Điều kiện, trình tự, thủ tục cấp phép xây dựng trên đất nông nghiệp

Luật Thủ đô 2024

Trồng rau theo công nghệ cao tại xã Nội Bài, Hà Nội. Ảnh: Phạm Hùng

Phát triển nông nghiệp, nông thôn theo hướng chuyên canh tập trung

Theo định hướng phát triển nông nghiệp nông thôn tại Nghị quyết số 15-NQ/TW ngày 05/5/2022 của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 quy định “phát triển kinh tế Thủ đô nhanh và bền vững trên cơ sở tiếp tục đẩy mạnh cơ cấu lại kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, huy động và sử dụng có hiệu quả mọi nguồn lực, đối với nông nghiệp tập trung cơ cấu lại, nâng cao hiệu quả sản xuất nông nghiệp, phát triển nông nghiệp sinh thái, công nghệ cao,...”.

Đồng thời, tại Nghị quyết số 19-NQ/TW ngày 16/6/2022 của Ban Chấp hành T.Ư Đảng khóa XIII về nông nghiệp, nông dân, nông thôn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 quy định mục tiêu: nông dân và cư dân nông thôn có trình độ, đời sống vật chất và tinh thần ngày càng cao, làm chủ quá trình phát triển nông nghiệp, nông thôn.

Để thực hiện chủ trương, định hướng và mục tiêu nêu trên, TP Hà Nội xác định việc phát triển nông nghiệp, nông thôn thực hiện theo hướng sản xuất hàng hóa, chuyên canh tập trung, giá trị cao, bền vững và an toàn vệ sinh thực phẩm, gắn với nâng cao chất lượng xây dựng nông thôn mới, hiện đại hóa nông thôn và bảo vệ môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu. Ưu tiên phát triển nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp đô thị, sinh thái, sản xuất nông sản sạch, nông nghiệp hữu cơ.

Đưa sản xuất chăn nuôi, thủy sản tập trung ra khỏi khu dân cư; phát triển các vùng sản xuất nông nghiệp tập trung. Hình thành và phát triển mô hình sản xuất nông nghiệp hiện đại, ứng dụng công nghệ cao kết hợp du lịch sinh thái; mở rộng thị trường tiêu thụ nông sản; đẩy mạnh phát triển nông nghiệp theo chuỗi liên kết từ sản xuất đến tiêu thụ theo chuỗi giá trị, lấy DN và hợp tác xã nông nghiệp làm trung tâm của liên kết; kết nối nông nghiệp với công nghiệp chế biến, chuỗi tiêu thụ sản phẩm, thị trường xuất khẩu, chuỗi giá trị toàn cầu.

Theo báo cáo của UBND các quận, huyện, thị xã (cũ) và kết quả khảo sát, đánh giá thực trạng trên địa bàn TP cho thấy nhiều tổ chức, cá nhân có nhu cầu xây dựng công trình trên đất nông nghiệp để phục vụ phát triển sản xuất, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, công nghệ cao vào sản xuất nhằm phát huy tối đa hiệu quả sử dụng đất, tăng hiệu quả kinh tế trong sản xuất nông nghiệp. Các công trình xây dựng trên đất nông nghiệp được đề xuất bao gồm: nhà chứa dụng cụ, vật tư nông nghiệp; nhà sơ chế, bảo quản; nhà màng, nhà lưới; nhà trưng bày giới thiệu sản phẩm, chuồng trại chăn nuôi; nhà điều hành, quản lý; nhà bảo vệ; công trình phục vụ sản xuất mạ khay, phục vụ cấy máy; đường đi nội bộ…, tỷ lệ xây dựng đề xuất trong khoảng 0,1 – 5% với diện tích công trình rất đa dạng và biên độ lớn, riêng các công trình nhà màng, nhà lưới tỷ lệ xây dựng đề xuất từ 60 - 100%.

Ngày 28/6/2024, Quốc hội khóa XV, kỳ họp thứ 7 đã thông qua Luật Thủ đô 2024, trong đó, tại điểm b Khoản 3 Điều 32 đã quy định: “HĐND TP quy định về điều kiện, trình tự, thủ tục cấp phép xây dựng, loại công trình và tỷ lệ diện tích đất nông nghiệp được sử dụng để xây dựng công trình trên đất nông nghiệp phục vụ trực tiếp cho sản xuất nông nghiệp, chế biến, bảo quản, trưng bày, giới thiệu sản phẩm, cảnh quan du lịch, giáo dục trải nghiệm tại các vùng sản xuất nông nghiệp tập trung”.

