Điều trị Hội chứng Dumping dùng thuốc nào?

Hội chứng Dumping là hệ quả trực tiếp của sự thay đổi về chức năng dự trữ và các cơ chế làm rỗng của dạ dày sau khi thực hiện phẫu thuật dạ dày và cần được theo dõi.

Hội chứng này có thể gây ra một số biến chứng nguy hiểm như giảm cân quá nhiều, suy dinh dưỡng. Ở nhiều người thường xuất hiện chứng sợ ăn. Điều này có liên quan đến sự khó chịu do thức ăn chưa tiêu đi xuống nhanh chóng.

1. Điều trị Hội chứng Dumping như thế nào?

Đa phần các trường hợp đều sẽ tự khỏi sau khoảng 3 tháng. Tuy nhiên trong khoảng thời gian này những triệu chứng sẽ gây đau đớn, khó chịu cho người bệnh. Hơn nữa Hội chứng Dumping để lâu có thể gây ra nhiều biến chứng khá nguy hiểm ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Chính vì vậy, cần phải nhanh chóng có hướng điều trị và giải quyết bệnh dứt điểm.

Thông thường có hai hướng điều trị can thiệp:

1.1 Điều trị nội khoa

Mục đích của điều trị nội khoa là làm giảm thiểu tỉ lệ mắc bệnh và giảm thiểu các biến chứng có thể mắc phải, có thể dùng một số loại thuốc như:

- Octreotide: Nếu chế độ ăn uống không giúp người bệnh giảm cảm giác đau đớn, khó chịu thì bác sĩ sẽ xem xét kê đơn thuốc octreotide. Thuốc này được tiêm dưới da, có tác dụng làm chậm quá trình làm rỗng dạ dày và ức chế giải phóng insulin, làm giảm triệu chứng của Hội chứng Dumping. Tuy nhiên đây không phải là biện pháp điều trị hội chứng Dumping được khuyến khích bởi nó gây một số tác dụng phụ như buồn nôn, đau bụng, nôn,…

- Acarbose: Là thuốc có tác dụng làm giảm đường huyết do có thể làm chậm quá trình tiêu hóa carbohydrate, từ đó giúp giảm tỉ lệ tăng đường huyết sau ăn.

1.2 Điều trị phẫu thuật

Đối với những trường hợp nặng, có thể áp dụng phương pháp điều trị phẫu thuật.

- Tái cấu trúc dạ dày với mục đích là làm chậm tháo rỗng dạ dày, với phương pháp làm hẹp lỗ nối dạ dày - hỗng tràng. Phương pháp này có nhược điểm là khó xác định chính xác kích thước lỗ cần đạt. Tắc nghẽn đường ra từ dạ dày cũng hay gặp.

- Chuyển dạng Billroth II thành Billroth I (là một phương pháp phẫu thuật nối lại hệ tiêu hóa sau khi cắt bỏ phần xa của dạ dày). Phương pháp này giúp khôi phục quá trình lưu thông sinh lý của thức ăn từ dạ dày mà không có nguy cơ gây tắc đường ra của dạ dày. Thủ thuật này khá đơn giản và giảm tỷ lệ biến chứng.

- Tạo hình môn vị: Tạo sẹo và khâu dọc suốt chiều dài môn vị.

- Cản trở trong hỗng tràng bằng Schoemaker, đặt vào quai hỗng tràng sao cho phù hợp với nhu động. Tuy nhiên, phương pháp này có thể gây trợt loét và chít hẹp quai đó.

2. Lưu ý khi điều trị Hội chứng Dumping

Ngoài việc sử dụng các biện pháp điều trị, bệnh nhân cần tuân thủ các kế hoạch hướng dẫn can thiệp giảm triệu chứng của bác sĩ, gồm:

2.1 Thay đổi chế độ ăn uống

- Chia nhỏ các bữa ăn nhằm giúp dạ dày không bị quá no hoặc quá đói, đồng thời lượng thức ăn chuyển xuống ruột non và cung cấp đường sẽ giảm xuống, vì thế hội chứng Dumping cũng được cải thiện.

- Tránh uống nước trước và sau khi ăn: Uống nước giúp đẩy nhanh tốc độ tiêu hóa thức ăn và đẩy thức ăn xuống ruột non nhanh hơn, khiến tình trạng rỗng dạ dày càng nặng hơn. Tuy nhiên, trong suốt cả ngày cần lưu ý uống đủ nước để ngăn chặn tình trạng mất nước.

- Nhai kỹ là phương pháp rất hiệu quả nhằm giảm gánh nặng cho dạ dày. Khi nhai kỹ, quá trình tiêu hóa thức ăn cũng hiệu quả hơn. Không nên ăn thức ăn ở dạng rắn và lỏng trong cùng một bữa ăn. Nên cắt thức ăn thật nhỏ để hỗ trợ quá trình nhai kỹ trước khi nuốt.

- Tránh các chất kích thích như rượu, bia, cà phê, thuốc lá.

- Ngừng ăn ngay khi bạn bắt đầu thấy no.

2.2 Thay đổi dinh dưỡng

- Hạn chế thực phẩm chứa nhiều đường như siro, kẹo, đường, nước ép trái cây, nước ngọt, bánh ngọt, sữa… Thay vào đó bổ sung protein từ cá, thịt, bơ, đậu phộng và ăn các thực phẩm như ngũ cốc, yến mạch…

Người mắc Hội chứng Dumping cần hạn chế các thực phẩm nhiều đường.

- Tăng cường chất xơ: Chất xơ có trong thực phẩm giúp làm chậm sự hấp thu tinh bột, chuyển hóa thành đường tại ruột non. Như vậy các triệu chứng do hội chứng Dumping gây ra, nhất là triệu chứng muộn sẽ được cải thiện.

- Tăng cường thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất như canxi và sắt. Những dưỡng chất này thường bị thiếu hụt ở những bệnh nhân sau phẫu thuật dạ dày, có thể cần bổ sung tăng cường bằng thực phẩm chức năng ngoài thức ăn thông thường.

- Ngoài ra cần ngồi thẳng trong và sau bữa ăn, việc này giúp tiêu hóa thức ăn tốt hơn. Không ngồi gập người, không nằm hoặc chạy nhảy, vận động mạnh sau khi ăn trong khoảng 60 phút.

Dấu hiệu của trào ngược dạ dày và những biện pháp cải thiện | SKĐS

BSCK1.Nguyễn Bá Dũng