Điều chỉnh, xây dựng nông thôn mới nâng cao phù hợp với thực tế
Với mục tiêu năm 2024 có ít nhất 20 xã đạt nông thôn mới nâng cao và 20 thôn đạt nông thôn mới kiểu mẫu, hiện, Bắc Ninh đang tập trung các điều kiện hoàn thành mục tiêu này.
Chương trình xây dựng nông thôn mới đã có những đóng góp quan trọng làm thay đổi diện mạo nông thôn theo hướng văn minh, văn hóa, sản xuất phát triển, đời sống nhân dân được nâng cao. Với mục tiêu năm 2024 có ít nhất 20 xã đạt nông thôn mới nâng cao và 20 thôn đạt nông thôn mới kiểu mẫu, hiện, Bắc Ninh đang tập trung các điều kiện hoàn thành mục tiêu này.
Nông dân xã Đức Long, thị xã Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh trồng cà rốt cho vụ Đông. Ảnh: Thái Hùng - TTXVN
* Huy động sức dân
Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới thời gian qua ở Bắc Ninh đã góp phần quan trọng làm thay đổi diện mạo nông thôn, thúc đẩy phát triển kinh tế nông nghiệp, kinh tế nông thôn, từng bước nâng cao chất lượng đời sống vật chất, tinh thần của người dân nông thôn. Tại xã Nghĩa Đạo, thị xã Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh, phong trào xây dựng nông thôn mới đã tạo ra sức lan tỏa mạnh mẽ, huy động sự tham gia của cả hệ thống chính trị.
Bí thư Đảng ủy xã Nghĩa Đạo Hoàng Văn Hợp chia sẻ, năm 2024, xã Nghĩa Đạo đăng ký phấn đấu xây dựng nông thôn mới nâng cao. Ngay từ đầu năm, Đảng ủy xã xây dựng, ban hành nghị quyết, chỉ đạo, hướng dẫn các tổ chức cơ sở Đảng xây dựng kế hoạch, mục tiêu, nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới theo lộ trình, trọng tâm, trọng điểm. Đồng thời, kiện toàn Ban chỉ đạo, phân công nhiệm vụ cho từng thành viên phụ trách và thường xuyên bám nắm địa bàn, lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của nhân dân. Từ đó, có những điều chỉnh kế hoạch xây dựng nông thôn mới nâng cao phù hợp với thực tiễn.
Nhờ chủ trương hợp lòng dân, tại Nghĩa Đạo xuất hiện nhiều cách làm hay, mô hình mới điển hình có nghĩa cử cao đẹp, tự nguyện tham gia đóng góp sức người, sức của tạo dựng bộ mặt làng quê đổi mới như mô hình Hội Cựu chiến binh phụ trách tu sửa, chăm sóc Nghĩa trang Liệt sĩ; Hội Nông dân đảm nhiệm vai trò vệ sinh đồng ruộng; Hội Phụ nữ xây dựng mô hình “Đoạn đường tự quản”, “Ngôi nhà xanh”, “Làng 3 sạch”; Đoàn Thanh niên thực hiện “Ngày Chủ nhật xanh”… Theo Bí thư Đảng ủy xã Nghĩa Đạo, giai đoạn 2021-2025, thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới, xã Nghĩa Đạo huy động hơn 14 tỷ đồng xây dựng các công trình phúc lợi, nhà văn hóa, đường giao thông nông thôn...
Cùng với Nghĩa Đạo, Đảng bộ, chính quyền xã Lâm Thao, huyện Lương Tài, tỉnh Bắc Ninh tập trung triển khai đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp nâng cao chất lượng tiêu chí nông thôn mới, quyết tâm cán đích xã nông thôn mới nâng cao vào năm 2024.
Ông Vũ Văn Tuấn, Chủ tịch UBND xã Lâm Thao chia sẻ, năm 2017, Lâm Thao được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới. Phát huy những kết quả đạt được, chính quyền xã tiếp tục quán triệt tinh thần tích cực, chủ động trong lãnh đạo, chỉ đạo, tranh thủ sự đồng thuận của các tầng lớp nhân dân triển khai chương trình xây dựng nông thôn mới nâng cao. Đến nay, Lâm Thao đạt 18/19 tiêu chí theo Bộ tiêu chí xã nông thôn mới của tỉnh. Các phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới”, “Làng 3 sạch và đường hoa”, thi đua thực hiện phong trào “5 không, 3 sạch” được triển khai hiệu quả.
Đến nay, bước trên con đường mới rộng thênh thang, hưởng thụ công trình văn hóa, thể thao đầy đủ, bà Nguyễn Thị Thanh, thôn Nhiêu Đậu, xã Lâm Thao chia sẻ, trước đây, đường vào thôn rất nhỏ hẹp, đi lại khó khăn, nhờ phong trào xây dựng nông thôn mới, đến nay, con đường đi vào làng được xây dựng khang trang, rộng mở. Hệ thống đường giao thông nội đồng được cứng hóa, giúp cơ giới hóa đến tận ruộng.
Đặc biệt, được các cấp chính quyền đầu tư hệ thống nhà văn hóa, các thiết bị thể thao công cộng, khu vui chơi cho trẻ đã giúp nâng cao đời sống văn hóa, tinh thần cho nhân dân. Bản thân gia đình luôn nhiệt tình tham gia và ủng hộ các hoạt động, cuộc vận động trong xây dựng nông thôn mới của địa phương, cùng nỗ lực xây dựng nông thôn mới nâng cao, tiến tới xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu.