Điều kiện, trình tự xây dựng công trình trên đất nông nghiệp

Theo dự thảo Nghị quyết, điều kiện để được xây dựng công trình trên đất nông nghiệp là: thuộc diện tích đất nông nghiệp trong vùng sản xuất nông nghiệp tập trung được UBND TP phê duyệt; phù hợp với Phương án phát triển vùng sản xuất nông nghiệp tập trung được phê duyệt; được UBND cấp xã cấp phép xây dựng;

Căn cứ danh mục vùng sản xuất nông nghiệp tập trung trên địa bàn TP do UBND TP phê duyệt, UBND cấp xã lập và phê duyệt Phương án phát triển vùng sản xuất nông nghiệp tập trung trên địa bàn xã; nội dung Phương án phát triển vùng sản xuất nông nghiệp tập trung theo Mẫu số 1 tại Phụ lục kèm theo Quy định này. Vị trí, quy mô, diện tích công trình, kết cấu công trình được thể hiện trên bản đồ theo tỷ lệ 1/500

Phương án phát triển vùng sản xuất nông nghiệp tập trung phải được lấy ý kiến của các tổ chức, cá nhân có quyền sử dụng đất hợp pháp trong vùng sản xuất nông nghiệp tập trung. Chỉ được phê duyệt Phương án khi: có sự thống nhất của tối thiểu 51% số lượng tổ chức, cá nhân có quyền sử dụng đất hợp pháp và đáp ứng tối thiểu 51% diện tích vùng sản xuất nông nghiệp tập trung; sau khi UBND cấp xã thực hiện rà soát việc quản lý đất nông nghiệp tại vùng sản xuất nông nghiệp tập trung, thực hiện các giải pháp xử lý vi phạm theo quy định của pháp luật.

Công trình phục vụ trực tiếp cho sản xuất nông nghiệp như: công trình phục vụ chứa vật tư nông nghiệp, máy móc, dụng cụ lao động là công trình dạng nhà có kết cấu móng, tường xây gạch 110 hoặc vách bằng vật liệu lắp ghép cao 3m trở xuống (không tính chiều cao tường thu hồi); nền lát gạch xi măng, gạch chỉ hoặc láng xi măng có đánh mầu; mái lợp bằng tôn hoặc tấm nhựa hoặc các vật liệu thân thiện với môi trường; công trình để sản xuất mạ khay phục vụ cấy máy là công trình dạng nhà có kết cấu móng, cột thép hoặc bê tông; vách bằng vật liệu lắp ghép (được xây tường gạch 110 cao tối đa 40 cm so với mặt đất); mái lợp bằng mái lợp bằng tôn hoặc tấm nhựa hoặc các vật liệu thân thiện với môi trường; công trình nhà ươm, nhà trồng cây nông nghiệp là công trình được xây dựng và lắp đặt bởi các kết cấu khung và bao quanh bằng màng chất dẻo, tấm nhựa phẳng hoặc các loại lưới, nhằm kiểm soát yếu tố môi trường, sâu bệnh hại và đảm bảo thực hiện thuận lợi các hoạt động ươm, trồng và chăm sóc cây trồng;... Không xây dựng công trình nhà ươm, nhà trồng cây nông nghiệp tại vùng sản xuất lúa tập trung.

Công trình phục vụ chế biến, bảo quản nông sản là công trình dạng nhà có kết cấu móng, cột thép hoặc bê tông; vách bằng vật liệu lắp ghép (được xây tường gạch 110 cao tối đa 40 cm so với mặt đất); mái lợp bằng tôn hoặc tấm nhựa; được lắp đặt silo, máy xay sát, máy sấy thóc, dây chuyền phục vụ sơ chế, sấy thóc và hệ thống thiết bị khác phục vụ hoạt động sơ chế ban đầu và bảo quản nông sản đối với sản xuất rau, hoa, cây ăn quả hoặc phục vụ sấy thóc và xay sát gạo; công trình phục vụ trưng bày, giới thiệu sản phẩm nông nghiệp là công trình dạng nhà có kết cấu móng, cột thép hoặc bê tông; vách bằng vật liệu lắp ghép (được xây tường gạch 110 cao tối đa 40 cm so với mặt đất), mái lợp bằng tôn hoặc tấm nhựa hoặc các vật liệu thân thiện với môi trường; công trình phục vụ trưng bày, giới thiệu sản phẩm nông nghiệp chỉ được xây dựng tại vùng sản xuất nông nghiệp kết hợp với du lịch, không đặt sát đường giao thông chính.

Công trình cảnh quan du lịch là hệ thống công trình, với mục đích cung cấp dịch vụ du lịch diễn ra tại các đơn vị đang tiến hành sản xuất nông nghiệp, bao gồm các hạng mục: nhà tiếp đón; nhà vệ sinh; chòi nghỉ chân; hệ thống biển chỉ dẫn và các công trình kết cấu quy mô nhỏ lẻ khác để tạo điểm nhấn thẩm mỹ, phục vụ đi lại, dịch vụ du lịch.

Công Huy