinh doanh giữa doanh nghiệp thương mại điện tử, cùng khu vực triển lãm trưng bày các giải pháp và công nghệ phục vụ hoạt động xuất khẩu trực tuyến.

Diễn đàn Thương mại điện tử xuyên biên giới 2025. Ảnh: Minh Trang.

Diễn đàn được kỳ vọng mang lại nhiều giá trị thiết thực, góp phần thúc đẩy các hành động cụ thể, các hợp tác cụ thể, hướng tới những kết quả cụ thể cho thương mại điện tử xuyên biên giới Việt Nam trong thời gian tới.

Minh Trang