Ông Nguyễn Khắc Ðạm, Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc huyện Gia Bình cho biết, với phương châm “lấy sức dân để lo cho dân”, người dân vừa là chủ thể vừa là người thụ hưởng, Mặt trận Tổ quốc huyện đã huy động sức mạnh toàn dân tham gia thực hiện các cuộc vận động, phong trào thi đua, góp phần thực hiện hiệu quả chương trình xây dựng nông thôn mới. Trong 5 năm 2019-2024, hệ thống mặt trận các cấp trong huyện đã vận động nhân dân hiến gần 45.000 m2 đất, đóng góp 15.000 ngày công lao động và hơn 100 triệu đồng mở rộng đường nông thôn và các công trình công cộng. Nhờ đó, diện mạo nông thôn ngày càng khởi sắc, đời sống nhân dân ngày càng được cải thiện.
* Nỗ lực hoàn thành mục tiêu xây dựng nông thôn mới
Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bắc Ninh Nguyễn Song Hà cho biết: Nghị quyết Ðại hội Ðảng bộ tỉnh Bắc Ninh lần thứ 20, nhiệm kỳ 2020-2025, Chương trình hành động 04/CTr-TU ngày 20/11/2020 của Tỉnh ủy đã đề ra mục tiêu giai đoạn 2021-2025 Bắc Ninh phấn đấu 100% các xã duy trì và nâng cao chất lượng các tiêu chí, có ít nhất 2 huyện và 50% số xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao; trong đó có 30% số xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu; phấn đấu có ít nhất 50 thôn được công nhận thôn kiểu mẫu. Đến nay, ngành nông nghiệp tỉnh đang gấp rút hoàn thành các nhiệm vụ.
Đến nay, tỉnh Bắc Ninh hiện có 100% số xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới, 6/6 huyện, thị xã được công nhận đạt chuẩn, hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới; có 9 xã đã được Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh công nhận đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao. Qua kết quả rà soát, đánh giá theo bộ tiêu chí nông thôn mới giai đoạn 2022-2025, đối với 70 xã xây dựng nông thôn mới nâng cao hiện có 22 xã đạt tất cả 19 tiêu chí và đủ điều kiện làm hồ sơ xét công nhận.
Kết quả thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới đã có những đóng góp quan trọng làm thay đổi diện mạo nông thôn, hạ tầng kinh tế xã hội tiếp tục được đầu tư cải tạo, nâng cấp và làm mới tương đối đồng bộ. Nhiều mô hình phát triển sản xuất có hiệu quả được nhân rộng; giáo dục và đào tạo phát triển ổn định vững chắc; hoạt động văn hóa thể dục, thể thao ngày càng phát triển cả về số lượng cũng như chất lượng; môi trường nông thôn được cải thiện theo hướng sáng - xanh - sạch - đẹp.
Cùng với đó, hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; an toàn, an ninh, trật tự an toàn xã hội ở nông thôn luôn được ổn định, qua đó đã tạo cho nông thôn trong tỉnh một diện mạo văn minh, văn hóa, sản xuất phát triển, đời sống nhân dân được nâng cao. 100% số xã, huyện trong tỉnh đã và đang triển khai xây dựng nông thôn mới nâng cao hướng tới nông thôn mới kiểu mẫu.
Mặc dù đạt nhiều kết quả quan trọng nhưng việc xây dựng nông thôn mới còn gặp một số hạn chế như tiến độ xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao còn chậm; một số địa phương nhìn nhận vai trò chủ thể của người dân còn hạn chế, chưa khơi dậy được khát vọng vươn lên của người dân nông thôn, đánh giá thực trạng tiêu chí chưa sát với thực tế nên cũng ảnh hưởng tới tiến độ triển khai thực hiện Chương trình, nhất là đối với xã đăng ký đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao.
Bên cạnh đó, một số tiêu chí nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao đánh giá theo quy định mới đòi hỏi cần có lộ trình về thời gian, đầu tư kinh phí, chuyển dịch cơ cấu kinh tế và đổi mới mô hình sản xuất nông nghiệp chưa được đồng đều; chưa thu hút được nhiều doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn. Còn những địa phương chưa chú trọng quy hoạch vùng sản xuất tập trung gắn với sản phẩm chủ lực, nhân rộng mô hình phát triển sản xuất có hiệu quả, việc xây dựng thương hiệu sản phẩm chưa được quan tâm đúng mức, thị trường đầu ra cho các sản phẩm nông nghiệp còn gặp khó khăn.
Đề xuất hướng đẩy mạnh phát triển nông thôn mới, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bắc Ninh Nguyễn Song Hà nhấn mạnh: Sở đề nghị UBND tỉnh trình HĐND tỉnh ban hành cơ chế, chính sách thưởng cho các xã về đích nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu giai đoạn 2024-2025 nhằm khích lệ, động viên, tạo động lực cho các xã phấn đấu đạt chuẩn.
Đồng thời, chỉ đạo Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Tài chính hàng năm duy trì kinh phí hỗ trợ cho các địa phương đồng thời chỉ đạo các địa phương tập trung hỗ trợ cho các xã đăng ký kế hoạch đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu. Các sở ngành, UBND các huyện, thị xã cần vận dụng các điều kiện lợi thế của ngành, địa phương trong đánh giá tiêu chí nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao nhất là các xã lập hồ sơ đề nghị xét xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao giai đoạn 2024 - 2025./.
Thanh Thương
